W przypadku wnioskowania o kredyt gotówkowy, kredyt samochodowy, kredyt hipoteczny czy pożyczkę ratalną w banku, należy spełnić szereg wymagań, by móc otrzymać środki na wymarzony cel. Banki prześwietlają sytuację finansową klienta, a także jego historię kredytową w BIK. Czym jest historia kredytowa i co na nią wpływa?
Biuro Informacji Kredytowej – czym jest i czym się zajmuje?
Zanim wyjaśnimy pojęcie historii kredytowej, warto również przybliżyć działanie BIK. BIK to Biuro Informacji Kredytowej, czyli przedsiębiorstwo, którego główną działalnością jest gromadzenie wszystkich informacji dotyczących historii kredytowych Polaków. W swoich obszernych bazach danych zbiera wszelkie informacje dotyczące historycznych i obecnych zobowiązań kredytowych i finansowych. Zawarte są szczegóły i kwoty otrzymanych kredytów i pożyczek od banków i instytucji pozabankowych, zakupów ratalnych, spłaconych i aktywnych kart kredytowych czy zobowiązań finansowych.
Co to jest historia kredytowa BIK?
Historia kredytowa BIK to raport dotyczący wszystkich kredytów danego klienta – zarówno tych historycznych, które zostały już spłacone, jak i bieżących, których spłata jeszcze się odbywa. Bardzo ważne jest to, że przy każdym zobowiązaniu widnieją informacje dotyczące terminów spłaty. Dla banków jest to kluczowa kwestia, czy klient spłacał swoje kredyty terminowo, czy następowały opóźnienia w spłacie i ile one wynosiły. Historia kredytowa w BIK pozwala na ocenę wiarygodności klienta oraz szanse na spłatę zobowiązania w terminie.
Dane są przesyłane do Biura Informacji Kredytowej na bieżąco. Widnieją tam informacje o każdym wniosku złożonym w banku i instytucji pozabankowej oraz decyzji banku, czyli udzieleniu finansowania lub odrzuceniu wniosku. Po podpisaniu umowy i wypłacie środków, do BIK-u spływają comiesięczne raporty o terminach zapłaty raty, na podstawie czego odnotowywane są informacje o terminowych bądź spóźnionych spłatach należności.
Czy można sprawdzić historię kredytową w BIK?
Dostęp do historii kredytowej w BIK jest tajny i wgląd do niej mają jedynie instytucje współpracujące z BIK i weryfikujące klientów wnioskujących o produkty kredytowe i pożyczkowe. Każdy klient może jednak samodzielnie sprawdzić swoją historię, korzystając z odpłatnej usługi oferowanej przez Biuro Informacji Kredytowej. W tym celu należy zakupić raport, który zostanie wygenerowany na podstawie danych w BIK. Wówczas klient otrzyma informacje dotyczące swoich zobowiązań kredytowych i finansowych, ale również indywidualną ocenę punktową BIK i wskaźnik sytuacji finansowej, co pomoże ocenić, czy ma on szansę na otrzymanie finansowania w banku.
Co składa się na historię kredytową w BIK?
Bank, który ocenia zdolność klienta do spłaty zobowiązania, bierze pod uwagę m.in. jego historię kredytową w BIK. Na ocenę kredytową BIK, czyli tzw. scoring, składają się następujące kryteria:
- aktualnie spłacane zobowiązania finansowe – należą do nich różnego rodzaju kredyty gotówkowe, pożyczki pozabankowe, kredyty hipoteczne czy kredyty samochodowe; im więcej miesięcznych rat spłaca dany klient, tym jego szanse na otrzymanie kredytu są mniejsze, bowiem ma on obecnie do spłaty wiele aktywnych zadłużeń;
- przeszłe zobowiązania kredytowe – jeśli były one spłacane regularnie i terminowo, jest to dobra informacja dla banku, bowiem wpływa na wiarygodność klienta;
- regulowanie zobowiązań w terminie – jak już wspomnieliśmy, spłacanie zobowiązań na czas, to dla banku kluczowa kwestia; w historii kredytowej BIK znajdują się wszelkie informacje dotyczące terminów spłaty zobowiązań – jeśli wynoszą one kilka lub kilkanaście dni, nie jest to tak istotne, jak opóźnienia sięgające 30 dni lub więcej – wówczas szanse na otrzymanie kredytu w banku mogą spaść nawet do zera;
- zarządzanie pożyczonymi środkami – tutaj pod uwagę brane są wszelkie udzielone kredyty na kartach kredytowych czy limity w koncie – jeśli klient regularnie korzystał z maksymalnych przyznanych mu limitów, bank ocenia go jako klienta bardziej ryzykownego;
- liczba otrzymanych kredytów i pożyczek – bank analizuje również doświadczenie klienta w korzystaniu z produktów kredytowych oraz częstotliwość wnioskowania o dodatkowe środki; warto wspomnieć, że klienci, którzy nie posiadają żadnej historii kredytowej, a więc nigdy wcześniej nie korzystali z pożyczek czy kredytów, mogą być ocenieni przez niektóre instytucje jako mało wiarygodni, bowiem bank nie ma pewności, czy oddadzą oni swoje zobowiązanie w terminie, gdyż nie ma odniesienia do historycznych zadłużeń.
Scoring obliczany jest na podstawie formuły przyjętej przez BIK. Klient jest porównywany do klientów o podobnym profilu, którzy wnioskowali i otrzymali kredyty o zbliżonych parametrach.
Historia kredytowa w BIK a ocena klienta w banku
Historia kredytowa nie jest jedynym parametrem, jaki bank bierze pod uwagę podczas oceny klienta wnioskującego o kredyt. Choć, im wyższy scoring w BIK otrzyma dany klient, tym jego szanse na otrzymanie kredytu w banku są wyższe, bowiem dla banku jest to mniejsze ryzyko związane z nieregulowaniem przez niego rat w terminie. Bank bierze pod lupę także inne kryteria. Ważna jest również zdolność kredytowa klienta, a więc analiza jego obecnej sytuacji finansowej. Na zdolność kredytową wpływają m.in. aktualne zarobki, forma zatrudnienia, liczba osób w gospodarstwie domowym, wiek klienta, zawód, który wykonuje, a nawet jego miejsce zamieszkania czy stan cywilny.
Czytaj też:
Cena obligacji skarbowych – w jaki sposób jest obliczana?