Czy polscy przedsiębiorcy faktycznie interesują się fundacją rodzinną, czy to jest temat tylko dla koneserów?
Przedsiębiorcy aktywnie poszukują informacji na temat fundacji rodzinnej. Warto dostrzegać różne funkcje fundacji i spojrzeć na nią z perspektywy szerokiego kręgu interesariuszy. Są nimi sami fundatorzy, beneficjenci, czyli najczęściej najbliższa rodzina oraz najbardziej zaufani współpracownicy, ale także osoby, które skorzystają zawodowo na istnieniu fundacji rodzinnej.
Co znaczy, że fundacja rodzinna to forma wehikułu sukcesyjnego?
Od wielu lat środowisko firm rodzinnych sygnalizowało, że nie można przeprowadzić procesu sukcesji w sposób kompleksowy. Brakowało instrumentu prawnego pozwalającego zaplanować biznes nie na lata, a na pokolenia. Z tego powodu niektóre rodziny biznesowe decydowały się na tworzenie fundacji poza Polską. Jest to jednak rozwiązanie drogie oraz obarczone ryzykiem prawnym wynikającym z obcej jurysdykcji. Fundacja rodzinna na prawie polskim pozwala zachować integralność prawno – finansową dla większości przedsiębiorców, dla których centrum życia i biznesu pozostaje w Polsce.
Mówi się często, że fundacja rodzinna to rodzinny skarbiec. Jak to należy rozumieć?
Niemalże dosłownie. Od wieków w skarbcach przechowuje się to, co najcenniejsze. I podobnie jest z fundacją rodzinną. Z tą różnicą, że w przypadku fundacji mamy do czynienia ze skarbcem w sensie prawnym, a nie fizycznym. Jeżeli zatem pragniemy ochronić to, co dla nas najcenniejsze, przed przejęciem majątku przez osoby trzecie lub jego niekontrolowanym podziałem (np. w drodze dziedziczenia czy rozwodu), fundacja rodzinna przyjdzie nam z pomocą. A co najczęściej chcemy chronić? Biznes, a dokładniej udziały i akcje naszych spółek, nieruchomości, środki pieniężne znajdujące się na lokatach czy funduszach inwestycyjnych, wartościowe kolekcje (np. obrazy, księgozbiory, biżuterię). Innymi słowy, wszystko, co przedstawia wartość dla nas i naszych najbliższych.
A w jaki sposób fundacja rodzinna może stać się platformą inwestycyjną?
Większość osób posiadających majątek, oczekuje, że będzie on pomnażany. Fundacja rodzinna daje takie możliwości. Ustawodawca dopuszcza różne formy prowadzenia działalności. Może to być m.in. zakup oraz wynajem nieruchomości, obrót papierami wartościowymi, zakup udziałów i akcji spółek w charakterze inwestora. Fundacja nie może zatem produkować okien, ale może mieć udziały / akcje w spółkach, które je produkują. Ustawodawca promuje podatkowo tych, którzy inwestują, a nie tylko konsumują. Aktywny inwestor nie musi być jednocześnie przedsiębiorcą. Wielu fundatorów to osoby, które dysponują nadwyżkami finansowymi, ale nie są właścicielami firm. Są to np. przedstawiciele wolnych zawodów (lekarze, prawnicy), przedstawiciele branży IT, menedżerowie. Wspólnym mianownikiem jest potrzeba pomnażania zgromadzonego majątku, a nie fakt bycia przedsiębiorcą.
Jakie znaczenie dla gospodarki polskiej ma wprowadzenie fundacji rodzinnej?
Dalszy rozwój polskiej gospodarki nie może być już oparty na taniej sile roboczej. Potrzebujemy teraz koncentracji kapitału, tak, żeby polscy przedsiębiorcy mieli wystarczające zasoby do dokonywania dużych inwestycji, w tym przejęć zagranicznych. Fundacja rodzinna nadaje się do tego zadania idealnie.
Podsumowując, fundacja rodzinna to rozwiązanie wyczekiwane przez wielu przedsiębiorców, jak i bardzo korzystne dla całej gospodarki. Możemy być zatem spokojni o stabilne miejsce fundacji w polskim systemie prawnym. Jestem do tego głęboko przekonana, czego najlepszym chyba dowodem jest fakt, że jako pierwsza w Polsce złożyłam wniosek o rejestrację fundacji rodzinnej. Uważam, że jest to obecnie jedno z najbardziej atrakcyjnych rozwiązań fundacyjnych w Europie.
