Wskaźnik rentowności netto lub brutto pomaga planować funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Wskazuje też główne obszary, w których firma wymaga zmiany działań czy innej interwencji. Istnieje kilka wskaźników rentowności, które można obliczyć za pomocą prostych wzorów. Warto też pamiętać o kilku prawidłowościach interpretując wyniki przeprowadzonej analizy rentowności. Wskaźniki rentowności mogą w prosty sposób pomóc w prowadzeniu własnego biznesu.
Wskaźnik i analiza rentowności firmy
Wskaźnik rentowności to jedno z kryteriów, na podstawie których można dokonać oceny opłacalności m.in. działalności operacyjnej danej firmy, prowadzonej przez nią sprzedaży oraz gospodarowania kapitałem własnym jak i aktywami.
Wskaźnik ten jest wynikiem wykonania analizy rentowności przedsiębiorstwa. Służy m.in. do porównania rachunku zysków i strat, jakie ponosi firma.
Analiza rentowności jest natomiast kluczowym działaniem, które trzeba podjąć, aby oszacować m.in. czy prowadzona przez nas działalność jest zwyczajnie opłacalna, czy możemy spodziewać się zwrotu poniesionych kosztów, czy nasze inwestycje się powiodły itp. Nie ma dobrego planowania rozwoju i działalności firmy bez analizy rentowności.
Ta analiza ekonomiczna dostarcza bowiem dużej liczby znaczących informacji. Pokazuje m.in. w jakich obszarach działalności powinno się zwiększyć przychody, czy wynik finansowy przedsiębiorstwa jest na zakładanym poziomie lub gdzie trzeba skupić się np. na obniżaniu jednostkowych kosztów własnych.
Co więcej, aby wykonać analizę rentowności, nie trzeba prowadzić firmy o bardzo rozwiniętej strukturze. Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa jest wykonywana nie tylko przez duże spółki akcyjne czy spółki komandytowe. Może skorzystać z niej także każdy "mniejszy" przedsiębiorca.
Rodzaje wskaźnika rentowności
Według standardów światowych oceny opłacalności przedsiębiorstwa dokonuje się w trzech głównych obszarach:
- Sprzedaży prowadzonej przez firmę,
- Gospodarowania jej kapitałem własnym,
- Generowania zysku poprzez posiadane aktywa.
Do zmierzenia rentowności przedsiębiorstwa, w każdym z tych sektorów działalności, służy inny wskaźnik rentowności brutto lub netto.
Wskaźnik rentowności sprzedaży
Wskaźnik rentowności sprzedaży określany jest skrótem ROS, ponieważ z języka angielskiego jego rozwinięcie to return on sales.
Służy do pomiaru i planowania opłacalności sprzedaży. Za jego pomocą można bowiem dowiedzieć się jaką częścią przychodów firmy, pochodzącą ze sprzedaży produktów i/lub usług, jest zysk netto. Innymi słowy, wskaźnik rentowności sprzedaży netto pokazuje, ile wynosi marża zysku netto, czyli to, co zostaje po opłaceniu podatków oraz poniesieniu wszystkich innych kosztów niezbędnych do generowania zysków.
Jak obliczyć wskaźnik rentowności sprzedaży? Wzór
Ekonomiści podają, że wskaźników rentowności sprzedaży może być wiele w zależności od osiągnięcia określonej kwoty zysku. Jednak najpopularniejszy sposób, aby ustalić stopę zysku, to skorzystanie z następującego wzoru:
Wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS) = (zysk netto/przychody ze sprzedaży) x 100%
Efektywność przedsiębiorstwa w prowadzeniu sprzedaży może wykazać także wskaźnik rentowności brutto. Wówczas we wzorze należy zamienić zysk netto na zysk przed opłaceniem podatków (zysk brutto).
Wskaźnik rentowności kapitału własnego
Wskaźnik ROE (return on equity) to inaczej rentowność kapitału własnego.
Ta analiza rentowności pozwala dowiedzieć się, ile zysku w danym okresie czasu wygenerował kapitał własny zainwestowany przez firmę na początku tego okresu. ROE sprawdza zatem efektywność posiadanego kapitału własnego. Może pomóc w określeniu czy słusznie, bo opłacalnie, gospodarujemy kapitałem wewnętrznym i kiedy zwrócą się nam środki z danej inwestycji.
Wskaźnik rentowności — wzór na ROE
Jako że stopa zwrotu kapitału własnego określa relację zysku do kapitału własnego, to wzór pozwalający ją obliczyć jest następujący:
Wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE) = (zysk netto/kapitał własny) x 100%
Wskaźnik rentowności aktywów
Rentowność aktywów, czyli inaczej wskaźnik ROA (return on assets), określa stosunek całkowitego zysku netto firmy do wartości posiadanych przez nią zasobów majątkowych, które generują zysk.
Dzięki analizie rentowności majątkowej przedsiębiorstwa można dowiedzieć się, czy właściwie wykorzystuje ono posiadane aktywa i czy generuje z nich odpowiedni zysk.
Wskaźnik rentowności majątku — wzór na ROA
Wskaźniki rentowności majątku można obliczyć w dwojaki sposób:
- Wskaźnik rentowności aktywów = (zysk netto/aktywa ogółem) x 100%
- Rentowność sprzedaży x wskaźnik obrotu aktywów
W obu przypadkach, tak, jak i przy obliczaniu rentowności sprzedaży czy też kapitału własnego, potrzeba konkretnych danych ze sprawozdania finansowego firmy.
Interpretacja wskaźników rentowności
Nie ma dobrego punktu widzenia, ani uniwersalnych danych mówiących o tym, ile powinny wynosić wskaźniki rentowności przedsiębiorstwa funkcjonującego w danej branży. Pewnym jest jednak, że porównanie rentowności, np. kapitałów własnych, z wynikami konkurencji z tej samej branży, to ocena przedsiębiorstwa, na której można już bazować.
Warto pamiętać też, że:
- Jeśli wskaźnik rentowności sprzedaży spada, oznacza to, że firma musi zwiększyć sprzedaż, aby uzyskać daną kwotę zysku.
- Wyższa wartość wskaźnika rentowności kapitału własnego przychyla się do możliwości spodziewania się wyższych dywidend, czyli zwrotów kosztów zainwestowanych przez wspólników lub akcjonariuszy danego przedsiębiorstwa.
- Każda firma starająca się o kredyt powinna zadbać o to, aby wskaźnik rentowności aktywów, który zaprezentuje bankowi, był jak największy, ponieważ zdolność aktywów do generowania określonych zysków to jeden z czynników branych pod uwagę w ocenie możliwości spłaty kredytu.
Ogółem, im wyższe wskaźniki rentowności firmy, tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa.
Czytaj też:
Franchising – co to jest i na czym polega?