Zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne oraz dodatek pielęgnacyjny – co je różni i ile wynoszą w 2023 roku?

Zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenie pielęgnacyjne uregulowane są Ustawą o świadczeniach rodzinnych. Dodatek pielęgnacyjny przyznawany jest z kolei na podstawie Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenia te oprócz różnej podstawy prawnej różnią się jednak co do samej swej istoty, a także tym, komu przysługują oraz w jakich przypadkach i w jakiej wysokości mogą być wypłacane. Poniżej prezentujemy najważniejsze informacje o każdym z nich, aby rozwiać wszelkie wątpliwości i już dłużej ich ze sobą nie mylić.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zgodnie z Ustawą o świadczeniach rodzinnych zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek ten przysługuje więc:

1. Niepełnosprawnemu dziecku;
2. Osobie niepełnosprawnej powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, ale niepełnosprawność ta powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
3. Osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny wynosi dokładnie 215,84 zł miesięcznie, a przyznawany i wypłacany jest na wniosek osoby uprawnionej do jego uzyskania, przez organ gminy.

Warto zauważyć, że zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. Nie wypłaca się także zasiłku pielęgnacyjnego osobie, która umieszczona jest w instytucji, która zapewnia jej całodobowe utrzymanie.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne zgodnie z tą samą ustawą (a więc Ustawą o świadczeniach rodzinnych) przyznawany jest z kolei pod warunkiem rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, takimi jak: konieczność stałej lub długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnego funkcjonowania oraz konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji). Świadczenie to przysługuje więc:

1. Matce albo ojcu dziecka niepełnosprawnego;
2. Faktycznemu opiekunowi dziecka;
3. Osobie będącej dla dziecka rodziną zastępczą spokrewnioną;
4. Innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2023 roku wynosi dokładnie 2458 zł miesięcznie i podlega corocznej waloryzacji.

Świadczenie to, podobnie jak zasiłek pielęgnacyjny wypłacane jest na wniosek osoby uprawnionej, złożony w urzędzie gminy lub miasta, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

Ważnym jest również, aby zaznaczyć, ze świadczenie pielęgnacyjne zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów przysługuje tylko jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1. Nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub 
2. W trakcie nauki jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Zauważyć należy także, że wraz z uprawnieniem do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, nastąpić może zbieg innych uprawnień do świadczeń takich jak:

1. Świadczenia rodzicielskiego lub 
2. Specjalnego zasiłku opiekuńczego lub 
3. Dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułem opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub 
4. Zasiłku dla opiekuna.

W przypadku takiego zbiegu przysługuje jednak tylko jedno z tych świadczeń, wybrane przez osobę uprawnioną.

Dodatek pielęgnacyjny

Dodatek pielęgnacyjny przyznawany jest z kolei na podstawie Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Dodatek ten przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat.

Dodatek pielęgnacyjny wynosi obecnie 239,66 zł miesięcznie i wypłacany jest na wniosek osoby uprawnionej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Kwota dodatku pielęgnacyjnego podwyższana jest przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent.

Jak zostało już wyżej zauważone, prawo do dodatku pielęgnacyjnego wyklucza się wzajemnie z prawem do zasiłku pielęgnacyjnego przyznawanego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. W przypadku zbiegu tych praw należy więc wybrać jeden rodzaj świadczenia.