Wielu seniorów żyjących w miastach zmaga się z uczuciem osamotnienia, co negatywnie wpływa na ich zdrowie psychiczne. Jak wynika z badań Kantar Polska przeprowadzonych na zlecenie Grupy LUX MED, samotność jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do pogorszenia kondycji psychicznej mieszkańców miast, a problem ten jest szczególnie dotkliwy wśród najstarszych osób.
Samotność seniorów a jej skutki
Badania przeprowadzone w ramach Indeksu Zdrowych Miast 2024 wykazały, że aż 70 proc. mieszkańców miast postrzega samotność jako istotną przyczynę problemów psychicznych. W grupie osób w wieku 66-85 lat ten wskaźnik wynosi aż 82 proc.. Wielu z tych seniorów, będących na emeryturze i często mieszkających samotnie lub w małych gospodarstwach domowych, zmaga się z brakiem regularnych kontaktów społecznych. Choć badanie nie pogłębiło przyczyn samotności, możliwe jest, że brak aktywności zawodowej ogranicza ich udział w życiu społecznym, co prowadzi do wycofania i izolacji.
Niestety, pogarszający się stan psychiczny seniorów może być także efektem innych trudności, takich jak problemy zdrowotne, śmierć bliskich osób, brak zainteresowania ze strony rodziny oraz poczucie, że nie są potrzebni. W wielu przypadkach starsze osoby starają się radzić sobie z trudnościami samodzielnie, co może pogłębiać ich osamotnienie
Eksperci zwracają uwagę na kluczową rolę miast w poprawie jakości życia starszych mieszkańców. Miasta, oferując różnorodne inicjatywy, mogłyby przyczynić się do przeciwdziałania izolacji społecznej i poprawy dobrostanu psychicznego seniorów. Zajęcia sportowe, warsztaty, spotkania kulturalne oraz grupy wsparcia to jedne z najważniejszych działań, które mogłyby pomóc w integracji starszych mieszkańców z lokalną społecznością.
Aż 65 proc. ankietowanych zgodziło się, że miasta mają obowiązek dbać o psychiczne zdrowie swoich mieszkańców. Niestety, jedynie co czwarty badany uważa, że jego miasto podejmuje odpowiednie działania w tym kierunku. Seniorzy oraz inni mieszkańcy wskazują na brak dostępnych usług, takich jak darmowa psychoterapia czy warsztaty umiejętności społecznych, jako jedne z głównych niedostatków oferty miejskiej.
Wyniki badań wskazują, że w odpowiedzi na potrzeby mieszkańców, miasta powinny skupić się na organizacji wydarzeń kulturalnych oraz dbaniu o estetykę przestrzeni miejskiej – co potwierdziło 60 proc. ankietowanych. Dużą wagę przywiązuje się także do promocji zdrowego stylu życia poprzez organizowanie zajęć sportowych (45 proc. wskazań) oraz wsparcie osób znajdujących się w kryzysowych sytuacjach (42 proc.).
Jednym z najczęściej postulowanych rozwiązań jest zapewnienie seniorom darmowej pomocy psychologicznej, której brakuje w wielu miastach. Pomoc ta, jak sugerują badania, mogłaby znacznie poprawić ich dobrostan i ograniczyć izolację. Oprócz tego ważne jest wprowadzenie warsztatów, które pomogą starszym osobom nabyć umiejętności społeczne oraz zapewnią im wsparcie prawne i finansowe.
Przyszłość miast a zdrowie psychiczne seniorów
Samotność i izolacja społeczna to poważne wyzwania, z którymi zmagają się mieszkańcy miast, a w szczególności seniorzy. Odpowiednio zaprojektowane inicjatywy mogą nie tylko pomóc im w radzeniu sobie z problemami psychicznymi, ale także przeciwdziałać ich marginalizacji. Miasta, które zainwestują w programy wsparcia psychicznego i integracji społecznej, mogą stać się oazami dla osób starszych, poprawiając ich jakość życia i poczucie przynależności.