– Nie wykluczamy żadnego scenariusza oczywiście. Natomiast jeśli chodzi o ten twardy lockdown, to rząd robi wszystko, żeby tego scenariusza uniknąć. Dlatego, że wiemy, jakie będzie to miało konsekwencje dla gospodarki – powiedział 3 listopada na antenie TVN24 szef Kancelarii Premiera Michał Dworczyk.
Coraz częściej powtarzane słowa o tym, że rząd rozważa tego typu scenariusz, jeśli liczba zakażeń nie przestanie spadać, pozwalają zastanawiać się, jak będzie wyglądał ewentualny drugi, twardy lockdown. Jako że nie ma obecnie żadnych szczegółów, najlepiej opierać się na rozwiązaniach, które zostały już wprowadzone oraz na tych, które zastosowano wiosną, podczas pierwszej fali pandemii.
Co to jest lockdown
Lockdown, czyli w najbardziej dosłownym tłumaczeniu – zamknięcie gospodarki, czy zamrożenie gospodarki. To sytuacja, w której rząd decyduje się na bardzo poważne ograniczenia swobód obywatelskich i gospodarczych w celu ograniczenia skutków niebezpiecznego zjawiska. W dużym skrócie chodzi o to, aby ludzie pozostali w domach i w razie możliwości pracowali i komunikowali się zdalnie.
Twardy lockdown
W kwietniu tego roku, gdy liczba zachorowań na COVID-19 po raz pierwszy zaczęła gwałtownie rosnąć, a służba zdrowia nie była gotowa na przyjęcie dużej ilości pacjentów covidowych, rząd postanowił wprowadzić szereg obostrzeń, które miały zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa.
Lockdown. Zostań w domu
Najbardziej dotkliwym, ale sprawdzonym w wielu krajach świata było ograniczenie możliwości przemieszczania się. Rząd wprowadził duże ograniczenia dotyczące wychodzenia z domu. Możliwe było przemieszczanie się wyłącznie w celach bytowych, zdrowotnych i zawodowych. Oznaczało to, że wyjść z domu można było tylko wtedy, gdy szło się po niezbędne zakupy, do lekarza lub szpitala oraz w sytuacji, gdy nie było możliwości wykonywania pracy zdalnej i istniała konieczność przemieszczenia się do miejsca pracy.
Lockdown. Ograniczenia w komunikacji miejskiej
Wiosną po raz pierwszy wprowadzono także ograniczenia w liczbie osób, które mogą jednocześnie przebywać w środkach komunikacji miejskiej. „Jednak w autobusie, tramwaju lub metrze tylko połowa miejsc siedzących może być zajęta. Jeśli miejsc siedzących w pojeździe jest 70, to na jego pokładzie może znajdować się maksymalnie 35 osób” – napisano w komunikacie rządu z 24 marca. Restrykcje w komunikacji miejskiej obowiązują w różnym stopniu do dziś.
Twardy lockdown. Całkowity zakaz zgromadzeń
W marcu rząd wprowadził także całkowity zakaz zgromadzeń. Zakazane były wszelkie imprezy, spotkania, zgromadzenia, koncerty, czy zebrania. Pozostawiono jednak furtkę na spotkania z bliskimi, ale także te odradzano ze względu na możliwość narażenia osób starszych.
Zamknięte sklepy, centra handlowe, siłownie i kina
Wraz z wprowadzeniem pierwszych wiosennych obostrzeń zamknięte zostały kina, teatry, siłownie, baseny, salony tatuażu, salony kosmetyczne i fryzjerzy. Nie można było także korzystać z restauracji, barów, czy kawiarni. Zamrożona została także działalność branży turystycznej i transportowej. Rozwiązania te zostały częściowo wprowadzone także podczas drugiej fali koronawirusa. 3 listopada weszło w życie rozporządzenie, które zakazuje pracy lokalom gastronomicznym, poza wydawaniem posiłków na wynos. Rada Ministrów wprowadziła je do odwołania. Nie można także korzystać z basenów i siłowni, chociaż niektóre próbują obejść te ograniczenia.
