Praca w Wigilię nie popłaci. PIP grozi kosztownymi konsekwencjami

Na taką zmianę czekało większość polskiego społeczeństwa. Wyniki badań sondażowych z końcówki 2024 roku pokazywały, że pomysł wolnej od pracy Wigilii popierało aż 70 proc. Polaków (spondaż IBRiS z 18.11.2024 r. – 67,5 proc. popiera ten postulat; sondaż United Surveys z 25-27.10.2024 r. – 67,3 proc. poparcia oraz SW Research z 30.10.2024 r. – 74 proc. poparcia).

Państowa Inspekcja Pracy wydała specjalny komunikat, w którym dokładnie wyjaśnia, kto może pracować w tym dniu, a także jakie konsekwencje grożą pracodawcom za nieprzestrzeganie nowych przepisów.

Więcej dni wolnych i handlowych niedziel w grudniu 2025

W 2025 roku będzie 14 ustawowo wolnych dni, w czasie których wypadają święta państwowe lub religijne. Jednocześnie rząd zdecydował o wprowadzeniu trzech poprzedzających Wigilię niedziel handlowych. Wcześniej zakupy można było zrobić w dwie niedziele przed świętami.

Nowe przepisy nie wykluczają jednak zupełnie zawodowej aktywności 24 grudnia. „Praca w Wigilię w innym przypadku, niż pozwala na to art. 151[10] Kodeksu pracy, jest zakazana. Gdyby mimo to pracodawca kazał przyjść pracownikowi do biura czy warsztatu, popełni wykroczenie, za które grozi grzywna od 1000 zł do 30 000 zł” - ostrzega PIP w komunikacie.

Kto jednak będzie pracował w Wigilię 2025?

Wyjątków od reguły jest dużo. Przede wszystkim dotyczy to służb ratowniczych i akcji awaryjnych, a więc straży pożarnej, pogotowia ratunkowego, czy zakładowych służb ratowniczych. Pracować będa też osoby zatrudnione w transporcie i komunikacji w ruchu ciągłym, w tym na kolej, autobusy, komunikacja miejska i lotnicza. Praca w Wigilę czeka także na osoby pracujące zmianowo i zatrudnione przy niezbędnych remontach, co dotyczy zakładów działających w systemie zmianowym oraz placówek, które muszą przeprowadzać prace remontowe z powodu bezpieczeństwa lub ciągłości działania.

W Wigilię nie zostawią swoich obowiązków pracownicy ochrony, straże zakładowe czy osoby pilnujące obiektów. Podobnie osoby zatrudnione w rolnictwie, zwłaszcza przy hodowli zwierząt. Pracownicy szpitali, jednostek pomocy społecznej, placówek wspierających rodzinę i system pieczy zastępczej, zapewniający całodobową opiekę, również nie mogą mieć wolnego w Wigilię. Podobnie pracownicy zatrudnieni w gastronomii, hotelarstwie, kulturze i branży turystycznej. Pracodawcy mają jednak obowiązek zapewnić inny dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego, najczęściej do 31 grudnia.

Komunikat PIP jednoznacznie wskazuje, że naruszenie zakazu pracy w Wigilię jest traktowane poważnie. Grzywny mogą sięgać od 1 tys. zł do 30 tys. zł w przypadku standardowych naruszeń prawa pracy, a w sektorze handlu nawet do 100 tys. zł!