Zmiany zaproponowane przez Komisję Europejską to bardzo ważny zestaw regulacji dla tradycyjnych sektorów gospodarki, wobec czego wiele firm już teraz stara się wprowadzać konieczne zmiany.Kary i sankcje za niedostosowanie się są bardzo wysokie - będą wynosić minimum 5 milionów euro albo 10 proc. rocznego obrotu firmy. Pojawią się także sankcje karne.
Zaproponowane rozszerzenie Dyrektywy Unii Europejskiej 2015/849 dotyczy przeciwdziałania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania brudnych pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (4AMLD). Rozszerzenie zasad przewiduje również dodanie giełd oraz portfeli przechowujących cyfrowe waluty do listy podmiotów zobowiązanych. Podmioty zobowiązane pełnią rolę „strażników”, umożliwiając społeczeństwu/klientom dostęp do różnych zastosowań cyfrowych walut. W ramach dyrektywy instytucje zobowiązane muszą przestrzegać odpowiednich systemów, procedur i zasad weryfikacji klientów. Tymi podmiotami są:
- profesjonalni dostawcy usług zajmujący się wymianą (handlem) walut tradycyjnych na waluty wirtualne
- dostawcy usług typu portfel oferujących przechowywanie kluczy prywatnych umożliwiających przesyłanie cyfrowych walut
Dla zachowania prawnej poprawności i jasności pojęcia zaproponowano nazewnictwo „virtual currencies”, czyli „wirtualne waluty”.
„Wirtualne waluty” oznaczają cyfrowe dobro, cyfrową wartość, która nie jest emitowana przez bank centralny ani organ administracji publicznej i nie musi być w żaden sposób powiązana z tradycyjnymi walutami, ale jest akceptowana przez osoby fizyczne lub osoby prawne jako środek płatniczy i może być przesyłana, przechowywana i sprzedawana oraz kupowana w formie elektronicznej.
W tej chwili świadczący usługi wymiany walut wirtualnych i tradycyjnych (to znaczy walut uznanych za prawne środki płatnicze), jak również powiernicy, dostawcy portfeli dla walut wirtualnych, nie mają obowiązku identyfikacji użytkowników, zgłaszania podejrzanej aktywności, ani też monitorowania płatności czy wydawania raportów SAR. W świetle ryzyka związanego z praniem brudnych pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, anonimowość klientów jest raczej przeszkodą niż atutem dla walut wirtualnych i zmniejsza ich potencjalne korzyści, a także spowalnia popularyzację.
Włączenie platform wymiany wirtualnych i dostawców portfeli nie będzie całkowicie rozwiązywać problemu anonimowości w wirtualnych transakcjach walutowych. Duża część środowiska wirtualnych walut może pozostać anonimowa, ponieważ użytkownicy mogą również dokonywać transakcji bez jakiejkolwiek platformy wymiany lub dostawcy portfela poprzez P2P, czyli „z ręki do ręki”. Nowe zasady regulacyjne nie są złe, to znaczy, że wirtualne waluty zostaną sprowadzone z „dzikiego świata” do prawdziwego świata finansów. Jeśli stare błędy nie będą powtarzane, to cyfrowe waluty mogą wiele zyskać i budować podstawy do wielkiego długoterminowego biznesu. Jest to długo oczekiwane w obu sektorach: tradycyjnym, jak również w nowej gospodarce cyfrowej / walutach wirtualnych.
Tradycyjne sektory obawiają się:
- wysokiego poziomu anonimowości
- braku albo minimalnego KYC (sprawdzenia tożsamości i wiarygodności klienta) – na wielu platformach wymiany
- w żaden sposób niemonitorowanych płatności
- braku raportów o dziwnej/podejrzanej działalności
Implementacja zasad AML/CFT w sektorze cyfrowych walut spotka się z podobnymi wyzwaniami, jakie dotyczą istniejącej obecnie branży finansowej. Jeśli nie zostaną poprawnie wdrożone – mogą zostać powtórzone błędy, które są plagą istniejącego systemu. Koszt compliance w istniejącym obecnie systemie wynosi nawet do 20 proc. wszystkich kosztów. Branża cyfrowych walut nie powinna powtarzać tego błędu. Istnieją narzędzia i technologie, które umożliwiają oszczędności nawet do 80 proc. całkowitych nakładów na AML/CFT. Narzędzia te muszą jednak działać w oparciu o odpowiednie zasady i przepisy.
Paweł Kuskowski -Head of Regulatory Risk and Compliance - Wierzbowski Eversheds pisze dla Coinfirm.io