Kim jest kontrahent?
Polskie prawo, choć reguluje szereg jego praw i obowiązków, nie stworzyło jednej definicji tego pojęcia. W powszechnym rozumieniu kontrahentem możemy nazywać osobę, z którą nawiązujemy relację biznesową. Nazywa się tak osobę fizyczną, prawną lub całą firmę, która staje się uczestnikiem danej transakcji i stroną umowy. Budowanie dobrych relacji biznesowych polega na obustronnym zaufaniu, dlatego ważne jest, by kontrahent działał w sposób etyczny i zgodny z przepisami obowiązującego prawa oraz uczciwie wywiązał się z zawartej umowy.
Przykład kontahenta
Kontrahent może być zarówno jedną, jak i drugą stroną umowy. Może to więc być dostawca, jak i odbiorca danej usługi. Dostawca to, jak sama nazwa wskazuje, osoba odpowiedzialna za dostarczenie zakupionych towarów, dóbr lub usług, zaś odbiorca, to klient, który pokrywa koszty transakcji. Każda firma, jak i osoby fizyczne, które uczestniczą w obrocie gospodarczym, są więc kontrahentami.
Prawa i obowiązki kontrahenta
Zapisy dotyczące praw i obowiązków kontrahenta znajdziemy w wielu kodeksach i ustawach w zależności od tego, jaką rolę odgrywa w danej transakcji i jaki rodzaj działalności prowadzi. Przydatny może być tutaj np. Kodeks cywilny, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów czy Prawo bankowe. Przed każdą współpracą należy jasno określić jej zasady oraz zawrzeć stosowną umowę, w której powinny być zawarte prawa i obowiązki kontrahenta. Należy pamiętać, by w umowie znalazły się informacje dotyczące:
Kontrahent może być zarówno jedną, jak i drugą stroną umowy. Może to więc być dostawca, jak i odbiorca danej usługi. Dostawca to, jak sama nazwa wskazuje, osoba odpowiedzialna za dostarczenie zakupionych towarów, dóbr lub usług, zaś odbiorca, to klient, który pokrywa koszty transakcji. Każda firma, jak i osoby fizyczne, które uczestniczą w obrocie gospodarczym, są więc kontrahentami.
Kto może być kontrahentem? Kontrahent jest po prostu stroną transakcji. Zalicza się do nich partnerów biznesowych, klientów indywidualnych i biznesowych, firmy, dostawców, odbiorców, przedsiębiorstwa, banki, firmy pożyczkowe, kredytobiorców, usługodawców i usługobiorców itp. Kontrahentem może więc zostać każdy, kto korzysta lub oferuje usługi i towary.
Prawa i obowiązki kontrahenta
Zapisy dotyczące praw i obowiązków kontrahenta znajdziemy w wielu kodeksach i obowiązujących aktach prawnych, w zależności od tego, jaką rolę odgrywa w danej transakcji i jaki rodzaj działalności prowadzi. Przydatny może być tutaj np. Kodeks cywilny, ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów, usługach turystycznych, transporcie drogowym czy Prawo bankowe. Przed każdą współpracą należy jasno określić jej zasady oraz zawrzeć stosowną umowę, która przewiduje zasady współpracy. Należy pamiętać, by w umowie znalazły się informacje:
- o danych osobowych/ firmowych obu stron umowy,
- określające przedmiot umowy,
- dot. zasady współpracy,
- dot. okresu jej obowiązywania,
- o wysokości wynagrodzenia,
- w jaki sposób zostanie przekazane wynagrodzenie,
- na temat konsekwencji wynikających z niewywiązania się z umowy i nieuczciwej konkurencji.
Jakie są obowiązki przedsiębiorców? Przedsiębiorca wobec kontrahenta również ma obowiązek kierować się zasadami uczciwej konkurencji, bronić słusznych interesów, przestrzegać przepisów prawnych, a w przypadku niewywiązania się z umowy ponieść konsekwencje.
Kontrahent a Kodeks cywilny
W art. 354 i 385 Kodeksu cywilnego znajdują się dokładne zapisy dotyczące zobowiązań i praw kontrahentów. Mowa jest w nich o obowiązku przygotowania i zawarcia umowy w wersji fizycznej lub elektronicznej, a także o sytuacjach, w których dana umowa nie zobowiązuje. Jeśli więc postanowienia umowne są niedozwolone, tzn. sprzeczne z dobrymi obyczajami, łamią prawa i obowiązki lub rażąco naruszają interesy klienta, wówczas umowa nie jest wiążąca.
W jaki sposób zweryfikować kontrahenta?
Niewypłacalność jest częstym problemem wielu przedsiębiorstw – skutkuje opóźnieniem w zapłacie za towary i usługi, co z kolei przekłada się na zachwianą płynność finansową w firmie. Problemem mogą być też faktury z odroczonym terminem płatności, które możesz wystawić kontrahentowi, a które mogą negatywnie wpłynąć na budżet firmowy. Z pomocą mogą wówczas przyjść firmy faktoringowe oferujące usługi faktoringu, na które składają się również inkaso należności i windykacja kontrahentów. Szeroki zakres usług sprawia, że kontrahent może natychmiastowo otrzymać należności wynikające z umowy.
Potencjalnego partnera biznesowego należy zatem zweryfikować, sprawdzając jego wiarygodność i określając ryzyko kredytowe w:
- Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG),
- Krajowym Rejestrze Długów (KRD),
- Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS),
- Biurze Informacji Gospodarczej (BIG),
- Urzędzie Skarbowym,
- Wykazie podatników VAT,
- Krajowym Rejestrze Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON).
Czytaj też:
Pandemia doskonałą wymówką dla nieuczciwych kontrahentów