Sejm przyjął nowelizację Kodeksu pracy. Kiedy pracodawca nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej?

Sejm przyjął nowelizację Kodeksu pracy przygotowaną przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Za zmianami było 430 posłów, a przeciw 12. Nikt nie wstrzymał głosu. Uchwalona ustawa trafi teraz do Senatu, gdzie będzie przedmiotem obrad.

Praca zdalna. Kiedy pracodawca nie będzie mógł odmówić?

Zgodnie z nowelizacją, praca zdalna będzie pracą wykonywaną całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Szczegóły w tym zakresie będą uzgodnione przy zawieraniu umowy o pracę albo już w trakcie zatrudnienia bez konieczności jej potwierdzania w formie pisemnej.

Pracodawca – co do zasady – nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej m.in. kobietom w ciąży, rodzicom którzy wychowują dziecko do 4. roku życia i osobom które opiekują się niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikowi wykonującemu prace zdalną materiałów i narzędzi, w tym urządzeń technicznych. Pokryje on również koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.

Z niedawnego badania ClickMeeting wynika, że tylko co czwarty Polak (26 proc.) wie, że rząd chce uregulować w Kodeksie pracy zasady pracy zdalnej. Ponad połowa respondentów (52 proc.) nie ma wiedzy w tej kwestii. Zmiany w przepisach w zakresie pracy zdalnej pozytywnie ocenia 29 proc. badanych, zaś co dziesiąty ankietowany wypowiada się o nich negatywnie. Aż 61 proc. badanych nie ma zdania w tym temacie.

Zmiany korzystne dla pracowników, a pracodawcy nie są tego pewni

W październiku tego roku ankietowani na zlecenie platformy ClickMeeting zostali zapytani o to, czy planowana nowelizacja jest korzystna zarówno dla pracowników, jak i samych pracodawców. W odniesieniu do pracodawców 26 proc. badanych uważa, że zapowiadane przepisy są dla nich korzystne, 13 proc. deklaruje, że są one niekorzystne, a 51 proc. osób zaznaczyło odpowiedź „Nie wiem”. Natomiast jeśli chodzi o pracowników, aż 40 proc. Polaków uważa, że zmiany te są dla nich korzystne, 13 proc. uważa, że są one niekorzystne, a 48 proc. osób przyznało, że nie wie, co sądzić na ten temat.

⅓ Polaków chciała zmian w Kodeksie Pracy wcześniej

Według 32 proc. Polaków projekt nowelizacji Kodeksu Pracy w odniesieniu do pracy zdalnej powinien być wprowadzony wcześniej. Aż 44 proc. badanych nie ma na ten temat zdania, 9 proc. uważa, że nowe przepisy powinny pojawić się później, a 16 proc. ankietowanych jest zdania, że to odpowiedni czas. Co ciekawe aż 52 proc. Polaków zadeklarowało, że nie słyszało nic na ten temat, a 22 proc. badanych nie jest pewna, czy takie informacje do nich dotarły. Z pewnością o zapowiadanej nowelizacji słyszało 26 proc. Polaków.

Kontrole trzeźwości pracowników

Przyjęta wczoraj przez Sejm nowelizacja Kodeksu pracy reguluje także zasady przeprowadzania przez pracodawców prewencyjnej kontroli trzeźwości pracowników. Zgodnie z przyjętymi przepisami, taka kontrola nastąpi, jeżeli będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia. Pracodawca będzie mógł w tym celu użyć alkomatu lub narkotestu.

Kodeks pracy zastąpi tzw. ustawę covidową

Do tej pory praca zdalna była regulowana przez tzw. ustawę covidową z marca 2020 roku. Gdy nowelizacja Kodeksu pracy wejdzie w życie, zastąpi specustawę w tym zakresie.

W razie zagrożenia epidemicznego pracodawcy nadal będą mogli wydawać pracownikom polecenia pracy zdalnej, ale jużna podstawie Kodeksu pracy. Zmiana podstawy prawnej spowoduje konieczność wcześniejszego przygotowania procedur – oceny ryzyka zawodowego, wzorów informacji BHP, oświadczeń dla pracowników i najtrudniejsza do oszacowania część, czyli kwota ryczałtu za zwrot kosztów pracy zdalnej. Wszystko po to, by, gdy dojdzie do konieczności nagłego skierowania pracowników do pracy z domu, sprawnie przeprowadzić cały proces.

Nowelizacja zacznie obowiązywać już w 2023 roku.