Kupowanie obligacji – na co zwracać uwagę
Artykuł sponsorowany

Kupowanie obligacji – na co zwracać uwagę

Jacek Tomasik, dyrektor ds. Rozwoju Oferty, Biuro Maklerskie Pekao
Jacek Tomasik, dyrektor ds. Rozwoju Oferty, Biuro Maklerskie Pekao Źródło:Materiały prasowe / Pekao SA
– Dokonując zakupu obligacji należy sprawdzić datę wykupu obligacji, aby ustalić kiedy emitent, a więc Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Finansów, wykupi posiadane przez nas obligacje oraz wypłaci nam odsetki – mówi w rozmowie z „Wprost” Jacek Tomasik, dyrektor ds. Rozwoju Oferty z Biura Maklerskiego Pekao.

Na co zwracać uwagę przy zakupie obligacji Skarbu Państwa?

Jest wiele typów obligacji. Różną się one między sobą m.in. czasem trwania, rodzajem i wysokością oprocentowania, sposobem kapitalizacji odsetek czy częstotliwością wypłat odsetek. Informację o typie obligacji znajdziemy w trzyliterowym oznaczeniu danej serii obligacji. Papiery wartościowe ze stałym oprocentowaniem mają np. symbol OTS (Oszczędnościowe Trzymiesięczne Stałoprocentowe) lub TOS (Trzyletnie Oszczędnościowe Stałoprocentowe).

Różnią się one pomiędzy sobą okresem oszczędzania, a także sposobem naliczania odsetek; odsetki dla OTS nie są kapitalizowane i wypłacane są przy wykupie, który następuje trzy miesiące od daty emisji. Przy TOS-ach kapitalizacja odsetek jest po każdym rocznym okresie odsetkowym, natomiast ich wypłata następuje w dniu wykupu.

Z kolei w obligacjach o zmiennym oprocentowaniu podstawą ustalania kuponu odsetkowego jest stopa referencyjna NBP lub wskaźnik inflacji. Te oparte o stopę referencyjną NBP oznaczone są skrótami ROR (Roczne Oszczędnościowe Referencyjne) oraz DOR (Dwuletnie Oszczędnościowe Referencyjne). Natomiast obligacje oparte o wskaźnik inflacji to m.in. COI (Czteroletnie Oszczędnościowe Indeksowane) z których odsetki wypłacane są co roku, czy EDO (Emerytalne Dziesięcioletnie Oszczędnościowe) dla których odsetki są kapitalizowane po każdym rocznym okresie odsetkowym i wypłacane w dniu wykupu.

Obecnie w ofercie Biura Maklerskiego Pekao znajduje się sześć typów obligacji o różnych terminach wykupu, tj.: trzymiesięczne, roczne, dwu-, trzy-, cztero- oraz dziesięcioletnie.

A co oznaczają cyfry w seriach obligacji?

Oznaczenie cyfrowe jest bardzo proste i czytelne dla każdego inwestora. Cztery cyfry w opisie danej serii obligacji oznaczają miesiąc i rok ich wykupu. Czyli np. TOS0924 oznacza, że mamy do czynienia z trzyletnią obligacją stałoprocentową, której wykup nastąpi we wrześniu 2024 roku. Natomiast np. EDO0632 to dziesięcioletnia obligacja oszczędnościowa indeksowana wskaźnikiem inflacji, której termin wykupu to czerwiec 2032 roku.

Dlaczego obligacje Skarbu Państwa uważane są za jedną z najbardziej bezpiecznych form oszczędzania?

Ryzyko niewypłacalności emitenta oceniane jest za bliskie zeru z racji tego, że emitentem jest Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Finansów, który za zobowiązanie wynikające z obligacji odpowiada całym swoim majątkiem. Oznacza to, że ryzyko niespłacenia obligacji jest bardzo niewielkie.

Warto też zaznaczyć, że obligacje można przedstawić do wykupu przed terminem, jeśli zmusi nas do tego sytuacja finansowa. W takim przypadku, z wyjątkiem obligacji OTS, nie utracimy wszystkich narosłych odsetek, tak jak to jest przy przedterminowym zerwaniu większości lokat, ponieważ oprocentowanie naliczane jest do dnia poprzedzającego postawienie środków do dyspozycji klienta.

Wartość odsetek jest pomniejszona o opłatę wskazaną w liście emisyjnym dla danej serii obligacji. Na przykład w przypadku rocznych obligacji indeksowanych stopą referencyjną NBP (ROR) opłata wynosi 0,50 zł od każdej takiej obligacji. W pierwszym okresie odsetkowym opłata jest pobierana w pełnej wysokości (gdy wartość naliczonych odsetek jest większa od wartości opłaty) lub do wysokości odsetek (gdy wartość odsetek jest mniejsza od wartości opłaty). W kolejnych okresach odsetkowych (drugi, trzeci, … i dwunasty) opłata pobierana jest w pełnej wysokości z należności do wykupu (również w przypadku gdy wartość narosłych odsetek w kolejnym okresie odsetkowym jest mniejsza od wartości opłaty).

Warto przy tym pamiętać, że przedterminowy wykup obligacji nie jest jedynym rozwiązaniem: można je sprzedać innemu uprawnionemu nabywcy, który gotowy jest je kupić, zgodnie z listem emisyjnym.