Rząd wprowadził również tak zwane godziny dla seniorów. Między 10 a 12 w sklepach, poza obsługą, mogły przebywać wyłącznie osoby, które ukończyły 65. rok życia.
Twardy lockdown. Praca zdalna
Lockdown wiązał się także z masowym przechodzeniem firm i urzędów na pracę zdalną. Wszyscy przedsiębiorcy, którzy byli w stanie kontynuować działalność za pośrednictwem internetu i telekonferencji, proszeni byli o udostępnienie takiej możliwości swoim pracownikom. Cześć zakładów musiała jednak pracować w trybie standardowym, co wiązało się z wprowadzeniem podwyższonych rygorów sanitarnych oraz pracy zmianowej.
Czy będzie twardy lockdown?
– Staramy się iść tą wąską granią, gdzie po jednej stronie jest wydolność służby zdrowia i zagrożenie całkowitej zapaści systemu opieki zdrowotnej, po drugiej stronie bardzo poważne kłopoty gospodarcze. Do tej pory nam się to jakoś udawało. Jak będzie dalej? To zależy m.in. od liczby zachorowań, dynamiki przyrostu chorych. A to z kolei zależy też od każdego z nas – tłumaczył Dworczyk.
Do sprawy odniósł się także rzecznik rządu. Zdaniem Piotra Müllera „granicą bezpieczeństwa” w kwestii ewentualnego zarządzenia lockdownu jest liczba wykorzystanych łóżek dla pacjentów z COVID-19 oraz respiratorów. – Kiedy zostanie przekroczona granica, to od razu zapala się alarmowa lampka, która mówi o rozważeniu dalszych ograniczeń, jeśli chodzi o przemieszczanie się – wyjaśnił.
„Pełzający lockdown”
Na razie w Polsce mówi się o „pełzającym” bądź „miękkim lockdownie”. Rząd na razie nie zdecydował się na zamknięcie całej gospodarki, jak miało to miejsce wiosną. Stopniowo wyłączane są jednak kolejne sektory gospodarki i ograniczane możliwości swobodnego poruszania się pewnych grup osób – młodzieży i seniorów.
Zamknięte siłownie i restauracje
Od 17 października nie działają siłownie i baseny. Początkowo ograniczono godziny działalności restauracji, a następnie zakazano przyjmowania gości w lokalach. Możliwe jest jedynie zamawianie jedzenia w dostawie i na wynos. W rozporządzeniu, które weszło w życie 3 listopada, rząd zakazał stacjonarnej działalności restauracji do odwołania.
Zakaz wesel, ograniczone zgromadzenia
W całym kraju obowiązuje zakaz organizowania wesel i innych przyjęć oraz gromadzenia się w grupach większych niż 5-osobowe. Jest nakaz zasłaniania nosa i ust w przestrzeni publicznej. Ograniczono liczbę wiernych w kościołach do 1 osoby na 7 metrów kwadratowych.
Godziny dla seniorów
Seniorzy powyżej 70. roku życia proszeni są o niewychodzenie z domów poza sytuacjami takimi jak zakupy czy wizyta u lekarza. W sklepach ponownie obowiązują godziny dla seniorów, objęto nimi osoby powyżej 60 roku życia. Starsze roczniki w szkołach podstawowych i szkoły ponadpodstawowe przeszły na nauczanie zdalne.
Praca zdalna
Z początkiem listopada praca zdalna została wprowadzona jako obowiązek także w urzędach. Pracodawców prywatnych premier Mateusz Morawiecki prosił u umożliwienie takiej formy pracy także w przedsiębiorstwach prywatnych.
Czytaj też:
Mamy już ponad 400 tys. przypadków koronawirusa w Polsce. Są najnowsze dane