UE: agencja ratingowa się pomyliła? Idź do sądu!

Propozycja, nad którą Komisja Europejska pracuje od prawie dwóch lat pojawia się w kontekście rosnącej krytyki związanej ze zbyt dużą władzą znajdującą się w rękach agencji ratingowych oceniających m.in. wypłacalność państw. Za rekordowe wzrosty kosztów obsługi długu niektórych państw strefy euro, chaos i niestabilność na giełdach, niektórzy obwiniają właśnie agencje ratingowe, przypominając, że ich analitycy nie  umieli na czas przestrzec przed kryzysem finansowym w 2008 roku, nie doszacowali też ryzyka niektórych produktów finansowych (pozytywną ocenę na miesiąc przed upadkiem otrzymał m.in. amerykański bank Lehman Brothers).

KE od dawna wskazuje na zbyt niską konkurencję na rynku ratingów, który zdominowany jest przez trzy amerykańskie agencje i ich europejskie oddziały (Fitch, Moody's i Standard&Poor's). Oliwy do ognia dolała wpadka agencji Standard and Poor's, która omyłkowo zdecydowała o obniżeniu ratingu Francji. - To poważny incydent, z którego należy wyciągnąć konsekwencje - oświadczył komisarz ds. rynku wewnętrznego Michel Barnier.

15 listopada Barnier przedstawi nowe przepisy regulujące agencje ratingowe i jak zapowiedziała jego rzeczniczka będą one "ambitne" i "rygorystyczne". Rzeczniczka potwierdziła, że KE nie przedstawi propozycji powołania europejskiej, publicznej agencji, o co apelował Parlament Europejski, by zmniejszyć zależność UE od prywatnych agencji amerykańskich. "Analiza wpływu wykazała, że nawet jeśli taka agencja miałaby pewne korzyści z racji zwiększenia różnorodności opinii na rynku ratingów i stanowiłaby pewną alternatywę, to byłoby trudno pozbyć się obaw co do konfliktów interesów i wiarygodności takiej agencji, zwłaszcza przy ocenie długów państw" -  brzmi projekt rozporządzenia o agencjach ratingowych.

KE już w 2009 roku UE przyjęła rozporządzenie, na mocy którego agencje ratingowe w UE podlegają rejestracji. Ponadto w ubiegłym roku przyznano uprawnienie do nadzoru nad zarejestrowanymi agencjami Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i  Papierów Wartościowych (ESMA). W nowych przepisach KE chce pójść jeszcze dalej: zwiększyć przejrzystość ratingów długu publicznego, poprawić dostęp do rynku europejskiego dla  nowych agencji oraz zmniejszyć uzależnienie od ratingów w unijnej legislacji. Nowe rozporządzenie ma też na celu zmniejszenie ryzyka nadmiernego uzależnienia od oceny agencji. - W  przypadku niektórych produktów finansowych wymagane będzie opieranie się na dwóch ratingach - podkreśliła rzeczniczka KE. Najważniejsza zmiana polega na umożliwieniu inwestorom zaskarżania agencji do sądu i domagania się odszkodowań za szkody, jakie ponieśli w wyniku "umyślnej lub wynikającej z rażącego niedbalstwa" złej oceny dokonanej przez agencję. Zmiana ta jest "kluczowa" w kontekście afery z omyłkowym obniżeniem ratingu Francji - podkreślił Barnier.

PAP, arb