Do inwestycji w budownictwo energooszczędne zachęcają już nie tylko realne oszczędności. Od stycznia 2013 rusza też program dopłat Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Pozwoli on uzyskać dopłaty rzędu 30 tysięcy złotych na domy energooszczędne i 50 tysięcy złotych na tak zwane domy pasywne. Podpowiadamy, jak wykorzystać te pieniądze, czyli na co zwrócić uwagę przy projektowaniu domu energooszczędnego.
Dopłaty
Program dopłat skierowany jest do osób fizycznych budujących dom jednorodzinny albo kupujących dom (lub mieszkanie) od dewelopera. Dofinansowania będą miały formę częściowej spłaty kapitału kredytu zaciągniętego na ten cel. Pieniądze będą wypłacane na konto kredytowe beneficjenta po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia i potwierdzeniu uzyskania przez budynek wymaganego standardu energetycznego.
Wysokość możliwego do uzyskania dofinansowania uzależniona jest od wskaźnika rocznego jednostkowego zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji (EUco), obliczanego zgodnie z normą europejską, a także od spełnienia pozostałych warunków określonych w wytycznych NFOŚiGW (dotyczących m.in. minimalnej izolacyjności przegród, sprawności odzysku ciepła z wentylacji, instalacji grzewczej i przygotowania wody użytkowej). Dzięki dopłatom będzie można w dużej części pokryć wyższe nakłady związane z inwestycją w technologie energooszczędne, a także sfinansować weryfikację projektu budowlanego, próbę szczelności i potwierdzenia osiągnięcia standardu energetycznego. Program przewidziany jest na lata 2013-2018: budżet w wysokości 300 milionów złotych powinien pozwolić na realizację około 12 tysięcy domów jednorodzinnych i mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Szczegółowe wymagania będą publikowane w najbliższych miesiącach na stronie www.nfosigw.gov.pl. Na co zwrócić uwagę by móc ubiegać się o dofinansowanie?
Izolacja
Niezależnie od tego, jakich materiałów użyjemy aby nasz dom wyglądał tak, jak sobie wymarzyliśmy i jak go będziemy ogrzewać - budynek traci ciepło. Jedynym ze sposobów na ograniczenie strat ciepła jest dobra izolacja. Aby mieć pewność, że nie przepłacamy za ogrzewanie najlepiej zastosować nie mniej niż 30 cm izolacji na poddaszu, 20 na ścianach i w podłodze. Izolacja zastosowana na etapie budowy jest relatywnie tania w stosunku do oszczędności, jakie daje przez cały okres użytkowania domu i nie wymaga wymiany czy napraw. Odpowiednio dobrana, może przynieść także dodatkowe korzyści. W przypadku skalnej wełny mineralnej jest to zwiększona ochrona przeciwpożarowa i lepszy mikroklimat dzięki paroprzepuszczalności podpowiada Konrad Witczak, konsultant Energy Design Center ROCKWOOL Polska.
Okna
Do domów energooszczędnych wskazane są również okna trójszybowe, które najskuteczniej chronią przed stratami ciepła. Minusem pakietu trzyszybowego może być jednak słaba przepuszczalność promieni słonecznych. Istnieją już rozwiązania tego problemu. Można na przykład zastosować specjalny rodzaj oszklenia - połączenie termoizolacyjnej powłoki ze szkłem bezbarwnym. Takie oszklenie pozwala wykorzystać energię słoneczną w takim stopniu, jaki do tej pory możliwy był jedynie w zestawach z dwoma szybami, jednocześnie utrudniając ciepłu ucieczkę z wnętrza budynku. W budownictwie energooszczędnym sprawą kluczową jest też prawidłowy montaż okien. Zapobiega on tworzeniu się tzw. mostków termicznych. Najprościej uniknąć ich przykrywając ramy okna 2-3 centymetrową izolacją lub stosując tzw. konsole montażowe wysuwające okno w warstwę izolacji wyjaśnia Dariusz Olszewski, szef sprzedaży w firmie Internorm.
