Paneliści dyskutowali, jak ważna w rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce jest współpraca między administracją rządową a biznesem.
– Na Forum Ekonomiczne przyjechałem prosto ze szkoły podstawowej, gdyż w klasach 1-3 będziemy w całej Polsce uruchamiać zajęcia, podczas których uczymy profilaktyki, zdrowego stylu życia. Najbardziej skuteczne inwestycje w zdrowie mają charakter profilaktyczny – powiedział minister zdrowia Adam Niedzielski, który rozpoczął panel. – Dziękuję „Wprost” za debatę, o której możemy o zdrowiu porozmawiać szerzej, niż w kontekście tego, co dzieje się, jeśli chodzi o pandemię, czy kolejek do lekarza. Debatując na takie tematy, zapominamy o szerszej perspektywie, a system medyczny ma do odegrania ogromną rolę w gospodarce. Dbanie o zdrowie jest już formą inwestycji, czy to na poziomie profilaktyki, czy przeznaczania środków na system opieki zdrowotnej – zaznaczył minister Niedzielski.
Minister zdrowia wskazał także, że niezwykle ważna jest zmiana filozofii patrzenia na ochronę zdrowia. Jego zdaniem należy patrzeć na nią jako na jedno z kół zamachowych gospodarki. Zdrowe społeczeństwo jest bowiem dużo bardziej produktywne. – Zdrowie będzie coraz bardziej rosnącym segmentem gospodarki. Będziemy przeznaczać więcej środków na opiekę medyczną i leki. Mamy wyzwanie z powodu starzejącego się społeczeństwa, ale stajemy się też bardziej świadomymi uczestnikami rynku opieki zdrowotnej. Sektor zdrowia będzie coraz bardziej decydował o tym, co będzie się działo w gospodarce – zapewnił Adam Niedzielski.
Kluczowe miejsce zdrowia w gospodarce
Minister zdrowia wskazał także, że na zdrowie należy obecnie patrzeć, jako na jeden z kluczowych elementów rozwoju gospodarczego państwa. Dlatego konieczna jest dobra współpraca z przemysłem farmaceutycznym.
– Dzięki ABM przeznaczyliśmy już ponad 2 mld zł na innowacyjne badania, które mają na celu m.in. budowanie zapotrzebowanie na działania sektora R&D, doprowadzenie do sytuacji, gdy będziemy mieli pierwszy polski lek. Warsaw Health Innovation Hub to otwarte zaproszenie dla przedsiębiorstw, które chcą inwestować i być obecni na polskim rynku. Bardzo się cieszę, że są z nami przedstawiciele takich firm, które budują coś, co jest wyznacznikiem polskiej gospodarki: kluczowe miejsce zdrowia w gospodarce – powiedział minister Niedzielski.
Fundamentalną rolę ochrony zdrowia dla rozwoju gospodarki podkreślał prezes Agencji Badań Medycznych dr hab. Radosław Sierpiński. Powołał się na raport, który powstał w ubiegłym roku na zlecenie rządów krajów Beneluksu, w którym wskazano, jak istotnym sektorem gospodarki jest szeroko pojęty sektor life science. Został on porównany z branżą motoryzacyjną, co jeszcze niedawno byłoby trudne do wyobrażenia. W krajach, których dotyczyło badanie, okazało się, że sektor medyczny generuje rocznie 15 mld euro, czyli około 10 proc. PKB.
Prezes Sierpiński powiedział, że Polska zmierza obecnie w tym samym kierunki. Wskazał trzy kluczowe filary. Pierwszy to inwestycje w transparentne partnerstwo publiczno-prywatne. – Robimy to w ramach Warsaw Heath Innovation Hub. Ta inicjatywa zaczyna się rozrastać na kraje Europy Środkowo-wschodniej. Jutro będziemy podpisywać pierwsze porozumienie z naszymi kolegami z Łotwy, później z kolejnymi krajami, jak Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry, Chorwacja. Budujemy model partnerstwa publiczno-prywatnego w biotechnologii – powiedział prezes Sierpiński.
Podkreślił, że drugą kwestią jest inwestycja w kadry. – W ciągu ostatnich lat uruchamianych jest coraz więcej kierunków medycznych, tworzone są studia z zakresu badań klinicznych, MBA w ochronie zdrowia. Kształcenie kadry pozwoli, aby know-how pozostawał w Polsce. To jest proces – dodał szef ABM.
Trzecią kwestią, jest translacja nauki. – To ponad 150 projektów i działania bezpośrednio skierowane do biznesu: sektora biotechnologicznego. Mam na myśli Rządowy Program Rozwoju Biotechnologii na najbliższe dziesięć lat. To 2 mld zł, które trafią do polskich innowacyjnych firm i startupów, ale także do dużych firm farmaceutycznych. Musimy konsekwentnie kontynuować tę politykę – podsumował prezes Radosław Sierpiński.