Które z obligacji są najbardziej popularne?

Przed obniżkami stóp procentowych największym powodzeniem wśród klientów detalicznych cieszyły się obligacje inflacyjne. Teraz jednak, gdy ryzyko wysokiej inflacji maleje, wzmożony popyt notujemy na obligacje trzyletnie o stałym oprocentowaniu (TOS). Oferują one rentowność na poziomie 6,6 proc., czyli przewyższają stopę referencyjną NBP o 85 punktów bazowych.

Warto też zaznaczyć, że w przypadku tych papierów wartościowych następuje coroczna kapitalizacja odsetek. Z drugiej strony, obligacje te nie dają corocznych wypłat kuponów. Sami musimy wybrać, co jest dla nas korzystniejsze: czy lokujemy nasze oszczędności na dłuższy okres, oczekując wyższej stopy zwrotu z naszej inwestycji, czy jesteśmy bardziej zainteresowani szybkim dostępem do pożytków z zainwestowanych środków.

Gdzie można kupić obligacje Skarbu Państwa i jak dokonać zakupu?

Detaliczne obligacje skarbowe można nabyć za pośrednictwem Biura Maklerskiego Pekao stacjonarnie w punktach obsługi klientów Biura Maklerskiego Pekao i Punktach Usług Maklerskich zlokalizowanych w wybranych oddziałach naszego banku. Ponadto kupujący może skorzystać z serwisu telefonicznego Biura Maklerskiego Pekao.

Niewątpliwie najwygodniejszym sposobem jest zakup przez internet w serwisie internetowym Pekao24 w zakładce „Inwestycje” lub przy użyciu aplikacji PeoPay, w zakładce „Panel inwestycyjny”. Cały proces od podania danych do otwarcia umowy do zakupu obligacji zajmuje najwyżej kilka minut.

W trakcie procesu zakupu klient zostanie przekierowany do listy dostępnych emisji. Wyświetlą mu się takie informacje, jak: rodzaj i seria emisji, wysokość oprocentowania i rodzaj oprocentowania. Po wybraniu emisji, na ekranie pojawi się dyspozycja zakupu. Na tym ekranie klient powinien wybrać liczbę obligacji, jaką chce kupić. Cena sprzedaży jednej obligacji wynosi zawsze 100 zł bez żadnych dodatkowych kosztów.

Jeśli w momencie składania dyspozycji klient nie będzie miał na rachunku wystarczających środków, na ekranie pojawi się informacja z datą, do kiedy należy zasilić rachunek, aby zakup został zrealizowany. Na zasilenie rachunku klient ma trzy dni robocze. Jak widać, proces kupowania obligacji skarbowych jest bardzo prosty i całkowicie bezpłatny – nie trzeba płacić prowizji, jak np. podczas dokonywania transakcji giełdowych.

Kto może kupić obligacje?

Mogą to zrobić osoby fizyczne, stowarzyszenia oraz inne organizacje społeczne i zawodowe, a także fundacje wpisane do rejestru sądowego.

Czy można kupić obligacje dla dziecka?

Obligacje można kupić na rzecz dziecka, które nie ukończyło 13 lat, ale pod warunkiem, że jest się jego rodzicem lub opiekunem ustawowym. Np. dziadkowie, którzy nie są opiekunami prawnymi, nie mogą tego zrobić. Mogą natomiast przekazać kupione wcześniej obligacje jako darowiznę. Można to zrobić jednak tylko w oddziale.

Warto też zaznaczyć, że osoby powyżej 13. roku życia mogą dysponować papierami wartościowymi jedynie za zgodą opiekuna prawnego. Opiekun może wypłacać środki z wykupu i odsetek, ale nie może sprzedać obligacji przed terminem, aby nie uszczuplać majątku małoletniej osoby. Na taką operację zgodę musi wydać sąd. Może natomiast zwiększyć majątek małoletniego, dokupując obligacje.

Jak wygląda kwestia dziedziczenia obligacji?

Po śmierci inwestora stają się one częścią masy spadkowej i mogą być dziedziczone przez uprawnione osoby lub instytucje. Proces ten wymaga pewnych formalności. Wymagane jest poświadczenie dziedziczenia przez notariusza lub stwierdzenie nabycia spadku przez sąd. W przypadku posiadania ważnego testamentu, spadkobiercy powinni postępować zgodnie z wolą zmarłego. Natomiast, gdy testamentu nie ma, dziedziczenie odbywa się zgodnie z przepisami prawa spadkowego.

Szczegółowe informacje o usłudze, w tym opis kosztów oraz ryzyka związanego z inwestowaniem, oraz informacje nt. sprzedaży krzyżowej usług maklerskich świadczonych przez Biuro Maklerskie Pekao, w tym opis ryzyk oraz wskazanie kosztów i opłat związanych z zawarciem, wykonaniem lub rozwiązaniem poszczególnych umów, zawarte są w Regulaminie obsługi obligacji skarbowych przez Biuro Maklerskie Pekao, Taryfie opłat w zakresie obsługi obligacji skarbowych przez Biuro Maklerskie Pekao oraz Pakiecie informacyjnym, dostępnych na stronie pekao.com.pl/obligacje-skarbowe.