Jana Dworak, prof. Stanisław Jędrzejewski, prof. Monika Kaczmarek-Śliwińska, mec. Karol Kościński, prof. Tadeusz Kowalski i Jacek Weksler zaprezentowali podczas senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu społeczny projekt reformy mediów publicznych. Projekt opisuje serwis Wirtualne Media.
Propozycja dla opozycji po wygranych wyborach
– Wypracowaliśmy projekt radykalnych zmian i radykalnej przebudowy w mediów publicznych. Przedstawiliśmy go przedstawicielom klubów parlamentarnych. Wzbudził na tyle zainteresowanie, że poproszono nas o wysłuchanie publiczne w Senacie – powiedział Jan Dworak, w latach 2004-2006 prezes TVP, w latach 2010-2016 przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Przedstawiając projekt, który mógłby zostać poddany pod głosowanie, gdy opozycja wygra wybory, Dworak przekonywał, że zawiera on bezpieczniki przed zawłaszczaniem przez polityków publicznych mediów.
– Znajdują się w nim mechanizmy skłaniania polityków różnych opcji do współdziałania. Odpowiada tez na technologiczne wyzwania współczesności. Traktuje odbiorców jak obywateli, a ludzi mediów, dziennikarzy, realizatorów, twórców jako szczególnie odpowiedzialnych za kształt debaty publicznej – mówił Dworak. Eksperci nie wierzą, że do rewolucji w mediach publicznych dojdzie w tej kadencji parlamentu. – Zdajemy sobie sprawę, że nasz model może mieć szanse realizacji dopiero po wyborach jesienią przyszłego roku, ale już dziś trzeba podjąć nad nim dalsze prace – ocenił Dworak.
Autorzy projektu będą postulować likwidację Rady Mediów Narodowych, która powołuje zarządy oraz rady nadzorcze TVP, Polskiego Radia i PAP. Członkowie KRRiT w Sejmie i Senacie mieliby być wybierani kwalifikowaną większością głosów. Zmusiłoby to rządzące ugrupowania do szukania kompromisów z opozycją. Miałaby nastąpić integracja ośrodków regionalnych TVP z rozgłośniami regionalnymi Polskiego Radia.
Iluzoryczny abonament rtv mógłby wreszcie zniknąć
Z punktu widzenia gospodarstw domowych najistotniejsza zmiana polegałaby na likwidacji abonamentu radiowo-telewizyjnego i umorzenie go osobom, które zalegają z płatnościami. Przypomnijmy, że obowiązek jego zapłaty spoczywa nie tylko na osobach oglądających TVP i słuchających Polskiego Radia, ale wszystkich, którzy mają radio albo telewizor. Zapewnianie, że ich użytkownik nie korzysta z mediów publicznych, nie ma znaczenia przy wymierzaniu kary za brak opłat.
Tyle teoria, bo jak informują Wirtualne Media, oficjalnie zobowiązanych do wnoszenia opłaty na rzecz mediów publicznych w 2020 r. było 2 540 250 podmiotów, w tym 2 302 719 gospodarstw domowych i 237 531 abonentów instytucjonalnych. Płaciło tylko 680 tys. domostw. Gdy dodamy do tego kilka milionów gospodarstw domowych zwolnionych na podstawie przepisów od płacenia abonamentu, jasne jest, że jego powszechność jest całkowicie iluzoryczna.
Powszechny abonament rtv miałby zostać zastąpiony przez fundusz misji publicznej, który byłby zasilany z powszechnej składki audiowizualnej pobieranej z podatkiem PIT/CIT lub składkami na ubezpieczenie społeczne rolników z wykorzystaniem aparatu skarbowego i KRUS według propozycji KRRiT. Składka wynosiłaby około 8 zł miesięcznie. Rozwiązaniem alternatywnym jest finansowanie mediów publicznych z budżetu państwa oparte na wskaźnikach makroekonomicznych, takich jak wpływy z podatku dochodowego, wielkość budżetu, PKB lub VAT.
To najistotniejsze propozycje przedstawione w Senacie. Nie będą one jednak przedmiotem obrad parlamentarzystów w tym roku – sami autorzy mają świadomość, że dyskusja nad zmianami modelu funkcjonowania mediów publicznych możliwa jest dopiero po wygranych przez opozycję wyborach.
Czytaj też:
Podwyżka abonamentu RTV. Zobacz, o ile więcej zapłacisz