– Kwestie klimatyczne były bardzo istotne w kampanii wyborczej. Spowodowały to przede wszystkim protesty rolników przeciwko Europejskiemu Zielonemu Ładowi, ale nie tylko. W Krakowie i Warszawie ekologiczne organizacje pozarządowe zorganizowały swoje debaty kandydatów na prezydenta lub radnych, trwały także inne kampanie zachęcające do pytania „o zielone” postulaty – mówi dr Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.
Konieczność realizacji unijnych celów klimatycznych oraz transformacji energetycznej nie ominie także samorządów lokalnych w Polsce. Najtrudniejsze zadania związane z tym procesem to m.in. elektryfikacja transportu, przyspieszenie tempa renowacji energetycznej budynków, odchodzenie od paliw kopalnych i zwiększenie odporności na zmiany klimatu. Presję na samorządy, poza unijnymi regulacjami, dodatkowo zwiększają rosnące oczekiwania mieszkańców oraz uwarunkowania rynkowe.
– Mogę z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że sprawy klimatyczne to jest ważny temat, choć w tej chwili konkuruje o uwagę z zagrożeniem militarnym, które wywołuje postępowanie Rosji. A obydwie sprawy są ze sobą powiązane. Musieliśmy zrezygnować z tanich paliw kopalnych importowanych z Rosji, co spowodowało wzrost cen nie tylko energii, ale wszystkich produktów i podkopało zaufanie do działań proklimatycznych, które przecież zmierzają do wyeliminowania paliw kopalnych z użycia. To nieprawidłowe skojarzenie, bo właśnie dzięki odnawialnym źródłom energii, które zastępują paliwa kopalne, mamy dostęp do najtańszej energii na europejskim rynku – podkreśla prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.
Kryzys energetyczny, który wybuchł po wybuchu wojny w Ukrainie, był i wciąż jest szczególnie dotkliwy dla budżetów samorządów. Dzisiaj zakup importowanych surowców energetycznych do Polski kosztuje dwa razy więcej niż trzy lata temu. Wiele samorządów musiało szukać oszczędności lub cięło wydatki na inwestycje w innych obszarach.
– Dlatego myślę, że nowo wybrane władze samorządów szybko zabiorą się za planowanie transformacji energetycznej. Dotychczas niestety nie było ku temu warunków – kryzys energetyczny zmuszał do realizacji działań doraźnych, a postępowanie władz państwa nie pokazywało wyraźnie, w jakim kierunku ma zmierzać cały kraj i co więcej, zablokowało wiele rozwiązań, które dla samorządów w zakresie energii były dostępne, np. inwestowanie w elektrownie wiatrowe. Wiele samorządów więc o transformacji energetycznej raczej marzyło. Po tych wyborach będzie można te marzenia zacząć realizować – mówi dr Wojciech Szymalski.
W jego ocenie teraz jest moment najbardziej sprzyjający takiemu przyspieszeniu. Złożyło się na to wiele czynników, m.in. finansowanie rozwoju ze źródeł europejskich, odnowienie relacji między samorządami a rządem po wyborach parlamentarnych, poparcie i zaufanie społeczne czy współpraca z biznesem i organizacjami.
Czytaj też:
Polityk PiS o ostatnim dniu kampanii przed wyborami. „Nie ma sensu”Czytaj też:
Pięcioraczki z Horyńca dotarły do Tajlandii. Wcześniej na rodzinę nasłano policję