Co to jest fundusz ETF i ile można na nim zarobić?
Inwestując na giełdzie mamy do wyboru wiele różnych produktów. Jedną z możliwości jest zainwestowanie swoich środków w fundusze ETF. Są one z pewnością dobrym narzędziem inwestycyjnym dla mniejszych inwestorów. Uznawane są za jedne z najbezpieczniejszych papierów wartościowych. Działają w podobny sposób jak pozostałe fundusze, a ich udziały są przedmiotem obrotu na giełdzie. Czym dokładnie są ETF-y i czy warto w nie inwestować?
ETF – co to jest?
Skrót ETF pochodzi z języka angielskiego i oznacza Exchange Traded Fund. Na naszym rynku nazwą używaną jest fundusz indeksowy ETF. Jest to fundusz giełdowy, który działa na podobnej zasadzie jak np. popularne fundusze inwestycyjne. Akcje ETF-ów są przedmiotem obrotu na giełdzie. Fundusz ten jest niejako odzwierciedleniem stanu jednej z wybranych giełd, ale nie tylko. Elementami, które przede wszystkim przyciągają inwestorów do inwestowania w akcje ETF-ów są niskie koszty zarządzania, prostota tego rozwiązania i płynność. Aby inwestować w te fundusze inwestor giełdowy nie musi analizować historii firmy i zagłębiać się w jej finanse. Dzięki ETF może mieć widok na dowolny rynek na świecie i realizować różne strategie inwestycyjne.
W Polsce to dosyć nowe rozwiązanie i rynek dopiero się rozwija, choć należy podkreślić, że po raz pierwszy fundusze ETF pojawiły się na światowych giełdach już w okolicach 1990 r. i ich popularność wśród inwestorów wciąż rośnie. Wystarczy wspomnieć, że w 2022 roku wartość aktywów zgromadzonych w funduszach ETF przekroczyła 10 bln USD. Na całym świecie notowanych jest około 10 tysięcy funduszy ETF opartych o różne indeksy giełdowe. Z kolei na warszawskiej giełdzie w maju 2022 r. było to 11 funduszy.
Pierwsze fundusze ETF pojawiły się na GPW w 2010 r. Były to: ETF Lyxor WIG20 (który jest funduszem opierającym się na indeksie dwudziestu największych spółek warszawskiej giełdy), indeks DAX (fundusz największych spółek rynku niemieckiego) i indeks S&P500 (to fundusz opierający się na największych spółkach rynku amerykańskiego). Fundusze te są zarządzane przez Grupę Lyxor Asset Management, która jest jedną z największych na świecie jeśli chodzi o zarządzanie funduszami typu ETF.
Jak działają ETF-y?
Ze względu na słowo “fundusz” ETF-y mogą przywodzić na myśl takie rozwiązania jak Fundusz Inwestycyjny Otwarty lub Zamknięty. Jest to w pewnej mierze prawdą, ponieważ fundusze te mają podobne zasady funkcjonowania.
Przede wszystkim ETF-y również podlegają regulacjom krajowym i unijnym. Dodatkowo ich jednostki uczestnictwa emitowane są przez fundusz tworzony przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. Są tworzone na czas nieokreślony, ale mają możliwość rozwiązania w określonych przypadkach. Oprócz tego za zarządzanie funduszami ETF jest pobierana opłata roczna.
Aby wyjaśnić zasady działania funduszy ETF, warto wytłumaczyć, czym jest fundusz. Jest to narzędzie, które emituje akcje. Następnie kupuje je społeczeństwo. Każda jednostka uczestnictwa oznacza, że inwestor ma udział w całkowitych aktywach funduszu, czyli prawo do jakiejś jego części. W ten sposób zgromadzone w funduszu aktywa inwestorów są inwestowane przez fundusz. ETF-y działają na tej samej zasadzie.
W związku z tym, gdy przykładowo indeks DAX rośnie, to wartość funduszu ETF Lyxor DAX rośnie razem z nim. I oczywiście na odwrót – gdy indeks zalicza spadki, to nasz fundusz również.
