Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) liczba ludności Polski na koniec 2024 roku spadła do 37,49 mln osób, co oznacza ubytek 147 tys. mieszkańców w porównaniu z rokiem poprzednim. Jest to jeden z największych spadków demograficznych w historii kraju.
Stopa ubytku rzeczywistego wyniosła -0,39%, co oznacza, że na każde 10 tysięcy mieszkańców ubyło 39 osób. Dla porównania, w 2023 roku wartość ta wynosiła 34 osoby na 10 tysięcy.
Rekordowo niska liczba urodzeń
Jednym z najbardziej alarmujących wskaźników jest liczba urodzeń. W 2024 roku w Polsce zarejestrowano 252 tysiące urodzeń żywych, czyli o 20 tysięcy mniej niż rok wcześniej. To najgorszy wynik od zakończenia II wojny światowej.
Zdaniem ekspertów GUS sytuacja demograficzna Polski jest bardzo trudna i nie widać na horyzoncie żadnych istotnych zmian, które mogłyby poprawić ten trend.
Dlaczego Polaków ubywa? GUS wskazuje na dwa kluczowe czynniki
GUS podkreśla, że niski poziom dzietności i wysoki poziom emigracji to główne przyczyny drastycznego spadku liczby mieszkańców.
Dzietność na dramatycznym poziomie
Od trzech dekad w Polsce rodzi się coraz mniej dzieci. Niska liczba urodzeń nie tylko wpływa na bieżące statystyki, ale także oznacza, że w przyszłości populacja Polski będzie kurczyć się jeszcze szybciej.
Emigracja młodych Polaków
Od lat młodzi ludzie masowo wyjeżdżają za granicę, głównie w poszukiwaniu lepszych warunków życia i pracy. Dotyczy to zwłaszcza emigracji czasowej, która w wielu przypadkach przeradza się w trwałą zmianę miejsca zamieszkania.
Zdaniem GUS niska liczba urodzeń i wysoka emigracja, w połączeniu z rosnącą długością życia, prowadzą do gwałtownego starzenia się społeczeństwa.
Polska się starzeje – liczba seniorów rośnie w szybkim tempie
W 2023 roku liczba osób w wieku 80 lat i więcej wyniosła 1,6 miliona, co stanowi prawie 5% populacji. Dla porównania, w 2010 roku osób powyżej 80. roku życia było 1,3 mln (3% społeczeństwa), a 2000 roku – 770 tys. (2% populacji).
Tendencja ta oznacza, że w kolejnych latach liczba osób starszych będzie rosła, co stanowi ogromne wyzwanie dla systemu emerytalnego i opieki zdrowotnej.
Co dalej? Prognozy GUS nie napawają optymizmem
Według analizy GUS w najbliższych latach nie należy spodziewać się poprawy sytuacji demograficznej. Brak działań mogących realnie zwiększyć dzietność oraz ciągły odpływ młodych ludzi za granicę tylko pogłębią problem wyludniania się kraju.
Eksperci alarmują, że jeśli ten trend się utrzyma, za kilkanaście lat Polska może mieć poniżej 35 milionów mieszkańców, a liczba seniorów przekroczy 6 milionów.