Jak sfinansować rozwój przedsiębiorstw z branży rolno-spożywczej

Dzięki nowoczesnym technologiom i procesom, przedsiębiorstwa zwiększają wydajność, ograniczają straty surowców i dostosowują się do zmieniających się potrzeb konsumentów. Ci ostatni, oprócz walorów smakowych, zdrowotnych i wizualnych jedzenia, coraz częściej zwracają uwagę na wpływ produkcji żywności na środowisko. To skłania firmy do inwestowania w bardziej przyjazne dla środowiska technologie i transparentne łańcuchy dostaw. Równolegle pojawiają się dyrektywy i regulacje, które zobowiązują firmy do przyjęcia zrównoważonego kierunku zmian i modernizacji.

Niewielki budżet na dotacje dla sektora spożywczego

Od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej ogromną siłą napędową rozwoju rodzimych firm spożywczych są fundusze unijne. Z pierwszych środków na współfinansowanie inwestycji korzystaliśmy jeszcze w ramach budżetów przedakcesyjnych (257 mln euro w ramach Programu Sapard). Po akcesji, w ramach kolejnych perspektyw finansowych i programów wsparcia, do dyspozycji branży było łącznie ponad 3,5 mld euro na dotacje rozwojowe.

W ramach bieżącego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (PS dla WPR) na lata 2023-2027 w działaniu dla przetwórców rolno-spożywczych i podmiotów wprowadzających do obrotu produkty rolne, działające w zorganizowanych formach współpracy rolników (działanie 10.7.1. Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości „dotacja” – poza gospodarstwem), na współfinansowanie inwestycji przewidziano zaledwie 204 mln euro. Nabór wniosków o dotacje w ramach tego działania jest planowany na I kwartał 2026 r., a kwalifikowane do dofinansowania koszty będą poniesione po złożeniu wniosku o dotację w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa(ARiMR).

Firmy spożywcze mogą sięgać po środki w ramach Funduszy Spójności, natomiast wymogi co do kwalifikacji inwestycji rozwojowych do dotacji są rygorystyczne, a konkurencja większa – wsparcie nie jest sektorowe, a budżety ograniczone.

Instrumenty finansowe jako alternatywa dla dotacji

W związku z tym, że pula środków publicznych jest ograniczona, a potrzeby inwestycyjne ogromne, Komisja Europejska wymusza na krajach członkowskich przejście na bardziej efektywny system wsparcia, który pozwala sfinansować więcej projektów mniejszym kosztem. Zgodnie z tą zasadą bezzwrotne dotacje są zarezerwowane głównie dla projektów wysokiego ryzyka, innowacyjnych lub niekomercyjnych m.in. społecznych czy edukacyjnych. Biznes wspierają przede wszystkim instrumenty zwrotne, czyli preferencyjne pożyczki czy gwarancje, co pozwala na wielokrotne wykorzystanie tych samych pieniędzy.

Tę zmianę obserwujemy też w PS WPR 2023-2027. Środki na dotacje do nakładów inwestycyjnych dla firm spożywczych zostały ograniczone, ale pojawiła się możliwość skorzystania z korzystnego kredytu, który łączy elementy wsparcia zwrotnego (gwarancja spłaty kredytu) oraz bezzwrotnego (dotacja do odsetek) – Kredyt z gwarancją Agromax i dopłatą do odsetek. W ramach działania 10.7.2. PS WPR – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości „instrumenty finansowe” – poza gospodarstwem, na dotacje do odsetek przewidziano 19 mln zł. Alokacja na gwarancje to 69 mln zł, która z uwagi na wielokrotne wykorzystanie, daje potencjał gwarancyjny na poziomie 345 mln zł. To natomiast oznacza możliwość udzielenia przez Bank BNP Paribas działający w programie wdrażanym przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) kredytów z dotacją do odsetek na poziomie 575 mln zł.

Alternatywą jest finansowany z budżetu krajowego Kredyt preferencyjny z linii PR, którego zaletą, podobnie jak w przypadku wymienionego wyżej instrumentu, jest niski koszt finansowania, wynikający z dopłaty do oprocentowania. Kredyt ten dla odmiany wdrażany jest na podstawie umowy banków z ARiMR, którą również zawarł Bank BNP Paribas.

