Transformacja energetyczna jako strategiczne wyzwanie sektora finansowego
Nowa architektura finansowania transformacji
Transformacja energetyczna to dla sektora finansowego nie tylko obowiązek środowiskowy, ale również szansa na redefinicję swojej roli. PKO Bank Polski udowadnia, że możliwe jest połączenie bezpieczeństwa finansowego z innowacyjnością oraz odpowiedzialności społecznej z globalnymi standardami.
Sektor bankowy w Polsce przechodzi głęboką wewnętrzną transformację – od deklaratywnego podejścia do ESG, ku wdrażaniu operacyjnych modeli zarządzania ryzykiem klimatycznym i transformacyjnym. Wzrasta rola danych, standardów raportowania oraz narzędzi umożliwiających szacowanie śladu węglowego portfela kredytowego.
Banki muszą również mierzyć się z rosnącym ryzykiem reputacyjnym. Posądzenia o greenwashing przestają być zjawiskiem marginalnym – stają się poważnym wyzwaniem regulacyjnym i komunikacyjnym.
Zrównoważony rozwój jako inwestycja w konkurencyjność
W tym dynamicznym otoczeniu coraz więcej instytucji finansowych postrzega zieloną transformację nie jako koszt, lecz jako inwestycję w długofalową konkurencyjność – zarówno własną, jak i swoich klientów. Istotne znaczenie ma nie tylko oferowanie produktów wspierających transformację energetyczną, lecz także tworzenie ekosystemów, które integrują kapitał, technologię i know-how.
Ten kierunek rozwoju przyjmują m.in. banki Europy Środkowo-Wschodniej, a liderem proaktywnego podejścia w regionie staje się PKO Bank Polski.
PKO Bank Polski jako architekt zielonej zmiany
W marcu 2025 roku PKO Bank Polski ogłosił ambitne cele redukcji emisji gazów cieplarnianych w ramach swojej Grupy Kapitałowej. Do 2030 roku bank planuje ograniczyć intensywność emisji w sektorze energetycznym o 47%, a w portfelu kredytów hipotecznych – o 31%. Własne emisje mają spaść o co najmniej 17%. Strategiczny cel to osiągnięcie neutralności klimatycznej (net zero) do 2050 roku.
Bank odgrywa również kluczową rolę w finansowaniu transformacji energetycznej polskich przedsiębiorstw. Strategia na lata 2025-2027 zakłada osiągnięcie co najmniej 20% udziału w bankowym finansowaniu inwestycji transformacyjnych w Polsce do 2027. Bank oszacował, że do tego czasu całkowite potrzeby inwestycyjne w krajową transformację energetyczną wyniosą około 400 mld złotych, z czego 25% będzie pochodzić z finansowania bankowego.
Zielone finanse jako narzędzie rozwoju
PKO Bank Polski aktywnie rozwija ofertę zielonych instrumentów finansowych. Regularnie emituje zielone obligacje zgodne z międzynarodowymi standardami Green Bond Principles. Środki z emisji przeznaczane są na projekty związane z odnawialnymi źródłami energii, elektromobilnością, efektywnością energetyczną oraz zrównoważonym budownictwem.
W 2024 roku bank wspólnie z innymi instytucjami współfinansował kredyt o wartości 900 mln zł dla Grupy Tauron, przeznaczony na rozwój niskoemisyjnych źródeł energii.
W ramach strategii bank jest szczególnie aktywny w finansowaniu morskich farm wiatrowych, które stanowią jeden z najważniejszych elementów polskiej transformacji energetycznej. Bank finansuje budowę pierwszej polskiej morskiej farmy wiatrowej „Baltic Power”, której inwestorem jest Grupa ORLEN i Northland Power oraz projekt Polenergii i Equinor Wind Power AS – Bałtyk II i Bałtyk III.
Aktywnie wspierane przez bank są zarówno duże projekty, jak i inwestycje mniejszych firm. Przykładem jest finansowanie dewelopera R.Power, przeznaczone na budowę portfela elektrowni fotowoltaicznych o mocy 59 MWp, którego łączne finansowanie w formule project finance na wszystkie inwestycje OZE wynosi już ponad miliard zł.
Łącznie, do końca 2024 roku PKO BP udzielił 10 mld zł nowego finansowania wspierającego transformację, a jego udział w rynku zielonego finansowania systematycznie rośnie.
Ekosystem innowacji i wsparcia transformacyjnego
Jednym z wyróżników strategii PKO Banku Polskiego jest wspieranie innowacji klimatycznych poprzez współpracę ze startupami. W ramach programu Green Impact, realizowanego wspólnie z akceleratorem Accelpoint oraz europejską organizacją EIT Climate-KIC, bank co roku wybiera najbardziej obiecujące rozwiązania technologiczne wspierające transformację energetyczną.
W edycji z 2025 roku wyłoniono siedem startupów, których rozwiązania wspierają klientów m.in. w optymalizacji zużycia energii, kalkulacji śladu węglowego, modernizacji budynków oraz realizacji obowiązków raportowych. Zwycięzcy programu otrzymują dostęp do infrastruktury testowej banku, mentoring ekspertów oraz możliwość pilotażowego wdrożenia produktów.
Dodatkowym narzędziem wspierającym przedsiębiorców jest portal EnergiaTransformacji.pl – platforma edukacyjna i informacyjna, zawierająca kompendium wiedzy o podstawach prawnych, możliwościach finansowania, dotacjach unijnych oraz praktyczne narzędzia, takie jak kalkulatory śladu węglowego.