Aby móc inwestować w ETF należy posiadać konto maklerskie lub – jeśli chcemy inwestować na zagranicznych giełdach – konto na międzynarodowej platformie inwestycyjnej, która umożliwia dostęp do zagranicznej giełdy. W ten sposób mamy możliwość inwestowania w kilka tysięcy funduszy indeksowanych ETF.
Ile można zarobić na ETF?
Pytanie o zysk jest tym, które zapewne interesuje wszystkich najbardziej. Jednak trzeba otwarcie powiedzieć, że ciężko jednoznacznie na nie odpowiedzieć, ponieważ ETF-y, tak samo jak pozostałe fundusze inwestycyjne, mogą zarówno zyskiwać, jak i tracić. Ewentualny zysk inwestora jest zależny od tego, w jaki fundusz on zainwestował, a także jak długa to będzie inwestycja. Można wspomnieć, że ETF-y notowane na GPW od początku istnienia do 2021 r. urosły o kilkadziesiąt procent. Przykładowo ETFSP500 zarobił 97,2 proc.
Bezpieczeństwo a ETF
Fundusze ETF określane są jako jedne z najbezpieczniejszych papierów wartościowych. Dlatego przeznaczone są dla każdego. Podlegają dyrektywie UCITS, która stanowi ogólnoeuropejski system zarządzania funduszami wspólnego inwestowania i ich sprzedaży. Dyrektywa ta ujednolica regulację funduszy we wszystkich krajach europejskich oraz wprowadza wymagane standardy funduszy i jednolite wymogi ochrony konsumentów.
Dla inwestorów jest to swego rodzaju gwarancja, że dane rozwiązanie jest bezpieczniejsze i kontrolowane. Dyrektywa UCITS jest to najwyższa możliwa norma ochrony konsumentów usług finansowych w ramach inwestycji zbiorowych w Europie.
Oprócz tego ETF-y to przede wszystkim dobrze zdywersyfikowane produkty inwestycyjne. Inwestując w nie, kupujemy na raz wiele spółek.
Inwestycja w fundusze ETF jest zachęcają, ale zawsze warto zachować zimną głowę przy inwestowaniu na giełdzie. Należy pamiętać, że wszystkie instrumenty finansowe i produkty inwestycyjne notowane na giełdzie zaliczają zarówno wzrosty, jak i spadki, więc konieczna jest tu przemyślana strategia inwestycyjna.
ETF-y to przede wszystkim dobry instrument do długofalowych inwestycji, np. na emeryturę. Są proste w odbiorze, ich koszty są niewielkie – zdecydowanie niższe niż w przypadku klasycznych funduszy inwestycyjnych. Dzięki temu, że notowane są jak akcje, to inwestowanie w nie odbywa się podczas każdej sesji giełdowej – inwestor ma więc możliwości inwestycji bądź jej zamknięcia w dowolnym momencie.
Wady i zalety ETF-ów
ETF-y jak każde fundusze mają swoje wady i zalety. Jak wspomnieliśmy wyżej, jedną z niewątpliwych zalet tego rozwiązania jest bezpieczeństwo. Fundusze ETF mają wszystkie zalety tradycyjnych funduszy. Możemy je kupować i sprzedawać na giełdzie, jak akcje, są zdywersyfikowane, profesjonalnie zarządzane. Oprócz tego ETF zawierają również zalety instrumentów giełdowych – m.in. łatwo obserwowalną cenę, wysoką płynność, szybkie rozliczenie itp. Dodatkowo ETF-y charakteryzują się niskimi kosztami w porównaniu z tradycyjnymi funduszami, a także mniejszymi kosztami transakcyjnym oraz przejrzystością składu portfela – zazwyczaj są zależne od zachowania uznanych indeksów giełdowych.
Jednak oprócz tego ETF-y niosą ze sobą również różne ryzyka, np. rynkowe. W związku z tym, że oparte są o indeksy, to ich ceny mogą się znacznie wahać. Z kolei istnieje również ryzyko walutowe w przypadku inwestycji w ETF-y oparte o zagraniczne indeksy np. DAX. W tym wypadku wszelkie wahania kursów walut będą miały przełożenie na opłacalność inwestycji.