Decyzja Donalda Trumpa o wstrzymaniu pomocy zagranicznej uderzyła w liczne organizacje pozarządowe w Polsce. Wiele z nich przez lata korzystało z funduszy USAID i Departamentu Stanu, które wspierały działania na rzecz praw człowieka, równości, demokracji oraz niezależnych mediów. W obliczu nagłego odcięcia finansowania organizacje szukają wsparcia w rządzie RP.
USAID wstrzymuje fundusze. NGO w trudnej sytuacji
20 stycznia 2025 roku prezydent Donald Trump podpisał rozporządzenie blokujące na 90 dni wszystkie międzynarodowe programy pomocowe. Powodem tej decyzji jest polityka „America First”, która ma priorytetowo traktować interesy USA.
Amerykańska Agencja ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) od dekad finansowała organizacje na całym świecie. Po latach nieobecności fundusze te powróciły do Europy Środkowej, wspierając inicjatywy związane z mediami, praworządnością i pomocą humanitarną. Nagłe odcięcie tych środków wywołało kryzys w polskich NGO.
Polskie organizacje zmuszone do przerwania działań
Decyzja Trumpa dotknęła Polskie Forum Migracyjne, które korzystało ze wsparcia zagranicznych organizacji humanitarnych "Wstrzymanie amerykańskiego wsparcia działań humanitarnych spowodowało, że z dnia na dzień dostaliśmy instrukcję, że musimy część projektów natychmiast przerwać." -powiedziała PAP Agnieszka Kosowicz, szefowa PFM.
"Fundusze amerykańskie były mocno obecne w Polsce w latach 90. i na początku lat 2000, później odpłynęły z Europy Środowej. Sytuacja zmieniła się trzy-cztery lata temu, kiedy USAID znów otworzyło się na granty dla tej części naszego kontynentu. Były to środki na działania prodemokratyczne, media, praworządność, związane z równością i prawami człowieka" – powiedziała PAP dr Dominika Bychawska-Siniarska, prawniczka związana z Prague Civil Society Center
Czy polski rząd pomoże organizacjom?
Organizacje pozarządowe zwróciły się o wsparcie do polskiego rządu, podkreślając, że odcięcie amerykańskiego finansowania może zagrozić ich dalszej działalności.
Na prośby NGO odpowiedziała już Kancelaria Premiera RP, zapewniając, że sprawą zajmie się Rada Pożytku Publicznego:
"Rozumiemy trudną sytuację organizacji pozarządowych i jesteśmy świadomi jej wagi. Prowadzimy rozmowy z przedstawicielami NGO oraz innymi resortami" – przekazał rząd w komunikacie dla PAP.
Nie wiadomo jednak, czy organizacje otrzymają finansowanie na poziomie dotychczasowych grantów USAID, ani jakie konkretne działania podejmie Warszawa.
Co dalej z finansowaniem NGO w Polsce?
Brak funduszy z USA stawia organizacje pozarządowe w trudnej sytuacji, a rządowe wsparcie wciąż pozostaje niewiadomą. W najbliższych tygodniach okaże się, czy Polska przeznaczy środki na działalność NGO, czy też organizacje będą zmuszone do dalszych cięć w swoich projektach.
Czytaj też:
Stało się. Donald Trump rozmawiał z Władimirem PutinemCzytaj też:
Trump zdecydował. Wiemy, kto będzie nowym ambasadorem USA w Polsce