Negocjacje między Parlamentem Europejskim a rządami krajów UE w sprawie budżetu na 2011 r. w poniedziałek wieczorem zakończyły się porażką. To może oznaczać, że wydatki UE będą opierać się na niekorzystnym dla odbiorców funduszy prowizorium. We wtorek Ministerstwo Finansów poinformowało, że jeżeli w 2011 r. UE będzie działać na podstawie prowizorium budżetowego, Polska otrzyma o ok. 5,5 mld zł mniej, niż zostało to wstępnie ustalone przez Radę UE.
"Resort dramatyzuje"
- Wyliczenia Ministerstwa Finansów dramatyzują sytuację, bo zakładają, że prowizorium będzie trwało cały rok. Natomiast jak się patrzy na miesięczne tabele wdrażania funduszy unijnych, to widać, że one w drugiej połowie roku przyspieszają - tłumaczyła Jędrzejewska. Zaznaczyła, że zazwyczaj jest tak, że w pierwszej połowie roku wielkość płatności unijnych jest niska. Podkreśliła, że Polska będzie mieć także środki unijne z 2010 roku "na zadowalającym poziomie". Przyznała jednak, że trwające dłużej prowizorium budżetowe ugodzi boleśnie we wszystkie kluczowe programy unijne. Jej zdaniem, nie będzie mogła zostać powołana Europejska Służba Działań Zewnętrznych (dyplomacja unijna) oraz unijne instytucje nadzoru finansowego, a finansowanie programów istniejących zostanie zamrożone na poziomie z 2010 r.
Eurodeputowana wyjaśniła, że teraz Komisja Europejska ma przedstawić nowy projekt budżetu. Jędrzejewska liczy, że będzie to wcześniej "uzgodniony technicznie" projekt, który spełnia oczekiwania Rady i na który zgadza się PE. Przewiduje on niewielki, 2,91-proc. wzrost wydatków (w porównaniu z 2010 r.), zamiast 6,19 proc., o które wnioskował wcześniej Parlament. - Przystajemy na propozycję Rady, ale w zamian za to Parlament oczekuje propozycji ze strony Rady co do kwestii instytucjonalnych i politycznych. Czekamy na gest dobrej woli ze strony Rady - powiedziała.
Tusk: uniknąć gorsetu
M.in. o unijnym budżecie premier Donald Tusk rozmawiał w piątek z komisarzem UE ds. budżetu Januszem Lewandowskim. Tusk poinformował, że pytał komisarza o to, jaki może być wkład Polski na najbliższej Radzie Europejskiej, aby tę - jego zdaniem - niepokojącą sytuację rozstrzygnąć. - Wydaje się, że jest realna szansa, aby uniknąć tego sztywnego gorsetu na rok 2011. Komisja na pewno zrobi swoje, aby ułatwić porozumienie między Parlamentem a Radą Europejską - powiedział Tusk.
Dodał, że w czwartek rozmawiał też telefonicznie z przewodniczącym Parlamentu Europejskiego Jerzym Buzkiem. - Od Polaków będzie sporo zależało w tej sprawie. Mam nadzieję, że znajdziemy dobre rozwiązanie. Ale największym wyzwaniem będą tzw. wieloletnie ramy finansowe, czyli agenda na lata 2014-2020. Tu będziemy dyskutowali o miliardach, miliardach euro, także dla Polski - powiedział Tusk. Zaznaczył, że zdaje sobie sprawę z dużej odpowiedzialności Polski, ponieważ dyskusje te będą mieć miejsce w czasie prezydencji Polski w UE. - Rozmawiamy o tym, jak się do tego najlepiej przygotować - wyjaśnił.
Lewandowski: scenariusze są dwa
Natomiast komisarz Lewandowski poinformował na antenie radia TOK FM, że w sprawie budżetu UE możliwe są dwa scenariusze. Pierwszy zakłada, że do ugody dojdzie jeszcze do końca tego roku, i od 1 stycznia 2011 r. UE będzie miała budżet. Drugi scenariusz zakłada funkcjonowanie w ramach prowizorium budżetowego. Lewandowski zapewnił, że Polski nie ma na liście krajów, które najbardziej dotknęłoby prowizorium. Chodzi o państwa (np. Grecję, czy Irlandię), które chciały pomóc swoim rolnikom i wypłaciły im już zaliczki na poczet przyszłego roku. Kraje te oczekują, że w styczniu i lutym dostaną zwrot pieniędzy z Brukseli.
- My (UE - red.) zamiast potrzebnych 30 mld euro mamy ok. 6-7 mld i nie jesteśmy w stanie więcej wypłacić, jeżeli będzie prowizorium. Polska może być dotknięta, ale nieznacznie. Polski problem kryje się zazwyczaj w regularności polityki regionalnej. Tu na szczęście płatności są pod koniec roku, kiedy powinien być już spokój i prawdziwy budżet - powiedział.
Rostowski: potrzebny kompromis
Minister finansów Jacek Rostowski powiedział w piątek w Radiu ZET, że teraz bardzo ważne jest wypracowanie zgody politycznej, by budżet UE na 2011 r. jak najszybciej przyjąć. - Będzie potrzebny kompromis ze strony państw, tych kilku państw, które się nie chciały zgodzić na postulaty Parlamentu, ale także ze strony Parlamentu - powiedział. Rostowski uważa, że przegłosowanie nowego budżetu, zgodnie z procedurą lizbońską, może potrwać kilka miesięcy. Jego zdaniem, jeżeli będzie po tych kilku miesiącach przegłosowany budżet, "a zawarte w nim kwoty będą takie same, bo co do kwot nie było żadnych sporów", to nie będzie żadnych konsekwencji.
Porozumienie na temat przyszłorocznego budżetu UE zablokowały Wielka Brytania, Holandia i Szwecja, które nie zgodziły się na polityczno-instytucjonalne postulaty PE dotyczące nowej perspektywy finansowej UE po 2013 roku (m.in. kwestia reformy dochodów UE i udziału PE w negocjacjach). Prowizorium oznacza, że od stycznia 2011 r. instytucje UE będą pracować na podstawie systemu prowizorycznych dwunastek. Każda polityka będzie finansowana miesięcznie w wysokości maksymalnie jednej dwunastej budżetu na rok 2010. Tak będzie, dopóki PE i Rada ministrów finansów nie porozumieją się w sprawie nowej propozycji budżetu.
zew, PAP