Jak firmy widzą współpracę z administracją publiczną
O wizję tego, jak w najbliższych latach powinna wyglądać współpraca z administracją publiczną, byli pytani przedstawiciele firm obecni na panelu.
– Nasza firma jest obecna w Polsce prawie 40 lat. Na pewno utworzenie ABM i Warsaw Health Innovation Hub spowodowało ogromne przyspieszenie rozwoju współpracy publiczno-prywatnej. Z dużą radością i nadzieją przystąpiliśmy do tego projektu – powiedziała Agnieszka Grzybowska-Zalewska, prezes zarządu Sanofi Polska. – Moje osobiste marzenie to wytworzenie mody na dbanie o zdrowie, podobnie, jak panuje moda na fitness. To jest nasz obowiązek w branży i wobec obywateli – dodała.
– Dobrze widzieć, że wszyscy widzą, jak ważne jest zdrowie. Najważniejsza jest współpraca, nie tylko z administracją publiczną i firmami farmaceutycznymi, ale także z lekarzami, szpitalami i pacjentami – zaznaczyła Nienke Feenstra, General Manager Takeda Pharma Poland – Staje się to jeszcze ważniejsze, gdy zwrócimy uwagę, że 90 proc. światowych danych zostało stworzonych w ostatnich dwóch latach. Wiedząc, że innowacja postępuje tak szybko, musimy wykorzystywać to przy współpracy publiczno-prywatnej – dodała.
Zaznaczyła, że jako firma Takeda może pomóc w rozwoju usług e-zdrowia. – Trudno sobie wyobrazić to, jak będzie wyglądał system ochrony zdrowia za 10 lat. Dzięki danym, które są dostępne, możemy wszyscy razem się uczyć. To ważne także w kwestiach prawnych. Należy się zastanowić, jakie regulacje pozwolą na wprowadzenie innowacji, których będzie potrzebował polski pacjent za 10 lat – dodała.
– Jednym z wątków, które warto rozwijać, jest digitalizacja. E-recepta, e-zwolnienie i e-porady. To jednak dopiero pierwszy krok; powinniśmy zewrzeć szeregi z ABM, Ministerstwem Zdrowia i Warsaw Health Innovation Hub, aby pójść dalej w tym zakresie. Obecnie na małym odcinku psychiatrii testujemy wideo wizyty. Przybliża to lekarza do pacjenta i pozwala zaoszczędzić dużo czasu. To też destygmatyzacja porady psychiatrycznej – powiedziała Agnieszka Leszczyńska, dyrektor generalna i prezes zarządu Angelini Pharma Polska.
Biotechnologia i rozwój
Paneliści podkreślali, że inwestycje w ochronę zdrowia powinny być traktowane właśnie w jako inwestycja. – Każdy zainwestowany złoty to dla gospodarki to 2-4 zł zysku. Jest stare przysłowie „Health is wealth” (zdrowie to bogactwo). Inwestycje w ochronę zdrowia oznaczają nie tylko lepsze zdrowie pacjentów, ale też większą produktywność, czyli większe podatki i wpływy do budżetu. W Polsce inwestycje w służbę zdrowia to obecnie 5,5 proc. PKB, podczas gdy wielu krajach Europy Zachodniej nawet 10-12 proc. Wiemy, że w Polsce przeznacza się coraz więcej nakładów na zdrowie, to bardzo ważne, gdyż przeciętnie Polak żyje dziś trzy lata krócej od mieszkańca Europy Zachodniej – mówił Dimitri Gitas, dyrektor zarządzający MSD Polska.
Zgodnie z Rządowym Planem Rozwoju Sektora Biomedycznego, Polska do 2031 roku ma stać się liderem innowacyjności w naszym regionie. – To realne do spełnienia, trzeba jednak stworzyć ekosystem, który będzie sprzyjał rozwojowi branży biotechnologicznej w Polsce. Musimy rozwijać cały system ochrony zdrowia, aby był zrównoważony i odporny na szoki. Musimy zacząć od budowania świadomości i edukacji w konkretnych problemach zdrowotnych – powiedział Wiktor Janicki, prezes zarządu AstraZeneca Pharma Poland. Mówił też o rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego. – W w ramach WHIH prowadzimy konkurs w dotyczący metod wczesnego diagnozowania chorób nerek, prowadzimy zajęcia dla młodzieży z depresją, aby budować świadomość i budować wiedzę na ten temat – dodał.
Podkreślił, że firmy angażują się w prowadzenie badań klinicznych w Polsce. – AstraZeneca tylko w ubiegłym roku wydała 385 mln zł na inwestycje w Polsce. To pozwala budować know-how nie tylko dla nas, ale także dla współpracujących z nami firm i naukowców. To pomoc w odnalezieniu się im w świecie międzynarodowych korporacji – powiedział Wiktor Janicki.
