Wyzwania dla Polski
"W średnio- i długookresowej perspektywie, przed Polską leży kilka wyzwań. Deficyt finansów publicznych musi być dalej obniżany, by osiągnąć średniookresowy cel. Rynki finansowe wymagają ciągłej uwagi. Szczególne obawy, zwłaszcza w kontekście starzejącej się populacji, budzą bardzo niska stopa uczestnictwa na rynku pracy, w szczególności kobiet oraz jakość kształcenia zawodowego i edukacji. Są także oznaki segmentacji rynku pracy, dotykającej młodzież" - dodano.
KE przewiduje, że deficyt finansów publicznych w 2012 r. "marginalnie" przekroczy 3 proc. PKB. Prognoza polskiego rządu to 2,9 proc. PKB. Na 2013 r. KE prognozuje deficyt 2,5 proc. PKB, a rząd 2,2 proc. PKB. "W 2012 r. spodziewana jest dalsza redukcja deficytu. Różnice między prognozami Komisji i (polskiego - red.) rządu wynikają głównie z różnych założeń odnośnie inwestycji publicznych i powiązanych z nimi napływów funduszy unijnych. Polskie władze po znacznym spadku finansowania unijnego po szczytowym poziomie w 2011 r. spodziewają się znacznego spadku inwestycji publicznych. Komisja prognozuje łagodniejszy spadek" - napisano w dokumencie.
"Różnica (na 2013 r. - red.) wynika z efektu bazy, gdyż punkty startowe na 2013 r. nieznacznie się różnią, a także z założeń dla transferów finansowych i publicznego współfinansowania projektów inwestycyjnych" - dodano. Komisja zwraca uwagę, że "by osiągnąć średniookresowy cel dla deficytu i utrzymać zaufanie rynków finansowych, potrzebna jest kontynuacja konsolidacji fiskalnej". Średniookresowy cel (Medium Term Objective - MTO) dla Polski to sprowadzenie strukturalnego deficytu finansów publicznych do 1 proc. PKB w 2015 r. "Program (tegoroczna aktualizacja planu konwergencji - red.) precyzyjnie określa jak osiągnąć cel deficytu w 2012 r. i po raz pierwszy określa termin osiągnięcia średniookresowego celu. Jednak brakuje w nim wystarczających informacji o działaniach i reformach fiskalnych zapewniających postęp w realizacji MTO" - napisano w dokumencie.
Konieczna konsolidacja
Raport wskazuje trzy przyczyny, dla których konieczne są dalsze działania konsolidacyjne. "Po pierwsze, nie uchwalono dotychczas dodatkowych działań konsolidacyjnych na lata 2013-2015. Dlatego redukcja deficytu do MTO w dużej mierze zależy od znacznych cięć w wydatkach na inwestycje publiczne (z 5,8 proc. PKB w 2011 r. do 2,8 proc. PKB w 2015 r.). Jednak biorąc pod uwagę utrzymujący się napływ unijnych funduszy strukturalnych i zobowiązanie władz do ich współfinansowania, osiągnięcie takiej redukcji wydaje się mało prawdopodobne. Z drugiej strony, znaczny spadek inwestycji publicznych prawdopodobnie będzie miał niekorzystny wpływ na polski potencjał wzrostu i jako taki stoi w sprzeczności z zaleceniem »minimalizowania cięć w wydatkach wspierających wzrost«" - napisano w raporcie.
"Po drugie, dotychczas ogłoszone bądź wprowadzone zmiany strukturalne, w szczególności reformy mające na celu poprawę długoterminowej stabilności systemu emerytalnego i jego unifikację, choć zgodne z rekomendacjami, prawdopodobnie nie przyniosą znacznych efektów budżetowych w krótko- i średniookresowej perspektywie" - dodano. "Po trzecie, prognozowana ścieżka konsolidacji charakteryzuje się kilkoma ryzykami. Perspektywom polskiego wzrostu, a zatem wpływom podatkowych, może zaszkodzić pogorszenie perspektyw globalnych. Dodatkowo, zmienne rynki finansowe i deprecjacja złotego mogą skutkować wzrostem kosztów obsługi długu. Z drugiej strony, stopa wzrostu PKT może być wyższa od zakładanej, co spowoduje szybki wzrost przychodów" - zaznaczono.
Komisja wskazuje na ryzyko związane ze znacznym udziałem inwestorów zagranicznych wśród posiadaczy polskich SPW. "Analiza struktury posiadaczy polskiego długu odsłania potencjalny czynnik ryzyka. Całkowita zależność Polski od inwestorów zagranicznych wyniosła 50 proc. (całości długu - red.). Płynne zrolowanie zapadającego długu wymaga zatem utrzymującej się woli inwestorów zagranicznych by utrzymać udział polskich aktywów w portfelach na stałym poziomie" - napisano w dokumencie.
ja, PAP