– Proponujemy przeznaczyć do 50 mld euro w latach 2024-2027 na pomoc Ukrainie w odparciu agresji i odbudowie nowoczesnego, dobrze prosperującego kraju – powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, cytowana w komunikacie.
Nowy instrument dla Ukrainy ma wspierać wysiłki tego kraju na rzecz utrzymania stabilności makrofinansowej, promowania odbudowy oraz modernizacji kraju przy jednoczesnym wdrażaniu kluczowych reform na drodze do przystąpienia do UE, podano także.
Trzy filary pomocy Ukrainie
Przedstawiony 20 czerwca program składa się z trzech filarów, na których opierać się ma pomoc dla pogrążonej w wojnie Ukrainy.
- Filar I – wsparcie finansowe w formie dotacji i pożyczek – ma zapewnić to stabilne i przewidywalne finansowanie, wspierając stabilność finansów Ukrainy, zapewniając solidne ramy ochrony budżetu UE. Aby uzyskać dostęp do tego wsparcia, rząd Ukrainy będzie musiał przygotować Plan odbudowy i modernizacji kraju oraz wskazać reformy i inwestycje, które zamierza przeprowadzić w ramach procesu przystąpienia do UE. Środki w ramach tego filaru Instrumentu zostaną przekazane na podstawie realizacji planu, który będzie poparty zestawem warunków i harmonogramem wypłat uzgodnionym z UE. Duży nacisk zostanie położony na reformę administracji publicznej, dobre rządy, praworządność, walkę z korupcją i należyte zarządzanie finansami.
- Filar II – specjalne ramy inwestycyjne dla Ukrainy mające na celu przyciągnięcie i mobilizację inwestycji publicznych i prywatnych na rzecz odbudowy kraju. Uzupełni on wszystkie istniejące instrumenty wspierające Ukrainę, takie jak łączenie i gwarancje, z możliwością zwiększenia skali finansowania, jeżeli warunki na to pozwolą.
- Filar III – pomoc techniczna i inne środki wspierające, w tym pozyskanie wiedzy fachowej w zakresie reform, wsparcie dla gmin, społeczeństwa obywatelskiego i inne formy pomocy dwustronnej normalnie dostępnej dla krajów ubiegających się o członkostwo w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA), wspierające również cele planu dla Ukrainy. W ramach tego filaru możliwe będzie również wspieranie innych inicjatyw mających na celu odpowiedź na rosyjską agresję, w tym egzekwowanie prawa międzynarodowego w związku ze zbrodniami popełnionymi przez Rosję na terytorium Ukrainy. W ramach tego filaru pokrywane będą również dopłaty do oprocentowania kredytów.
50 miliardów euro dla Ukrainy
Zakładana łączna kwota instrumentu wynosi do 50 mld euro na lata 2024-2027 zarówno w przypadku dotacji, jak i pożyczek. Dotacje zostaną uruchomione za pośrednictwem nowego specjalnego instrumentu, zaproponowanego w kontekście śródokresowego przeglądu wieloletnich ram finansowych (WRF). Pożyczki będą gwarantowane, podobnie jak obecne finansowanie w ramach pomocy makrofinansowej „Plus” (MFA+).
Instrument otwiera również możliwość wykorzystania wkładów innych darczyńców, a także dochodów generowanych przez zamrożone i unieruchomione aktywa rosyjskie jako wkład w odbudowę i odbudowę Ukrainy, wskazano w komunikacie.
Będzie wzmożony audyt
W ramach reform planu mają zostać znacznie wzmocnione systemy audytu i kontroli państwa. Komisja będzie mogła przeprowadzać kontrole projektów w związku z wdrażaniem planu w dowolnym momencie cyklu projektowego. Specjalna niezależna Komisja Obrachunkowa będzie wspierać Komisję poprzez regularne składanie sprawozdań z realizacji środków wydanych na osiągnięcie celów Instrumentu oraz poprzez wydawanie zaleceń.
Teraz Parlament Europejski i Rada przeanalizują wniosek. Po jego przyjęciu Ukraina zostanie poproszona o przedłożenie swojego planu, określającego reformy i inwestycje, które zamierza przeprowadzić. Po dokonaniu oceny planu Komisja przedstawi Radzie wniosek o jego przyjęcie i określi warunki, które Ukraina musi spełnić, aby uzyskać dostęp do wsparcia w ramach tego instrumentu.
Jak podaje Komisja dotychczas państwa członkowskie i europejskie instytucje finansowe wspólnie udzieliły Ukrainie i jej mieszkańcom szeroko zakrojonego wsparcia, które według stanu na maj 2023 r. wyniosło ponad 70 mld euro. Kwota ta obejmuje także środki na wsparcie dla państw członkowskich UE, które zapewniły tymczasową ochronę około 4 mln ukraińskich uchodźców od początku wojny, wskazano.
Czytaj też:
Polska straci 174 mln euro. Komisja Europejska wysłała wezwania do zapłatyCzytaj też:
Rzecznik rządu ostrzega: Prorosyjskie lobby w UE i Polsce będzie wypaczać sens tej ustawy