Kultura dla wszystkich

Kiedy w 1955 roku powstawał Totalizator Sportowy, miał do spełnienia ważną misję odbudowania zniszczonej podczas II wojny światowej infrastruktury sportowej. Przedsiębiorstwo, którego siłą napędową są miliony Polaków zawierających każdego dnia zakłady w grach liczbowych i biorących udział w loteriach pieniężnych, nie tylko od siedmiu dekad wspiera polski sport, lecz także z czasem stało się jednym z najważniejszych w kraju mecenasów kultury.

Wkład Totalizatora Sportowego w rozwój i promocję polskiej kultury, sztuki i dziedzictwa narodowego jest niebagatelny i liczony w miliardach złotych – od 2003 roku, czyli od momentu ustanowienia dopłat systemowych na Fundusz Promocji Kultury, do Ministerstwa Kultury wpłynęło 3,9 mld złotych (w samym 2024 roku było to 330 mln złotych), skąd z kolei środki trafiają do potrzebujących wsparcia instytucji czy festiwali, a także wspierają rozmaite lokalne i ogólnopolskie inicjatywy.

Bez wsparcia ani rusz

Polska kultura, będąca fundamentalną częścią naszej tożsamości społecznej i dziedzictwa narodowego, a także prestiżową wizytówką kraju na świecie, potrzebuje dofinansowania, bo rzadko jest w stanie się utrzymać jedynie z opłat płynących od jej odbiorców. Z kolei bez wsparcia w postaci promocji o dużym zasięgu stałaby się hermetyczna i dostępna jedynie dla wąskiego grona osób, a przecież to kultura wysoka powinna kształtować społeczeństwo – jego wrażliwość, wybory i postawy.
Popularna już w czasach antycznych idea mecenatu pozwoliła na rozwój najwybitniejszych artystów i powstanie spektakularnych dzieł w historii ludzkości.

Bez mecenatu nie byłoby choćby rzeźb Fidiasza, fresków Michała Anioła, „Ostatniej Wieczerzy” Leonarda da Vinci, kompozycji Beethovena, Mozarta czy Bacha ani katedry Notre-Dame. Zdecydowana większość wybitnych dzieł artystycznych nie powstałaby, gdyby nie wsparcie materialne udzielane twórcom przez mecenasów. To oni od niepamiętnych czasów umożliwiali rozwój i trwałość kultury.

Totalizator Sportowy, kontynuując szczytną ideę mecenatu, od dziesięcioleci realizuje misję społeczną polegającą zarówno na finansowaniu cennych inicjatyw z zakresu kultury wysokiej, jak i na ułatwianiu dostępu do niej szerokiemu gronu odbiorców – niezależnie od ich sytuacji materialnej czy miejsca zamieszkania.

Tysiące zrealizowanych projektów

Każdego roku Totalizator Sportowy przekazuje setki milionów złotych, które umożliwiają organizację wydarzeń, działalność edukacyjną, upamiętnianie dziedzictwa narodowego czy konserwację zabytków. Ze wsparcia skorzystały już tysiące beneficjentów w całej Polsce, a logo Totalizatora Sportowego można obecnie dostrzec podczas wielu najbardziej prestiżowych wydarzeń kulturalnych.

Spółka jest jednym z głównych partnerów najistotniejszych konkursów w Polsce, jak choćby gali Nike – najważniejszej w Polsce nagrody literackiej, konkursu fotograficznego Grand Press Photo o międzynarodowej renomie, Nagrody PAP im Ryszarda Kapuścińskiego za najlepsze dziennikarstwo czy projektu Polskiej Opery Królewskiej „Opera w drodze”, umożliwiającego obcowanie z kulturą wysoką mieszkańcom małych miejscowości. Totalizator wspiera także liczne festiwale muzyczne i filmowe, m.in.: Camerimage, Nowe Horyzonty, Dwa Brzegi, Olsztyn Green Festival czy Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena. Jego wsparcia nie mogło też zabraknąć w miejscach dziedzictwa narodowego, takich jak Zamek Królewski w Warszawie i na Wawelu czy Muzeum Narodowe w Warszawie.