Mostki termiczne
Izolacja powinna szczelnie otaczać ogrzewane wnętrze budynku. Na ścianach czy połaciach dachu nie ma z tym problemu. Znacznie trudniej natomiast bywa w miejscach połączeń elementów domu. Szczególną uwagę należy zwrócić na osadzenie okien i drzwi, izolację balkonów (zastosować specjalne elementy izolacyjne likwidujące mostek termiczny lub wybrać balkony wolnostojące niepołączone z płytą stropową). Ponadto, trzeba zwrócić uwagę na dokładne zaizolowanie połączenia ściany z połacią dachową. Niezbyt rozsądne jest oszczędzanie na izolacji pionowej ścian fundamentowych, warto rozważyć też posadowienie domu na płycie. Konieczne jest zadbanie o izolację w skomplikowanych miejscach połączeń więźby dachowej i wokół okien połaciowych, przy przejściu komina przez dach.
Wentylacja
W okresie zimowym straty ciepła są w dużej mierze spowodowane przez wentylację. Razem z usuwanym z pomieszczeń zużytym powietrzem tracimy też ciepło. Mogą to być straty wahające się od 30 do nawet 60 procent (średnio jest to około 40 procent). W domach starego typu większość ciepła uciekała przez ściany i okna. W nowoczesnych, gdzie ściany coraz częściej mają dobrą izolację i ciepło zamontowane, solidne okna, udział strat wentylacyjnych w bilansie energetycznym jest znacznie większy.
Wentylacja mechaniczna z wysokosprawnym odzyskiem ciepła (rekuperacja) kosztuje i wymaga pewnych nakładów eksploatacyjnych (napęd wentylatorów i wymiana filtrów), ale w bilansie przynosi znaczne oszczędności. Nie warto wybierać najtańszej, niepewnej oferty. Prawidłowe zaprojektowanie i wykonanie instalacji wentylacyjnej wymaga doświadczenia, wiedzy i zastosowania dobrych urządzeń.
Instalacja grzewcza
Powinniśmy wybierać wydajne źródła ciepła. Dla domu energooszczędnego logicznym wyborem będzie wysokosprawny kocioł na biomasę lub nowoczesny kocioł kondensacyjny. Warto zdecydować się na, sprawniejsze od grzejnikowego, ogrzewanie podłogowe. Jest to rozwiązanie lepiej dopasowane do nowoczesnych kotłów kondensacyjnych, a jednocześnie pozwalające na większą swobodę w aranżacji wnętrz. Decyzja o zastosowaniu pompy ciepła powinna zostać poprzedzona staranną analizą ekonomiczną. Określi ona czy tak znaczna inwestycja zwrócić się w czasie użytkowania domu.
Automatyka
W efektywnym wykorzystaniu energii bardzo pomocne są nowoczesne systemy sterowania pogodowego. Pozwalają one ogrzać dom zgodnie z naszymi oczekiwaniami, ograniczając jednocześnie niepotrzebne straty ciepła. Warto też pomyśleć o zmianie nawyków. Często nieświadomie marnujemy duże ilości energii nadmiernie wietrząc, ogrzewając mieszkania do zbyt wysokich temperatur, lub np. zupełnie niepotrzebnie grzejąc pomieszczenia gospodarcze. Poświęcenie chwili na przemyślenie i zmianę swoich nawyków może przynieść znaczne oszczędności
Stosując się do tych najprostszych zaleceń w zakresie efektywnych energetycznie rozwiązań przy budowie domu mamy pewność, że będzie on energooszczędny. Nie gwarantuje to jednak pozytywnej weryfikacji i nie jest równoznaczne z otrzymaniem dofinansowania NFOŚiGW. Aby je uzyskać musimy postępować zgodnie z procedurami programu i pozytywnie przejść weryfikację dokonywaną przez weryfikatorów wytypowanych do tego projektu. Szczegółowych informacji warto poszukiwać na stronach NFOŚiGW oraz w bankach, które zaoferują kredyt z dopłatą NFOŚiGW.