Nadchodzą przepisy, które uregulują na nowo handel internetowy zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej. Dla klientów oznaczają większe prawa. Dla handlowców głównie utrudnienia i wzrost ryzyka. Ale nowe przepisy mogą także zwiększyć szanse na rozwój sprzedaży zagranicznej przez internet.
Nowe regulacje dotyczące relacji między sklepami internetowymi a ich klientami wprowadza dyrektywa przyjęta pod koniec października zeszłego roku. Jej postanowienia będą wymagały od większości sklepów i serwisów handlowych działających w internecie zmiany dotychczasowych zasad prowadzenia biznesu. Opracowanie na temat skutków wejścia w życie dyrektywy przygotowała firma doradcza Deloitte.
Jedną z najistotniejszych zmian będzie wydłużenie czasu, w którym klient ma prawo bez podawania przyczyn odstąpić od umowy i odesłać towar, otrzymując zwrot pieniędzy. Obecne regulacje UE przewidują na to 7 dni. Polskie prawo daje dłuższy termin, bo 10 dni. Nowa dyrektywa da klientowi e-sklepu aż 14 dni na rozmyślenie się. A to nie wszystko. Teraz klient wycofujący się z umowy dostaje z powrotem wniesioną zapłatę, ale sam pokrywa koszty związane z przesyłką kupionego towaru. Dyrektywa to zmieni. ? W przypadku odstąpienia od umowy przez konsumenta przedsiębiorca będzie zobligowany do zwrotu zapłaconej przez niego sumy w terminie 14 dni. Zwrot kosztów będzie obejmował również koszty wysyłki ? mówi Krzysztof Furtan z kancelarii prawnej Deloitte Legal.
Inne zmiany to ? jak podaje Deloitte ? wprowadzenie jednolitego dla całej UE formularza odstąpienia od umowy, wyeliminowanie opłat za korzystanie z kart kredytowych i infolinii prowadzonych przez przedsiębiorców oraz umieszczenie jasnej informacji o tym, kto ponosi koszty zwrotu towaru. Przedsiębiorcy będą musieli zrezygnować z częstej dziś praktyki automatycznego zaznaczania wybranych pól przy zamówieniach na stronach internetowych. Obecnie często np. przy zakupie biletów lotniczych czy wynajmie samochodów pojawiają się zapisy z góry zaznaczone przez przedsiębiorcę jako opcje domyślnie wybrane przez konsumenta (żeby z nich zrezygnować, trzeba kliknąć i je odznaczyć). To zostanie zakazane. Tylko klienci będą mogli zaznaczać wybierane opcje dotyczące zamówienia.
Te zwiększone uprawnienia konsumentów są zarazem utrudnieniem dla sprzedawców. Chodzi nie tylko o konieczność dostosowania regulaminów i praktyk handlowych, ale także o dodatkowe obowiązki i ryzyko. ? Dla przedsiębiorców zmiany oznaczają wzrost kosztów działalności, związany m.in. z systemem zwrotu towarów na ich koszt, oraz ewentualne sankcje za niedostosowanie się do nowych przepisów ? mówi mec. Anna Ostrowska-Tomańska z Deloitte Legal.
Być może dla niektórych handlowców rekompensatą za to będzie szansa na zwiększenie sprzedaży zagranicznej. Zdaniem ekspertów Deloitte harmonizacja przepisów w całej UE i ich większa przejrzystość mogą zachęcić klientów do kupowania przez internet w innych krajach. Wśród barier, z powodu których obecnie konsumenci często rezygnują z e-zakupów za granicą, są m.in. trudności z odnalezieniem kosztów przesyłki oraz obawa o różne ukryte koszty i postanowienia dodatkowe. ? Dyrektywa zlikwiduje te bariery. Konsumenci uzyskają dostęp do produktów niedostępnych na rynku krajowym, a przedsiębiorcy możliwość pozyskania klientów poza granicami kraju ? mówi Ostrowska-Tomańska.
Według ekspertów Deloitte jednolite reguły są szansą zwłaszcza dla firm polskich. ? Wzrost zaufania konsumentów z innych krajów UE do zakupów w polskich e-sklepach oferujących konkurencyjne ceny w porównaniu z rynkami zachodniej Europy przełoży się na większe obroty polskich firm handlu internetowego ? piszą w opracowaniu.
