Nawet 30 proc. społeczeństwa może mieć trwałe lub czasowe ograniczenia w mobilności i percepcji, stąd też Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach konkursów, które przeprowadza, coraz częściej bierze pod uwagę rosnące potrzeby w zakresie szeroko rozumianej dostępności. Wpisując się w działania rządowego programu Dostępność Plus, PARP oferuje dofinansowanie do projektów, które znoszą bariery w przestrzeni fizycznej, produktach czy usługach.
Głównym celem konkursu „Design dla przedsiębiorców. Dostępność Plus” jest wsparcie firm w opracowaniu projektu wzorniczego, dzięki któremu powstanie nowy lub znacząco ulepszony wyrób. Chodzi też o upowszechnienie wśród przedsiębiorców modelu tworzenia wartości dodanej ich produktów przez wdrażanie autorskich wzorów i współpracę z profesjonalnymi projektantami.
W przypadku konkursu dotyczącego tematyki designu, dedykowanego Dostępności Plus, istotne znaczenie ma zachęcenie przedsiębiorców do korzystania z usług zespołów projektowych, które mają w swoim składzie osoby z konkretnym, możliwie jak najbogatszym, doświadczeniem zawodowym i wykształceniem profilowym. Zależy nam na poprawie jakości usług świadczonych w zakresie designu dla przedsiębiorców i wskazanie, że projekt wzorniczy musi służyć powstaniu innowacji produktowej – uważa dyrektor Anna Forin, dyrektor Departamentu Usług Proinnowacyjnych w PARP.
Grupy docelowe innowacji
Wnioskodawcy muszą wykazać przydatność opracowanych rozwiązań w eliminowaniu konkretnych dla danej grupy osób barier dostępności w codziennym i samodzielnym funkcjonowaniu w społeczeństwie. Przy czym, jak zwraca uwagę PARP, definicja „Dostępności” jest szeroka.
Chodzi bowiem nie tylko o osoby z niepełnosprawnościami fizycznymi i poznawczymi – jeżdżących na wózkach, poruszających się o kulach, korzystających z balkonika czy niedowidzących lub niesłyszących – ale także o te czasowo mniej sprawne, na przykład ruchowo, które jednocześnie nie mają statusu osoby niepełnosprawnej.
Stąd też mogą to być również projekty wspierające kobiety w ciąży lub osoby z małymi dziećmi, a także ludzi o nietypowym wzroście czy osoby poruszające się z nieporęcznym lub ciężkim bagażem. – Stawiamy na aktywną współpracę z przedsiębiorcami, którzy mają pomysły na innowacje produktowe, które będą służyć nie tylko osobom z niepełnosprawnościami, ale np. seniorom, czy innym grupom osób, dla których dedykowany jest ten program – przekonuje Anna Forin.
Jak dodaje, cechą charakterystyczną konkursów dedykowanych programowi Dostępność Plus, w odróżnieniu od standardowych, jest nastawienie na rezultat projektu – innowację produktową, ułatwiającą użytkownikom końcowym, czyli potencjalnym klientom przedsiębiorców realizujących takie projekty, funkcjonowanie w społeczeństwie.
Ponad 1 mln zł dotacji ze środków unijnych
Konkurs „Design dla przedsiębiorców. Dostępność Plus” jest organizowany w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Mogą wziąć w nim udział mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa z całej Polski z wyłączeniem województw znajdujących się na terenie makroregionu Polska Wschodnia. To oznacza, że o środki nie mogą się ubiegać firmy z województw: podlaskiego, lubelskiego, warmińsko-mazurskiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego.
Maksymalna kwota, którą może pozyskać firma na realizację projektu w ramach programu „Design dla przedsiębiorców. Dostępność Plus” to 1 125 000 zł. Minimalna wartość zgłaszanego projektu to 60 tys. zł, a górny limit ustanowiony został na poziomie 1,5 mln zł. Przy czym przedsiębiorca ubiegający się o dotację zobowiązany jest do wniesienia wkładu własnego w kwocie 15 proc. wartości projektu w przypadku usługowej części projektu. Natomiast, w zakresie inwestycyjnej części projektu, wysokość przyznawanego dofinansowania uzależniona jest od rodzaju przedsiębiorstwa oraz lokalizacji realizowanego przedsięwzięcia. Wnioski można składać do 28 lipca 2021 roku.
Na co można wydać otrzymane pieniądze
Konkurs jest organizowany w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. PARP (jako instytucja pośrednicząca) dofinansuje cały proces projektowy.
