Polskie Centrum Akredytacji (PCA) jest krajową jednostką akredytującą upoważnioną do akredytacji jednostek oceniających zgodność na podstawie ustawy z 13.04.2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. Innymi słowy, PCA ocenia kompetencje różnych podmiotów do wykonywania zadań w zakresie oceny zgodności – w tym laboratoriów, jednostek certyfikujących i inspekcyjnych, weryfikatorów i organizatorów badań biegłości.
Głównym elementem procesu akredytacji jest ocena i obserwacja działań podmiotów akredytowanych w rzeczywistych warunkach w miejscach przeprowadzania tych czynności przez dany podmiot. W zależności od obszaru działalności podmiotu ocenie podlegają różne czynności – może to być np. sposób poboru próbek, procedury badawcze czy inspekcyjno-audytorskie.
Zgodnie z przepisami proces akredytacji, niezależnie od branży, powinien być przeprowadzony w ciągu roku od złożenia wniosku do wydania certyfikatu akredytacji. W praktyce proces ten trwa znacznie krócej i może zostać sfinalizowany nawet w ciągu trzech miesięcy, w zależności o szczegółowości składanego wniosku, gotowości organizacji do poddania się ocenie oraz liczby i wagi stwierdzonych w wyniku oceny niezgodności. Akredytacje udzielane przez PCA są powszechnie uznawane w Europie i na świecie.
Rośnie znaczenie certyfikacji
Akredytacja wkracza tam, gdzie jest konieczność i potrzeba budowania zaufania, potwierdzania bezpieczeństwa i jakości oraz wykazania kompetencji – wyjaśnia Lucyna Olborska, dyrektor PCA. – W wielu dziedzinach akredytacja jest wymogiem prawnym, ale zanim taki wymóg zostanie wprowadzony bardzo często z powodzeniem funkcjonują prywatne programy oceny zgodności wskazujące na wykorzystanie akredytacji.
Zdaniem Lucyny Olborskiej akredytacja jest coraz częściej postrzegana przez wiele firm i organizacji jako swoista merytoryczna nobilitacja. – Bycie w gronie jednostek, których kompetencje są potwierdzone przez stronę trzecią, w ramach jednolitego systemu akredytacji uznawanego na całym świecie to spełnienie ambicji kierownictwa wielu podmiotów, prestiż dla personelu, dostęp do aktualnej informacji technicznej i szerokiej wymiany wiedzy i doświadczenia na całym świecie – mówi dyrektor PCA.
Polskie Centrum Akredytacji prowadzi działalność od 1 stycznia 2001 r. W skali roku PCA nadzoruje dziś około 1600 akredytacji, a liczba ta rośnie średnio o 65 rocznie.
Obecnie akredytacja obejmuje 12 obszarów głównych. – Dużo programów akredytacyjnych funkcjonuje w obszarze żywności. Widoczne jest również rosnące zapotrzebowanie na systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji oraz systemy zarzadzania ciągłością działania – wyjaśnia dyrektor Olborska. W ostatnich latach PCA rozszerzyło ofertę m.in. o akredytację w obszarach produkcji materiałów odniesienia, dronów i biobankowania (biobanki gromadzą dane i przechowują materiał biologiczny na potrzeby m.in. prac badawczo-rozwojowych).