Kto dostanie spadek po bezdzietnej ciotce? Prawo wskazuje jasną kolejność

W polskim prawie obowiązują dwa mechanizmy przejmowania majątku po zmarłej osobie: dziedziczenie testamentowe oraz ustawowe. O tym, która z form znajdzie zastosowanie, decyduje przede wszystkim to, czy zmarły pozostawił po sobie ważny testament. Dokument ten ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym, o ile jego treść nie budzi zastrzeżeń formalnych i nie zostanie podważona. Testament może wskazywać dowolne osoby lub instytucje, które mają otrzymać majątek, a także zawierać zapisy dotyczące wydziedziczenia.

Brak testamentu

Jeżeli testament nie został sporządzony, przejęcie majątku odbywa się zgodnie z Kodeksem cywilnym. W pierwszej kolejności do spadku uprawnieni są zstępni, czyli dzieci spadkodawcy, oraz jego małżonek. Ich udziały dzielone są po równo. W sytuacji, gdy zmarły nie miał dzieci, do dziedziczenia przystępuje małżonek oraz rodzice. Następnie prawo do majątku przechodzi na rodzeństwo zmarłego, ich dzieci, a później na dziadków i ich zstępnych. Jeśli brak jest osób z tych grup oraz małżonka, spadek ostatecznie przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania lub Skarbowi Państwa.

W przypadku bezdzietnej ciotki kolejność dziedziczenia ustawowego jest jednoznaczna. Jeśli osoba ta pozostawiła po sobie małżonka, to właśnie on dziedziczy spadek w pierwszej kolejności, wspólnie z jej rodzicami. Gdy zmarła nie była w związku małżeńskim, jej majątek przypada rodzicom. Jeżeli również oni nie żyją, udział po nich przechodzi na rodzeństwo spadkodawczyni. W sytuacji, gdy część rodzeństwa nie dożyła otwarcia spadku, ich udział dziedziczą dzieci, czyli zstępni rodzeństwa.

Kto dziedziczy?

Oznacza to, że w przypadku bezdzietnej ciotki, która nie pozostawiła testamentu, spadek trafia najpierw do najbliższych krewnych w linii wstępnej i bocznej, zgodnie z przewidzianą w przepisach hierarchią. Dopiero wówczas, gdy brak jest jakichkolwiek krewnych, majątek może zostać przejęty przez jednostkę samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.

Jednocześnie należy pamiętać, że sporządzenie testamentu pozwala całkowicie zmienić ustawową kolejność dziedziczenia. Ciotka może w nim wskazać konkretne osoby, które mają odziedziczyć majątek, niezależnie od stopnia pokrewieństwa. Dokument ten daje pełną swobodę w wyborze spadkobierców i pozwala uniknąć wątpliwości co do podziału majątku po jej śmierci.