Zmiany jednak nieprędko wejdą w życie ? przepisy dostosowujące polskie prawo do dyrektywy muszą zostać uchwalone i ogłoszone do grudnia przyszłego roku i ?uwzględniając okres przejściowy ? zaczną obowiązywać nie wcześniej niż od 13 czerwca 2014 r.
Jedną z najistotniejszych zmian będzie wydłużenie czasu, w którym klient ma prawo bez podawania przyczyn odstąpić od umowy i odesłać towar, otrzymując zwrot pieniędzy. Obecne regulacje UE przewidują na to 7 dni. Polskie prawo daje dłuższy termin, bo 10 dni. Nowa dyrektywa da klientowi e-sklepu aż 14 dni na rozmyślenie się. A to nie wszystko. Teraz klient wycofujący się z umowy dostaje z powrotem wniesioną zapłatę, ale sam pokrywa koszty związane z przesyłką kupionego towaru. Dyrektywa to zmieni. ? W przypadku odstąpienia od umowy przez konsumenta przedsiębiorca będzie zobligowany do zwrotu zapłaconej przez niego sumy w terminie 14 dni. Zwrot kosztów będzie obejmował również koszty wysyłki ? mówi Krzysztof Furtan z kancelarii prawnej Deloitte Legal.
Inne zmiany to ? jak podaje Deloitte ? wprowadzenie jednolitego dla całej UE formularza odstąpienia od umowy, wyeliminowanie opłat za korzystanie z kart kredytowych i infolinii prowadzonych przez przedsiębiorców oraz umieszczenie jasnej informacji o tym, kto ponosi koszty zwrotu towaru. Przedsiębiorcy będą musieli zrezygnować z częstej dziś praktyki automatycznego zaznaczania wybranych pól przy zamówieniach na stronach internetowych. Obecnie często np. przy zakupie biletów lotniczych czy wynajmie samochodów pojawiają się zapisy z góry zaznaczone przez przedsiębiorcę jako opcje domyślnie wybrane przez konsumenta (żeby z nich zrezygnować, trzeba kliknąć i je odznaczyć). To zostanie zakazane. Tylko klienci będą mogli zaznaczać wybierane opcje dotyczące zamówienia.
Te zwiększone uprawnienia konsumentów są zarazem utrudnieniem dla sprzedawców. Chodzi nie tylko o konieczność dostosowania regulaminów i praktyk handlowych, ale także o dodatkowe obowiązki i ryzyko. ? Dla przedsiębiorców zmiany oznaczają wzrost kosztów działalności, związany m.in. z systemem zwrotu towarów na ich koszt, oraz ewentualne sankcje za niedostosowanie się do nowych przepisów ? mówi mec. Anna Ostrowska-Tomańska z Deloitte Legal.
Być może dla niektórych handlowców rekompensatą za to będzie szansa na zwiększenie sprzedaży zagranicznej. Zdaniem ekspertów Deloitte harmonizacja przepisów w całej UE i ich większa przejrzystość mogą zachęcić klientów do kupowania przez internet w innych krajach. Wśród barier, z powodu których obecnie konsumenci często rezygnują z e-zakupów za granicą, są m.in. trudności z odnalezieniem kosztów przesyłki oraz obawa o różne ukryte koszty i postanowienia dodatkowe. ? Dyrektywa zlikwiduje te bariery. Konsumenci uzyskają dostęp do produktów niedostępnych na rynku krajowym, a przedsiębiorcy możliwość pozyskania klientów poza granicami kraju ? mówi Ostrowska-Tomańska.
Według ekspertów Deloitte jednolite reguły są szansą zwłaszcza dla firm polskich. ? Wzrost zaufania konsumentów z innych krajów UE do zakupów w polskich e-sklepach oferujących konkurencyjne ceny w porównaniu z rynkami zachodniej Europy przełoży się na większe obroty polskich firm handlu internetowego ? piszą w opracowaniu.
Zmiany jednak nieprędko wejdą w życie ? przepisy dostosowujące polskie prawo do dyrektywy muszą zostać uchwalone i ogłoszone do grudnia przyszłego roku i ?uwzględniając okres przejściowy ? zaczną obowiązywać nie wcześniej niż od 13 czerwca 2014 r.