Chopin – nasz skarb narodowy

Totalizator Sportowy włącza się w działanie mające na celu pielęgnowanie naszej spuścizny kulturowej, której ważną częścią jest twórczość Fryderyka Chopina. Od trzech lat spółka jest partnerem głównym prestiżowego Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, którego XIX edycja odbędzie się w październiku 2025 roku, a także partnerem głównym Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Totalizator wspiera ponadto festiwal Chopin i jego Europa oraz odbywające się cyklicznie w Łazienkach Królewskich Koncerty Chopinowskie.

Wyrazem troski o nasze dziedzictwo jest także hołd składany bohaterom powstania warszawskiego – od wielu lat Totalizator Sportowy uczestniczy w obchodach rocznicy wybuchu powstania warszawskiego, organizowanych przez Muzeum Powstania Warszawskiego.

Potrzeba kultury i kultura w potrzebie

Promowanie inicjatyw kulturalnych i tradycji, wspieranie i oraz kształtowanie postaw patriotycznych, upowszechnianie wiedzy historycznej oraz kulturowej, a także budowanie dumy narodowej to jedne z filarów będących częścią Totalizatora Sportowego fundacji – Fundacji Totalizatora Sportowego i Fundacji im. Haliny Konopackiej.

Realizowany w ramach Fundacji Totalizatora Sportowego program „Kultura w potrzebie” skierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego, domów kultury, bibliotek, ośrodków sportu i rekreacji oraz innych instytucji kultury zaangażowanych w odbudowę i rewitalizację zniszczonych obiektów kulturalnych. Jego celem jest przywrócenie działalności artystycznej, edukacyjnej i sportowej w regionach dotkniętych powodzią. Z kolei program grantowy „Otwarta Kultura” ma na celu angażowanie społeczności w działania na rzecz ochrony dziedzictwa narodowego poprzez wspieranie wydarzeń kulturalnych, kampanii promujących polską kulturę i historię oraz odbudowę ważnych zabytków historycznych. Wnioski o granty można składać do 1 grudnia 2025 roku.

Fundacja im. Konopackiej działa we współpracy z organizacjami pozarządowymi, jednostkami samorządu terytorialnego oraz instytucjami kultury, a jej nadrzędnym celem jest umożliwianie dostępu do kultury osobom ze środowisk wykluczonych, doświadczających niepełnosprawności, a także mieszkańcom wsi i małych miejscowości oddalonych od dużych ośrodków miejskich. Fundacja wspiera m.in. koncerty, wystawy, konkursy, przedstawienia teatralne, a także warsztaty i obozy dla osób uzdolnionych artystycznie. Na jej pomoc mogą także liczyć zespoły ludowe oraz koła gospodyń wiejskich pragnące włączać w swoje działania młode pokolenie. Część środków fundacja przeznacza na dofinansowanie infrastruktury kulturalnej – np. remonty lokali i zakup sprzętu do ośrodków kultury itp.

Prowadzony przez fundację wspólnie z Uniwersytetami Trzeciego Wieku program „Aktywny Senior” ma na celu aktywizację osób starszych – nie tylko fizyczną, ale i społeczno-kulturową. Obejmuje m.in. koncerty, spotkania z artystami i działania prozdrowotne z elementami kultury. Nową inicjatywą jest zaś konkurs filmowy dla młodych twórców „Droga do życia z pasją”.

Wszyscy jesteśmy mecenasami

Totalizator Sportowy, umiejętnie łączący mechanizm dopłat do sportu i kultury z nowoczesną działalnością społeczną i przywiązujący dużą wagę do promowania dostępu do kultury, edukacji i kształtowania postaw obywatelskich, jest jednym z najważniejszych partnerów w życiu kulturalnym naszego kraju. Jednak nie byłoby tego wsparcia bez graczy Lotto. To bowiem z każdej złotówki wydanej na gry w kolekturach i za pośrednictwem internetu 19 groszy jest przeznaczane na wsparcie sportu i kultury, a 20 procent tej kwoty zasila Fundusz Promocji Kultury. Każdy zawarty zakład to realny wkład w rozwój naszego dziedzictwa narodowego i inwestycja w intelektualny rozwój zarówno nasz, jak i przyszłych pokoleń.