Rząd likwiduje przepisy zaborców z XIX wieku
Dodano:
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, przedłożony przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi.
Wspólnota gruntowa jako forma własności jest pozostałością po prawodawstwie zaborców – Austro-Węgier i Cesarstwa Rosyjskiego. Powstała ona w wyniku likwidacji pańszczyzny w XIX wieku.
Przepisy projektowanej ustawy określają zasady, które będą regulować stan prawny nieruchomości wykazanych w ewidencji gruntów jako wspólnoty gruntowe, które nie mają dotąd wydanych decyzji administracyjnych, określających osoby uprawnione do korzystania ze wspólnoty oraz przysługujących tym osobom (fizycznym i prawnym) wielkości udziałów.
Wspólnoty gruntowe jako takie nie zostaną zlikwidowane, jeśli o ich utrzymaniu zdecydują uprawnieni. W pierwszej kolejności – ze względu na ochronę praw nabytych – przewiduje się ustalenie uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej na podstawie obecnych zasad, tj. według stanu z 1963 r. – „stara” grupa uprawnionych funkcjonująca na podstawie aktualnych przepisów ustawy. Będzie to następowało na wniosek zainteresowanych złożony do 30 czerwca 2016 r. Jeżeli nie będzie uprawnionych, o których mowa wyżej, ich ustalenie nastąpi na wniosek kolejnej grupy – „nowej” grupy uprawnionych wprowadzanych projektowaną nowelizacją ustawy. W ramach ,,nowej” grupy uprawnionymi będą osoby fizyczne lub prawne, które: posiadają gospodarstwa rolne i nieprzerwanie przez okres od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. faktycznie korzystają ze wspólnoty gruntowej, albo zamieszkują (lub mają siedzibę) na terenie miejscowości, w której znajdują się grunty stanowiące wspólnotę (uprawnione będą również osoby fizyczne, które zamieszkują w innej miejscowości, a prowadzą gospodarstwo rolne – jeżeli wspólnotą gruntową są lasy, grunty leśne albo nieużytki przeznaczone do zalesienia, chyba że przez okres od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. osoby te faktycznie nie korzystały ze wspólnoty).
W sytuacji, gdy ustalenie uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej (według opisanych wyżej zasad) nie będzie możliwe, uprawnione do nieodpłatnego nabycia na własność nieruchomości wspólnoty gruntowej będą gminy. W przypadku, gdy gmina nie złoży wniosku – nieruchomości nabędzie Skarb Państwa. Problem związany z regulacją stanu prawnego nieruchomości wspólnot gruntowych jest bardzo ważny, ponieważ aktualnie w Polsce jest około 107 tys. ha gruntów, które wpisano do ewidencji gruntów i budynków jako 5100 wspólnot gruntowych. Jednak prawie 3500 z nich nie ma uregulowanego stanu prawnego, tzn. nie ustalono w drodze decyzji administracyjnych: wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej, wielkości przysługujących im udziałów oraz wykazu nieruchomości wchodzących w skład danej wspólnoty gruntowej. W myśl obowiązujących przepisów, ustalenia takie dotyczą stanu faktycznego i prawnego istniejącego na 5 lipca 1963 r. Z uwagi na prawie 50-letni upływ czasu, ustalenie stanu faktycznego nie jest praktycznie możliwe. Jedynie udziałowcy 1.080 wspólnot utworzyli spółki do zarządzania nimi, w tym tylko w 1.073 spółkach powołano właściwe organy umożliwiające funkcjonowanie w obrocie prawnym. Taka sytuacja stwarza poważne trudności w zagospodarowaniu nieruchomości zaliczonych do wspólnot gruntowych. Projekt nowelizacji ustawy stanowi szansę na ostateczne uregulowanie stosunków własnościowych wspólnot gruntowych.
CIR
Przepisy projektowanej ustawy określają zasady, które będą regulować stan prawny nieruchomości wykazanych w ewidencji gruntów jako wspólnoty gruntowe, które nie mają dotąd wydanych decyzji administracyjnych, określających osoby uprawnione do korzystania ze wspólnoty oraz przysługujących tym osobom (fizycznym i prawnym) wielkości udziałów.
Wspólnoty gruntowe jako takie nie zostaną zlikwidowane, jeśli o ich utrzymaniu zdecydują uprawnieni. W pierwszej kolejności – ze względu na ochronę praw nabytych – przewiduje się ustalenie uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej na podstawie obecnych zasad, tj. według stanu z 1963 r. – „stara” grupa uprawnionych funkcjonująca na podstawie aktualnych przepisów ustawy. Będzie to następowało na wniosek zainteresowanych złożony do 30 czerwca 2016 r. Jeżeli nie będzie uprawnionych, o których mowa wyżej, ich ustalenie nastąpi na wniosek kolejnej grupy – „nowej” grupy uprawnionych wprowadzanych projektowaną nowelizacją ustawy. W ramach ,,nowej” grupy uprawnionymi będą osoby fizyczne lub prawne, które: posiadają gospodarstwa rolne i nieprzerwanie przez okres od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. faktycznie korzystają ze wspólnoty gruntowej, albo zamieszkują (lub mają siedzibę) na terenie miejscowości, w której znajdują się grunty stanowiące wspólnotę (uprawnione będą również osoby fizyczne, które zamieszkują w innej miejscowości, a prowadzą gospodarstwo rolne – jeżeli wspólnotą gruntową są lasy, grunty leśne albo nieużytki przeznaczone do zalesienia, chyba że przez okres od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. osoby te faktycznie nie korzystały ze wspólnoty).
W sytuacji, gdy ustalenie uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej (według opisanych wyżej zasad) nie będzie możliwe, uprawnione do nieodpłatnego nabycia na własność nieruchomości wspólnoty gruntowej będą gminy. W przypadku, gdy gmina nie złoży wniosku – nieruchomości nabędzie Skarb Państwa. Problem związany z regulacją stanu prawnego nieruchomości wspólnot gruntowych jest bardzo ważny, ponieważ aktualnie w Polsce jest około 107 tys. ha gruntów, które wpisano do ewidencji gruntów i budynków jako 5100 wspólnot gruntowych. Jednak prawie 3500 z nich nie ma uregulowanego stanu prawnego, tzn. nie ustalono w drodze decyzji administracyjnych: wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej, wielkości przysługujących im udziałów oraz wykazu nieruchomości wchodzących w skład danej wspólnoty gruntowej. W myśl obowiązujących przepisów, ustalenia takie dotyczą stanu faktycznego i prawnego istniejącego na 5 lipca 1963 r. Z uwagi na prawie 50-letni upływ czasu, ustalenie stanu faktycznego nie jest praktycznie możliwe. Jedynie udziałowcy 1.080 wspólnot utworzyli spółki do zarządzania nimi, w tym tylko w 1.073 spółkach powołano właściwe organy umożliwiające funkcjonowanie w obrocie prawnym. Taka sytuacja stwarza poważne trudności w zagospodarowaniu nieruchomości zaliczonych do wspólnot gruntowych. Projekt nowelizacji ustawy stanowi szansę na ostateczne uregulowanie stosunków własnościowych wspólnot gruntowych.
CIR