Aby państwo mogło funkcjonować, jego obywatele muszą płacić podatki. Szkopuł w tym, że w Polsce zobowiązania wobec państwa pożerają znaczą część dochodów. Zabierane są one w formie PIT, składek ZUS, VAT-u czy akcyzy. Niestety - niewielu Polaków wie, a nawet zastanawia się, ile tak naprawdę oddaje do budżetu państwa. Według planów rządu w 2014 roku danina podatkowa oddana przez statystycznego Polaka będzie o 229 złotych większa niż rok wcześniej.
Do tzw. Dnia Wolności Podatkowej w Polsce przypada w okolicach drugiej połowy czerwca - każdy obywatel, który płaci podatki, pracuje na rzecz państwa. W Dniu Wolności Podatkowej łączny dochód od początku roku zrównuje się z przewidywanymi zobowiązaniami podatkowymi na rok obecny. Od tego dnia symbolicznie obywatele przestają płacić państwu, a zaczynają zarabiać na siebie Ale tylko symbolicznie - bo rzeczywistość pokazuje, że jest inaczej. Daninę fiskusowi oddajemy przez cały rok.
Niewielu Polaków zastanawia się, jak wysoką kwotę wpłaca rocznie do budżetu państwa. A warto to wiedzieć, bo na przykład: w 2012 roku wynosiła ona 6.445,34 złotych na osobę, a w 2013 6.213,31 złotych. Obciążenia nakładane przez rząd na obywateli niestety mogą w obecnym roku wzrosnąć. Jak podkreśla Marek Kutarba, redaktor naczelny Tygodnika Biznes i Prawo Rząd zaplanował sobie, że statystyczny Polak, ale taki statystyczny, czyli każdy z nas od niemowlęcia aż do osób w bardzo podeszłym wieku zapłaci do budżetu państwa średnio o jakieś 229 złotych więcej niż w roku poprzednim. W sumie 6.442,71 złotych.
Co prawda obywatelom może się wydawać, że oddamy mniej, bo nie dotknie to bezpośrednio rozliczeń PIT-owych - stawki w zasadzie pozostały takie same. Należy jednak pamiętać, że w tę pulę wchodzą różne podatki. [...] Jest to akcyza zapłacona na stacji benzynowej, jest to VAT płacony przy kasie w sklepie, kiedy kupujemy nawet te podstawowe produkty żywnościowe. Także tych podatków oddajemy w różnej postaci w ciągu roku dość sporo - wyjaśnia Marek Kutarba.
Dlaczego zatem, mimo braku wzrostu podatków, w 2014 roku oddamy fiskusowi więcej pieniędzy? To wynika nie tylko z tego, że jest inflacja, wzrosło wynagrodzenie i ceny. Rząd sięgnie głębiej do kieszeni obywateli chociażby poprzez likwidację lub ograniczenie różnego rodzaju ulg. Okazuje się, że więcej fiskusowi oddadzą małżeństwa z jednym dzieckiem, twórcy, korzystający z Internetu oraz właściciele domów i mieszkań.
Jak statystyczny Kowalski powinien podejść do tej informacji? Z jednej strony może się cieszyć, że - bez wzrostu zobowiązań podatkowych - oddaje więcej do kasy państwa, w którym przecież mieszka i korzysta z przysługujących mu przywilejów. Oddaje więcej, bo lepiej zarabia, więc stać go na większe wydatki, co powinno być pozytywnie odebrane. A jednak z drugiej strony martwić powinno to, że pieniądze oddawane do budżetu państwa nie do końca są racjonalnie wydawane, co widzimy na przykładzie chociażby wielu inwestycji.
Jak zaznacza Roman Namysłowski, Dyrektor Zarządzania Wiedzą Podatkową w Dziale Doradztwa Podatkowego EY, wzrost oddawanej sumy bolałby zapewne mniej, gdyby zabierane pieniądze i proces ich późniejszej dystrybucji był efektywniejszy. [...] Państwo to nie przedsiębiorstwo, które optymalizuje swoje wydatki, ale raczej dobry wujek, który stara się zachować pozory racjonalności. Koniec końców - i tak kupuje niepotrzebne dzieciom cukierki. Warto zatem zastanowić się, a raczej - żeby zrobili to rządzący - w którym kierunku nasze finanse publiczne powinny podążać.
Czy rządzący podejdą racjonalnie do sięgania po pieniądze Polaków? Jak zaznaczają eksperci podatkowi, wszystko wskazuje na to, że do budżetu państwa z roku na rok będziemy oddawać coraz więcej. Szczególnie poprzez podatek VAT. Polacy nie powinni się łudzić, że zostanie obniżony, gdyż jest on bardzo istotny. Ponad 50% wpływów do budżetu państwa z tytułu podatków pochodzi właśnie z VAT.