– Od 1998 roku do 2021 roku zainwestowaliśmy w Polsce ponad 2 mld zł. W 2020 zapłaciliśmy 297 mln zł w podatkach. Wpływa to nie tylko na gospodarkę, ale także na gospodarstwa domowe. Na wynagrodzenia przeznaczyliśmy 295 mln złotych. Zatrudniamy ponad 2 tysiące osób. Każde takie miejsce pracy przynosi trzy dodatkowe miejsca pracy, jeśli chodzi o okołobranżowe dobra i usługi – powiedział Krzysztof Kępiński, członek zarządu, dyrektor relacji zewnętrznych i rynku publicznego GSK, komentując niedawno opublikowany raport wpływu GSK na polską gospodarkę. Podobny wpływ mają też inne firmy farmaceutyczne w Polsce.
Rekomendacje zmian
Paneliści byli pytani o wskazanie obszaru, który ich zdaniem powinien się poprawić w zakresie partnerstwa publiczno-prywatnego i rozwoju innowacyjności w Polsce. – Należałoby poprawić przewidywalność prawa, tak, abyśmy mogli stabilnie długofalowo planować nasze inwestycje – podkreślił Wiktor Janicki.
– Moim zdaniem, jest dobrze, ale… może być jeszcze lepiej. Potrzebujemy jasnych przepisów, ale także zacieśnienia współpracy, gdy razem zmierzymy się z trudnościami, ale także będziemy starać się je rozwiązywać – zaznaczyła Nienke Feenstra.
Zdaniem prezesa Radosława Sierpińskiego widać działania rządu w celu tworzenia przyjaznego ekosystemu dla firm polskich i międzynarodowych. – Potencjał współpracy jest olbrzymi, chcielibyśmy, by centrale firm wiedziały, że w Polsce warto prowadzić badania i inwestować. Jeśli chodzi o decydentów, to jest coraz większą świadomość tego, że partnerstwo jest bardzo ważne – mówił szef ABM.
Również minister Adam Niedzielski podkreślił wagę współpracy publiczno-prywatnej. – Wiemy, że rzeczywistość, w której funkcjonujemy, ma różne “komplikatory”, zaczynając od systemu prawnego, przez procedury administracyjne. Motywacją, która pcha nas do przodu, jest to, że w dialogu (czy nawet kłótni, które czasem się zdarzają) jednak idziemy do przodu. Jeśli spojrzymy na to, gdzie byliśmy 5-6 lat temu, i na to, gdzie jesteśmy dziś, to uważam, że dokonaliśmy ogromnego skoku jakościowego. Owszem, są pewne bolączki, np. niedobór personelu, jednak wiele udało się zmienić. Ważne, abyśmy nawzajem szanowali swoje perspektywy, które czasami są różne. Nierealne jest oczekiwanie, że rząd będzie za każdym razem podejmował decyzje tak, aby były zgodne z tym, co oczekuje biznes. Jesteśmy jednak pozytywnie „skazani” na dialog. Niech ta nasza rzeczywistość wykuwa się w interakcji i idźmy razem do przodu – podsumował panel minister Adam Niedzielski.
W debacie „Innowacyjność, biotechnologia, rozwój: zdrowie kołem napędowym polskiej gospodarki. Wyzwania systemowe i rynkowe”: wzięli udział:
- Adam Niedzielski, minister zdrowia
- Dr hab. n. med. Radosław Sierpiński, prezes Agencji Badań Medycznych
- Nienke Feenstra, General Manager Takeda Pharma Poland
- Wiktor Janicki, prezes zarządu AstraZeneca Pharma Poland
- Agnieszka Grzybowska-Zalewska, prezes zarządu Sanofi Polska
- Dimitri Gitas, dyrektor zarządzający MSD Polska
- Agnieszka Leszczyńska, dyrektor generalna, prezes zarządu Angelini Pharma Polska
-
Krzysztof Kępiński, członek zarządu, dyrektor relacji zewnętrznych i rynku publicznego, GSK
Zapraszamy do obejrzenia wywiadów z uczestnikami debaty:
- Adam Niedzielski, Minister Zdrowia: Czeka nas ciężka zima. Możliwe, że Ukraińcy też będą chcieli przetrwać ją w Polsce
- Nienke Feenstra prezes zarządu Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych (INFARMA) i dyrektor Takeda Pharma w Polsce: Jakie są wyzwania systemu ochrony zdrowia w ciągu najbliższej dekady? "Bez tego nastąpi duży kryzys"
- Wiktor Janicki, Prezes Zarządu AstraZeneca Pharma Poland: Zrównoważenie i odporność systemu opieki zdrowotnej. Jak to osiągnąć?
- Agnieszka Leszczyńska, Dyrektor Generalna, Prezes Zarządu Angelini Pharma: Jaką rolę mogą odegrać firmy farmaceutyczne w systemie ochrony zdrowia? "Pacjent jest najważniejszy"
- Agnieszka Grzybowska-Zalewska, Prezes Zarządu, Sanofi: Jakie działania trzeba podjąć, żeby zlikwidować wielki dług postcovidowy?
- Prezes Agencji Badań Medycznych, Radosław Sierpiński o roli Warsaw Health Innovation Hub: