Miliardy z planu Junckera do wzięcia. Wiadomo, które projekty będą się o nie ubiegać

"Najliczniejszą grupą projektów są przedsięwzięcia z sektora energetycznego (22 projekty do złożenia i 1 złożony). Inwestycje o największej wartości i znaczeniu dotyczą infrastruktury energetycznej oraz petrochemicznej. Istotną grupą ze względu na wartość są inwestycje dotyczące żeglugi śródlądowej. Obejmą one szereg działań inwestycyjnych na Wiśle i Odrze. Na liście znajduje się również 7 projektów z zakresu transportu szynowego, w tym związane z projektowaniem i budową taboru oraz inwestycjami w infrastrukturę (najwyższa wartość - budowa linii kolejowej Podłęże-Piekiełko - 7,1 mld zł) oraz 4 projekty z zakresu transportu morskiego (najbardziej kosztowny dotyczy rozbudowy infrastruktury portowej w Szczecinie - 4,2 mld zł)" - czytamy w komunikacie.

Dwie rządowe inwestycje - Tauronu i Przewozów Regionalnych - o wartości ponad 2,1 mld zł, są już w ocenie Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI).

Projekty będą sukcesywnie przekazywane przez promotorów do oceny EBI. Zgodnie z harmonogramem w 2016 r. do banku powinno trafić 26 aplikacji, w 2017 – 17 aplikacji, i w latach 2018 – 2019 – po jednej co rok. Lista ma charakter otwarty. Oznacza to, że będzie na bieżąco aktualizowana. Resorty składają do Ministerstwa Rozwoju kolejne projekty, które po weryfikacji zostaną dodane do listy, podano również.

"Plan Junckera to jedno z narzędzi, które chcemy wykorzystać do realizacji Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Jednym z celów rządowego planu jest podniesienie poziomu inwestycji w Polsce. Lista składa się z projektów, które wyszły ze stadium pomysłu, toczą się wokół nich prace przygotowawcze i możliwe jest określenie horyzontu czasowego w jakim beneficjenci będą ubiegać się o wsparcie. Są także spójne z rządowymi dokumentami strategicznymi" - powiedział wicepremier i minister rozwoju Mateusz Morawiecki, cytowany w komunikacie.

W ramach EFIS nie ma tzw. kopert narodowych, co oznacza, że polskie projekty konkurują z przedsięwzięciami z innych krajów. Wsparcie ma być dostępne do lipca 2019 roku, ale środki mogą wyczerpać się wcześniej. O pomocy EBI decyduje więc dobre przygotowanie inwestycji i czas.

Lista powstała w wyniku konsultacji pomiędzy Ministerstwem Rozwoju, które jest koordynatorem wsparcia EFIS w Polsce, a pozostałymi resortami. Została przygotowana po to, by zidentyfikować i skoordynować rządowe inwestycje, mające potencjał do uzyskania wsparcia z funduszu.

Wsparcie EBI ma charakter zwrotny. Ostateczne decyzje o jego wykorzystaniu dla poszczególnych projektów będą zapadały po otrzymaniu konkretnej oferty ze strony banku, z uwzględnieniem celu jakim jest zapewnienie najbardziej optymalnej struktury finansowania danej inwestycji, wyjaśniono.

Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) to kluczowy instrument służący realizacji Planu Inwestycyjnego dla Europy (tzw. Planu Junckera). Działanie funduszu opiera się na gwarancji o wartości 16 mld euro wydanej przez Komisję Europejską oraz zasobach własnych EBI w wysokości 5 mld euro. Według przyjętych założeń ten system gwarancji ma pozwolić EBI na udzielenie wsparcia finansowego do kwoty 60,8 mld euro. W dalszej kolejności kwota ta ma pozwolić, poprzez zaangażowanie dodatkowego kapitału spoza EBI, na realizację inwestycji o wartości 315 mld euro, z czego 240 mld euro w ramach strategicznych inwestycji infrastrukturalnych, zaś 75 mld euro w ramach sektora MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji.

EFIS stanowi również ważne narzędzie do realizacji celów określonych w Planie na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Może on być jednym ze źródeł finansowania Planu, który zakłada wzrost stopy inwestycji w kraju w najbliższych latach. Beneficjentami EFIS mogą być instytucje publiczne (rządowe oraz samorządowe) i prywatne.

Wsparcie udzielane jest w ramach dwóch okienek - "infrastruktura i innowacje" oraz "okno dla małych i średnich przedsiębiorstw". W pierwszym przypadku promotor projektu powinien wystąpić wprost do warszawskiego biura Europejskiego Banku Inwestycyjnego, przedkładając podstawowe informacje dotyczące inwestycji. Nie ma tutaj sformalizowanych procedur aplikacji, jakie obowiązują przy dystrybucji dotacji unijnych. Dotychczas w ramach tego okna zatwierdzono do dofinansowania jeden projekt firmy z branży mleczarskiej. W przypadku kolejnych czterech projektów (w tym dwóch rządowych) - decyzja zatwierdzająca spodziewana jest w lipcu br. W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw wsparcie udzielane jest poprzez banki komercyjne i inne instytucje finansowe działające w Polsce. Obecnie w ten system w Polsce weszło 14 podmiotów finansowych (Idea Bank, Raiffeisen Leasing Polska, BGK + 11 subpośredników BGK). Dzięki umowom gwarancyjnym z EFIS mogą oferować finansowanie przedsiębiorcom. Łączna wartość gwarancji z EFIS dla tych podmiotów wynosi 2,1 mld zł. Nie wszystkie uruchomiły już swoją ofertę, ale kilka z nich już działa. Wkrótce mają być zawarte kolejne umowy pośrednictwa finansowego, które powiększą możliwy portfel gwarancji EFIS w Polsce o ponad 200 mln zł.

Dane oficjalne z systemu sprawozdawczego mówią, że na koniec marca br. (wykorzystanie monitorowane jest kwartalnie) 190 przedsiębiorców uzyskało finansowanie na kwotę ok. 30 mln zł. Dane szacunkowe, zebrane od pośredników na koniec maja wskazują, że zawarto już ok. 1000 umów wsparcia o wartości ponad 100 mln zł.

Dynamika wzrostu jest duża. Na rynek wchodzą z ofertą kolejni pośrednicy finansowi. Do oceny przez EBI będą sukcesywnie kierowane również kolejne projekty rządowe. MR liczy także na samorządy. W ostatnich miesiącach we współpracy z EBI i Komisją Europejską resort przeprowadził akcję informacyjną dla wszystkich potencjalnych beneficjentów, podsumowano w komunikacie.