Wdowia emerytura. Kto może się o nią ubiegać i ile wynosi?

Wdowia emerytura. Kto może się o nią ubiegać i ile wynosi?

Emeryt
Emeryt Źródło: Fotolia
Zgodnie z obecnymi zasadami, po śmierci małżonka emeryt stoi przed wyborem dotyczącym tego, czy chce nadal utrzymywać się z własnego świadczenia, czy też przejść na rentę rodzinną, zwaną wdowią emeryturą. Ma ona równowartość 85 proc. emerytury zmarłego małżonka. Lewica chce zmiany przepisów, tak by owdowiali emeryci pobierali dwa świadczenia.

Wdowia renta to potoczna nazwa renty rodzinnej, czyli świadczenia wypłacanego co miesiąc przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych najbliższej rodzinie zmarłego, który miał prawo do emerytury lub renty. Celem renty rodzinnej jest zaś wsparcie finansowe po śmierci bliskiej osoby. Świadczenie wynosi około 2500 zł.

Wdowia emerytura. Jakie są warunki jej przyznania?

Aby otrzymać wdowią rentę, kobieta ubiegająca się o świadczenie musi jednak spełnić określone warunki. Najważniejsze jest to, że zmarły miał ustalone prawo do świadczenia emerytalnego lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub był osobą ubezpieczoną, która spełniała warunki do przyznania emerytury lub renty.

Dodatkowe przesłanki dla przyznania renty za zmarłego męża będzie przysługiwać, jeżeli zostaną spełnione poniższe przesłanki:

  • w chwili śmierci męża wdowa ukończyła 50. rok życia lub była niezdolna do pracy lub 
  • wdowa nie ukończyła wymagane wieku, ale wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym, które nie ukończyły 16. roku życia, a jeżeli dzieci uczą się, nie ukończyły 18. roku życia. Gdy dzieci są całkowicie niezdolne do pracy, renta rodzinna również będzie przysługiwać,
  • jeżeli w chwili śmierci męża kobieta nie ukończyła 50 lat, renta rodzinna zostanie jej przyznana pod warunkiem, że spełni warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci małżonka, lub od zaprzestania wychowywania dzieci.

Renta rodzinna dla wdowy przyznawana jest dożywotnio, jeżeli kobieta ukończyła 50 rok życia.

Czytaj też:
Kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Nie warto zwlekać

Co z rozwiedzionymi małżonkami?

Również wdowa, która w chwili śmierci małżonka nie pozostawała z nim we wspólności majątkowe, ale ma zasądzone alimenty po rozwodzie, może wnioskować o przyznanie wdowiej renty. Przewidziano także świadczenie dla wdowy, która wprawdzie nie spełnia żadnego z w/w warunków, ale nie posiada żadnego źródła utrzymania. Ma prawo do okresowej renty przez okres roku od śmierci męża. Jeśli w tym okresie wdowa będzie uczestniczyć w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do podjęcia pracy zarobkowej, renta ta może zostać wydłużona, ale nie dłużej niż 2 lata od chwili śmierci męża.

Jak złożyć wniosek o wdowią rentę

Osoba, która chce ubiegać się o wdowią rentę, musi złożyć wniosek ERR-W do dowolnej placówki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Do wniosku należy dodatkowo dołączyć:

  • dokument potwierdzający datę urodzenia i stwierdzający datę zgonu zmarłego,
  • dokument potwierdzający datę urodzenia osoby, które ubiega się o rentę,
  • dokument potwierdzający stopień pokrewieństwa ze zmarłym, np. akt urodzenia, skrócony odpis aktu małżeństwa,
  • zaświadczenie o stanie zdrowia osoby ubiegającej się o rentę,
  • zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16. rok życia i/lub zaświadczenie o przyznaniu alimentów przez sąd, jeżeli takie dokumenty będą niezbędne do udowodnienia prawa do renty.

Ile wynosi renta rodzinna?

Wysokość renty rodzinnej po mężu zależna będzie od wysokości świadczenia emerytalnego lub renty, a także od liczby osób uprawnionych do jej otrzymania:

  • jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba, wówczas wynosi ona 85 proc. świadczenia zmarłego,
  • jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby, wówczas wynosi ona 90 proc. świadczenia zmarłego,
  • jeżeli do renty uprawnione są trzy osoby lub więcej, wówczas wynosi ona 95 proc. świadczenia zmarłego.

Wdowia renta może zostać zmniejszona lub zawieszona

Świadczenie jest wypłacane dożywotnio od momentu, kiedy kobieta ukończy 50 lat. W niektórych przypadkach renta rodzinna po mężu może zostać zmniejszona lub zawieszona. Jeżeli przychód wdowy przekroczy 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, wówczas świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przewyższenia. Jeżeli zaś przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, wtedy renta rodzinna ulegnie zawieszeniu.

Lewica chce wyższych wdowich rent. Będzie zbiórka podpisów pod projektem obywatelskim

Na początku stycznia 2023 roku Lewica złożyła wniosek o rejestrację komitetu obywatelskiego zbierającego podpisy pod projektem ustawy wprowadzającej tzw. rentę wdowią. – Na ten projekt czeka 1,5 mln osób; mamy nadzieję, że rządzący pozytywnie do niego podejdą – powiedział poseł Arkadiusz Iwaniak.

Obecnie renta rodzinna w przypadku, gdy umrze jedno ze współmałżonków, to 85 proc. wyższego świadczenia. Zgodnie z projektem obywatelskim Lewicy po śmierci współmałżonka dana osoba będzie mogła zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 proc. swojego świadczenia.

Zasadności zmian nie widzi minister rodziny Marlena Maląg. – Nie planujemy na ten moment takich zmian. Mamy renty rodzinne, one są dobrze zakotwiczone w naszym systemie. Na ten moment nie rozważamy tego rozszerzania – powiedziała minister w programie „Kwadrans polityczny" w TVP1.

Czytaj też:
Posłowie chcą wzrostu tzw. wdowich emerytur. Mamy stanowisko ministerstwa w tej sprawie
Czytaj też:
Wdowie emerytury wzrosną? Sejm nie będzie miał wyjścia

Źródło: WPROST.pl