To dotacje o charakterze dwukomponentowym. Składające się, zarówno ze wsparcia na usługi, jak i na inwestycje, pozwalające wdrożyć rynkowo opracowany, we współpracy z profesjonalnym projektantem, innowacyjny wyrób na podstawie projektu wzorniczego – wyjaśnia Anna Forin.
Otrzymane środki firmy będą mogły przeznaczyć na usługi dotyczące profesjonalnego procesu wzorniczego, począwszy od usługi audytu wzorniczego i otoczenia rynkowego. Granty pomogą przedsiębiorcom w przygotowaniu strategii opracowania oraz prototypowania nowego projektu wzorniczego. Ponadto, w zakupie usług pomocnych we wdrożeniu opracowanej innowacji, jak i środków trwałych, czy praw autorskich, patentów, licencji, niezbędnych do rynkowego wdrożenia takiej innowacji.
Oznacza to, że przedsiębiorcy chcący skorzystać wyłącznie z komponentów usługowych będą mogli dofinansować swoje projekty nawet do 85 proc. ich wartości. Natomiast firmy, które będą chciały skorzystać również z komponentu inwestycyjnego, mogą liczyć na dofinansowanie od 10 do 70 proc. wartości tej części projektu.
Obuwie i e-booki dla niepełnosprawnych
Przedsiębiorcy mający już na swoim koncie doświadczenia w realizacji projektów wzorniczych nowych lub ulepszonych wyrobów nawet nie dostrzegą różnic w stosunku do poprzednich naborów, o ile dobrze opiszą koncepcję projektu, którego rezultatem będzie produkt dla jednej z grup osób wskazanych w programie Dostępność Plus – zachęca Anna Forin.
O tym, że warto brać udział w konkursie przekonały się firmy, które w poprzedniej edycji uzyskały dofinansowanie na swoje projekty. Pomoc finansową na podjęcie współpracy z projektantami w zakresie wdrożenia do oferty wkładek specjalistycznych bComfort pozyskała firma Badger. Przedsiębiorstwo OMEGA Sławomir Ozimek dzięki dofinansowaniu może opracować kolekcję obuwia dla kobiet niepełnosprawnych, a spółka ELIBRI opracować nowy projekt wzorniczy dla usługi tworzenia i udostępniania e-booków w formacie odpowiednim dla osób z niepełnosprawnościami.
– Ze względu na kluczowe znaczenie komfortu grup docelowych, będących użytkownikami końcowymi produktów, wypracowanych i wdrożonych w ramach programu, wnioskodawcy powinni uwzględnić zaangażowanie przyszłych odbiorców produktów w testowanie lub opiniowanie, np. w formie ankiety, opracowania, dotyczącego nowego lub udoskonalonego wyrobu, opracowanego na podstawie projektu wzorniczego – wyjaśnia Anna Forin. Dodaje, że opinia wyrażona przez potencjalnych użytkowników będzie miała istotne znaczenie przy ocenie efektywności zrealizowanego projektu i osiągnięcia zakładanego celu, w procesie projektowym, zwłaszcza na etapie prototypowania.
Design to wzór na rozwój
Ale „Design dla przedsiębiorców – dostępność plus" to nie jedyny projekt PARP wykorzystujący usługi profesjonalnych projektantów wzornictwa przemysłowego przez sektor małych i średnich przedsiębiorstw.
Jak przekonuje Anna Forin, chodzi o pomoc przedsiębiorcom, którzy mają własne pomysły na innowacyjne produkty, ale zanim je wdrożą, potrzebują wsparcia profesjonalnych projektantów i doświadczenia w opracowywaniu projektów wzorniczych dóbr wytwarzanych przemysłowo.
I tak dla przedsiębiorców z Polski Wschodniej stworzono konkurs „Wzór na konkurencję”. Jego celem jest sfinansowanie przeprowadzenia audytu wzorniczego i opracowanie strategii wzorniczej, na podstawie której przedsiębiorca może wdrożyć innowację w swojej firmie. Właśnie trwa nabór do II etapu, ale PARP zapowiada uruchomienie kolejnej edycji na przełomie 2020/2021 r.
O wsparcie w opracowaniu projektu wzorniczego firmy mogą starać się także w ramach „Bonów na innowacje dla MŚP”. I nic dziwnego, że PARP tworzy takie programy, w końcu design jest motorem innowacyjności, a przedsiębiorcy inwestujący we wzornictwo mają większe zyski i szybciej się rozwijają.
