Turcja ostrzega Cypr: nie szukajcie tu gazu

Turcja ostrzega Cypr: nie szukajcie tu gazu

Dodano:   /  Zmieniono: 
(fot. Erik Christensen)
Turcja ostrzegła Cypr, że ogłosi granicę na szelfie kontynentalnym, jeśli Cypryjczycy nie zrezygnują z wierceń w poszukiwaniu ropy i gazu we wschodniej części Morza Śródziemnego. Tureckie MSZ zareagowało w ten sposób na wtorkowe oświadczenie prezydenta Republiki Cypryjskiej Dimitrisa Christofiasa, który podkreślił, że jego kraj nie zamierza zaprzestać poszukiwania podmorskich złóż.
Według Christofiasa, wstępne badania wykazały "bardzo duże prawdopodobieństwo", że w strefie przybrzeżnej po południowej stronie wyspy znajdują się złoża gazu. Sposób wydobycia zostanie ustalony, kiedy odwierty potwierdzą ich jakość i wielkość. Prezydent Cypru powiedział, że amerykańska firma Noble Energy rozpocznie wkrótce wiercenia próbne.

Ankara zakwestionowała ważność kontraktów na poszukiwanie gazu zawartych przez Republikę Cypryjską - należące do Unii Europejskiej państwo, z którym Turcja nie utrzymuje kontaktów dyplomatycznych. Spór między obu państwami trwa od dziesięcioleci. Zaostrzył się, gdy Cypryjczycy podjęli próby współpracy gazowej z Izraelem w okresie bardzo napiętych stosunków Izraela z Turcją.

Ankara stoi na stanowisku, że Republika Cypryjska nie ma prawa do  wierceń dopóty, dopóki nie zostanie osiągnięte porozumienie w sprawie zjednoczenia wyspy. Turcja postrzega się jako gwarant praw tureckiego Cypru Północnego - terytorium uznanego za niepodległe państwo wyłącznie przez Ankarę.

Associated Press wskazuje, że granica morska jest jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii między Turcją a Cyprem. Oba te kraje starają się określić swe prawa do eksploatacji złóż ropy na obszarze szelfu kontynentalnego na Morzu Egejskim. Wytyczenie przez Ankarę granicy na  szelfie zaogniłoby stosunki Turcji z Cyprem i Grecją.

Ankara ostrzega, że poszukiwanie przez Republikę Cypryjską złóż gazu może przeszkodzić w trwającej właśnie rundzie rozmów pokojowych, których celem jest zjednoczenie Cypru. Turcja kwestionuje również prawo do poszukiwania gazu ziemnego we  wschodniej części Morza Śródziemnego przez Izrael, który ogłosił, że  odkrył tam duże zasoby tego surowca.

Stosunki turecko-izraelskie są bardzo napięte od czasu ataku komandosów Izraela na Flotyllę Wolności, która w zeszłym roku usiłowała przerwać izraelską blokadę Strefy Gazy; zginęło wtedy dziewięciu Turków.

Przedstawiciele władz Turcji i Cypru Północnego zapowiedzieli w  czwartek w Ankarze zawarcie "porozumienia ws. delimitacji szelfu kontynentalnego", jeśli Republika Cypryjska nie zrezygnuje z wierceń. Rozmowy mają być kontynuowane w piątek na wyspie.

zew, PAP