Tarcza antykryzysowa. Czym jest pakiet pomocowy przyjęty przez rząd?

Tarcza antykryzysowa. Czym jest pakiet pomocowy przyjęty przez rząd?

Test na koronawirus, zdj. ilustracyjne
Test na koronawirus, zdj. ilustracyjne Źródło: Shutterstock / angellodeco
W ostatnich dniach najgłośniejszym tematem politycznym jest tak zwana tarcza antykryzysowa, która ma ochronić polską gospodarkę przed efektami pandemii koronawirusa. Co znajduje się w ustawie?

Ochrona zatrudnienia i zachowanie płynności finansowej w firmach to główne cele pakietu projektów ustaw, które składają się na tarczę antykryzysową. Przewiduje on m.in.:

  1. zwolnienie ze składek na ZUS przez 3 miesiące dla:
    - pracujących w mikrofirmach zatrudniających do 9 osób i założonych przed 1 lutego 2020, (chodzi o składki za wszystkich pracowników)
    - osób samozatrudnionych o przychodzie poniżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia, zarejestrowanych przed 1 lutego 2020 r.

  2. świadczenie postojowe w kwocie do około 2 tys. zł – dla zleceniobiorców (umowa zlecenia, agencyjna, o dzieło) i samozatrudnionych, jeżeli prowadzili działalność przed 1 lutego 2020 r.
  3. świadczenie miesięczne w kwocie do około 2 tys. zł – dla zatrudnionych na umowy zlecenia lub o dzieło oraz samozatrudnionych;
  4. dofinansowanie wynagrodzeń pracowników – do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i uelastycznienie czasu pracy – dla firm w kłopotach.
  5. Pakiet, który ma przeciwdziałać gospodarczym skutkom pandemii , przyjął rząd.

Na pakiet składają się: projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (specustawa); projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców (polityka nowej szansy); projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju (PFR).

Projekty te opracowały: Ministerstwo Rozwoju; Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej; Ministerstwo Finansów; ZUS; KNF; PFR; MS; MSWiA, pod nadzorem KPRM i we współpracy z innymi ministerstwami oraz instytucjami publicznymi.

Pakiet przewiduje również m.in.:

  1. pokrycie przez państwo składek do ZUS przez 3 miesiące za:
    - osoby pracujące w mikrofirmach zatrudniających do 9 osób, założonych przed 1 lutego br.,
    - osoby samozatrudnione o przychodzie poniżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia, zarejestrowanych przed 1 lutego 2020 r.;

  2. świadczenie postojowe w kwocie do około 2 tys. zł – dla zleceniobiorców (umowa zlecenia, agencyjna, o dzieło) i samozatrudnionych;
  3. dofinansowanie wynagrodzeń pracowników i uelastycznienie czasu pracy – dla firm w kłopotach.
  4. ochronę konsumentów w zakresie nadmiernego wzrostu cen i innych nieuczciwych praktyk;
  5. czasowe zniesienie opłaty prolongacyjnej przy odraczaniu lub rozkładaniu na raty należności skarbowych i składkowych (ZUS);
  6. umożliwienie odliczenia od dochodu (przychodu) darowizn przekazanych na przeciwdziałanie COVID-19;
  7. korzystniejsze zasady rozliczania straty;
  8. wsparcie firm transportowych przez ARP w refinansowaniu umów leasingowych;
  9. ułatwienia dla branży turystycznej;
  10. umożliwienie sklepom – w niedziele objętym zakazem handlu – przyjmowania towaru, rozładowywania go oraz wykładania na półki;
  11. obniżenie o 90 proc. czynszów najemców lokali i tzw. wysp w galeriach handlowych, dopóki obiekty te mają zakaz normalnego funkcjonowania;
  12. przedłużenie legalnego pobytu i zezwoleń na pracę dla obcokrajowców;
  13. zwalnianie z naliczania kar umownych za – związane z epidemią – opóźnienia przy realizacji przetargów;
  14. umożliwienie gminom odstąpienia od pobierania podatku od nieruchomości od firm, które przez epidemię koronawirusa utraciły płynność finansową;
  15. przedłużenie bankowych kredytów obrotowych, w oparciu o dane finansowe na koniec 2019;
  16. gwarancje de minimis z BGK;
  17. dopłaty BGK do odsetek;
  18. fundusze płynnościowe BGK, PFR i KUKE, w tym możliwość uzyskania – przez średnie i duże firmy – z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji - łącznie o wartości 6 mld zł.

Szczegóły wybranych rozwiązań

Przejęcie przez państwo opłacania składek ZUS przez 3 miesiące

Państwo – na 3 miesiące – przejmie opłacanie składek do ZUS za osoby pracujące w ok. 700 tys. mikrofirm zatrudniających do 9 osób, założonych przed 1 lutego 2020 r. Dofinansowanie będzie pochodzić z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP). Dzięki temu pracodawcom spadną koszty osobowe o 35 proc. Koszt tego rozwiązania dla finansów publicznych szacujemy na 3,4 mld zł miesięcznie przy 1,7 mln pracowników. W sumie daje to 10,2 mld zł za okres 3 miesięcy. Ze zwolnienia ze składek będą mogli skorzystać również samozatrudnieni o przychodzie w lutym br. poniżej 15 681 zł (3-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na 2020 r.), zarejestrowani przed 1 lutego 2020 r., jeżeli prowadzili działalność przed 1 lutego 2020 r. Samozatrudnieni również zachowają prawo do świadczeń zdrowotnych i z ubezpieczeń społecznych za okres zwolnienia ze składek.

Świadczenie postojowe dla zleceniobiorców i samozatrudnionych

Wypłata przez ZUS świadczenia postojowego – nieoskładkowanego i nieopodatkowanego – w związku z przestojem spowodowanym epidemią koronawirusa. Świadczenie co do zasady w wysokości 2080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia). W przypadku zleceniobiorców, których wynagrodzenie zapisane w umowie nie przekracza 1300 zł miesięcznie (50% minimalnego wynagrodzenia), świadczenie postojowe wyniesie kwotę osiągniętego wynagrodzenia z tytułu umowy cywilnoprawnej w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku.

Z kolei samozatrudnieni rozliczający się w formie karty podatkowej otrzymają świadczenie postojowe w wysokości 1300 zł. Warunkiem uzyskania świadczenia jest, aby przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie przekraczał 15 681 zł (3-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na 2020 r.). Poza tym rozpoczęcie działalności lub zawarcie umowy musi nastąpić przed 1 lutego br. W przypadku osób samozatrudnionych przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku musi spaść o co najmniej 15% w stosunku do miesiąca poprzedniego. Nie trzeba zawieszać działalności, ale świadczenie przysługuje także samozatrudnionym, którzy zawiesili ją po 31 stycznia br.