Oba rozwiązania, m.in. dzięki dopłatom do oprocentowania, są tańsze od komercyjnych kredytów inwestycyjnych i stanowią alternatywę dla dotacji z uwagi na:

• większy dostępny budżet,
• szerszy zakres kosztów kwalifikowanych,
• prostą dokumentację aplikacyjną w porównaniu do wymogów instytucji przyznających dotację do nakładów inwestycyjnych,
• możliwość realizacji inwestycji od ręki, bez oczekiwania na nabór wniosków, ocenę oraz wyniki wyścigu o środki z innymi projektami.

Kredyty te dostępne są w Banku BNP Paribas na bieżąco, do wysokości limitów przyznanych przez ARiMR lub BGK. O możliwości skorzystania decyduje kolejność złożenia wniosków kredytowych.

Dlaczego warto i kogo powinno to szczególnie zainteresować?

System żywnościowy wymaga szczególnej uwagi, ponieważ odpowiada za ok. 27 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych i stanowi drugie – zaraz po energetyce – najważniejsze źródło emisji CO2. Dlatego właśnie istotne jest, aby stale poszukiwać narzędzi aktywnie wspierających produkcję, usprawniających ją, ale jednocześnie ograniczać idący za nią ślad węglowy. Możliwe jest to dzięki wymianie parku maszynowego, floty – zarówno w małych przedsiębiorstwach i gospodarstwach, jak i średnich, dużych firmach oraz korporacjach żywnościowych.

Rosnący popyt na żywność, w tym także żywność wysokiej jakości, a także chęć utrzymania liderskiej pozycji w Europie pod względem eksportu żywności, wymaga od polskich przedsiębiorców z sektora Food& Agro podejmowania stale inwestycji usprawniających produkcję, skalujących biznes i uelastyczniających firmę pod względem potrzeb rynku. Tylko rozwijające się przedsiębiorstwa są w stanie na równi walczyć o swoją konkurencyjność i pozycję na rynku.

Bank BNP Paribas ma ok. 24% udziału w krajowym rynku kredytów dla rolnictwa, jest również jednym z wiodących partnerów finansowych firm spożywczych w Polsce. Dobrze skrojona oferta – zarówno dla małych, średnich, jak i dużych podmiotów z branży rolno-spożywczej– wspiera rozwój i modernizację sektora. Bankowość korporacyjna odgrywa także ważną rolę w rozwoju polskiego sektora spożywczego, wspierając realizację ambitnych projektów inwestycyjnych i modernizacyjnych. Dzięki dobrze dopasowanym instrumentom finansowym – od kredytów inwestycyjnych i obrotowych, przez finansowanie strukturyzowane, po rozwiązania w zakresie zarządzania płynnością – Bank BNP Paribas umożliwia firmom rozbudowę zakładów produkcyjnych oraz ekspansję na nowe rynki.

Doskonale zatem rozumie potrzeby finansowania rozwoju tych firm i wyzwania, które za tym idą. Oferuje nie tylko dostosowane rozwiązania umożliwiające sfinansowanie inwestycji, ale także wsparcie i szereg narzędzi podnoszących pozycję firmy na rynku.

Gdzie po kredyt?

Kredyty z dotacjami dla przetwórców można uzyskać w Banku BNP Paribas, który zawarł stosowne umowy z ARiMR (Kredyt preferencyjny z linii PR) lub BGK (Kredyt z gwarancją Agromax i dotacją do odsetek).

W całym procesie pomogą eksperci banku, którzy mają duże doświadczenie w obsłudze tego typu rozwiązań i przeprowadzą klienta profesjonalnie przez cały proces udzielania, a potem obsługi kredytów ze wsparciem publicznym. Bank BNP Paribas jest pierwszym bankiem, który udzielił kredytu dla przetwórców i ma oba rozwiązania w swojej ofercie.

– Jako lider finansowania sektora Food & Agro oraz jako bank numer 1 w sprzedaży Kredytu z gwarancją Agromax i dopłatą do odsetek, służymy ekspercką radą i wiedzą naszych doradców w Centrach MSP i Centrach Korporacyjnych. Nasi eksperci przeanalizują potrzeby i zarekomendują najlepsze rozwiązania – mówi Kinga Wąsik, menedżerka Zespołu Produktów Food and Agro w Banku BNP Paribas.

Więcej informacji o ww. produktach na stronie Banku BNP Paribas.

Autor: Tomasz Konieczny