Orlen inwestuje w krajowe magazyny gazu

– Inwestujemy, aby zagwarantować nieprzerwane dostawy gazu dla polskich rodzin i przedsiębiorców. Dzięki rozbudowie magazynu w Wierzchowicach łączna pojemność krajowych magazynów gazu wzrośnie aż o 25 proc. i przekroczy 4 mld metrów sześciennych. To tyle, ile zużywają wszystkie gospodarstwa domowe w Polsce przez ok. 10 miesięcy – mówił Daniel Obajtek, prezes Orlenu. Podkreślał też, że dysponując taką rezerwą, spółka będzie lepiej przygotowana na wypadek ewentualnych przerw w dostawach z zagranicy lub gwałtownego wzrostu zapotrzebowania w okresie ostrych mrozów.

– Tym samym rozbudowa magazynów wpisuje się w nasz strategiczny cel wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Zwiększamy nie tylko możliwość gromadzenia zapasów gazu, ale inwestujemy także we własne wydobycie w kraju i Norwegii, zawieramy kolejne kontrakty na zakup surowca i rozbudowujemy flotę statków do przewozu LNG – dodał.

Inwestycja poprawi stabilność systemu energetycznego w niepewnych i nieprzewidywalnych czasach, które wymagają szybkich działań. Dlatego już w tej chwili magazyny gazu mają zatłoczenie na poziomie 95 proc. Wymagany przez Unię Europejską 90% poziom napełnienia magazyny w Polsce osiągnęły 3 miesiące przed terminem wskazanym na 1 listopada.

Odpowiedź na rosyjską agresję

Decyzja o rozbudowie Podziemnego Magazyn Gazu Wierzchowice podjęta została w kwietniu 2022 r. i była odpowiedzią na kryzys energetyczny związany z agresją Rosji na Ukrainę. Dzięki temu Polska będzie jeszcze bardziej odporna na zdarzenia zaburzające stabilność rynków. W wyniku rozbudowy pojemność czynna PMG Wierzchowice wzrośnie o 800 mln m sześc. – z obecnych 1,3 mld m sześc. do 2,1 mld m sześc.

Oznacza to zwiększenie możliwości krajowego systemu magazynowania o jedną czwartą. Co więcej, aż o jedną trzecią, do 19,2 mln m sześc. na dobę, wzrośnie moc zatłaczania gazu do tej instalacji, a moc odbioru zostanie zwiększona o 66 proc. – do 24 mln m sześc. na dobę. Przełoży się to na większą elastyczność instalacji i możliwość szybkiego reagowania na zmieniającą się sytuację rynkową. Zakończenie inwestycji planowane jest na przełomie roku 2025 i 2026.

Innowacyjna technologia

Realizacja inwestycji będzie polegała na wykonaniu trzech nowych odwiertów umożliwiających zatłaczanie i odbiór gazu z magazynów oraz instalacji sprężarek. Orlen właśnie rozpoczął wiercenie pierwszego otworu. Do prac zastosowano kroczące urządzenie marki Bentec, które umożliwia wykonanie kolejnych otworów bez konieczności demontażu i ponownego montażu, ponieważ wiertnia przemieszcza się samodzielnie pomiędzy kolejnymi lokalizacjami.

Trzema kluczowymi wykonawcami inwestycji są spółki z Grupy Kapitałowej Orlen. PGNiG Technologie jest głównym wykonawcą prowadzącym nadzór nad inwestycją. Spółka Gazoprojekt opracowała projekt inwestycji, a Exalo Drilling wykona zaplanowane odwierty. Realizacja tak dużej inwestycji wiąże się również z zaangażowaniem wielu podwykonawców, w tym regionalnych firm, co przyczyni się do zwiększonej aktywności lokalnego biznesu.

Wierzchowice to największy w Polsce obiekt tego typu wykorzystujący jako pojemność magazynową dawne złoże gazu ziemnego. Zlokalizowany jest w województwie dolnośląskim, na terenie gmin Milicz i Krośnice. Głównym zadaniem magazynu jest zatłaczanie i odbiór gazu ziemnego wysokometanowego. W procesie eksploatacji w okresie letnim gaz ziemny jest zatłaczany do złoża Wierzchowice, a w zimowym – odbierany i kierowany do celów grzewczych w gospodarstwach domowych oraz przemyśle.

Magazyny złożowe i kawernowe

W sumie Grupa Orlen jest właścicielem siedmiu podziemnych magazynów gazu wysokometanowego, o łącznej pojemności ok. 3,3 mld m sześc. Pięć podziemnych magazynów gazu: Wierzchowice, Strachocina, Husów, Swarzów i Brzeźnica to magazyny złożowe zlokalizowane w wyeksploatowanych złożach gazu ziemnego i ropy naftowej.

Jak wyjaśnił Grzegorz Kawka, dyrektor oddziału PGNiG w Zielonej Górze, gaz ziemny w Wierzchowicach był wydobywany od 1972 przez dwie dekady. W 1995 r, dzięki ogromnemu zaangażowaniu pracowników, udało się kopalni przystosować do pracy w trybie magazynu w bardzo krótkim czasie. Kolejne prace inwestycyjne pozwoliły na stopniowe zwiększanie jego pojemności, czyniąc z tego obiektu strategiczny magazyn gazu w Polsce.

Orlen posiada również magazyny kawernowe – w Kosakowie i Mogilnie. Zlokalizowane są one w kawernach solnych – pustych przestrzeniach utworzonych w złożach soli w wyniku jej wypłukiwania. Specjalnie przygotowane miejsca są odseparowane od innych formacji geologicznych.

Dlaczego to tak ważne

Podziemne magazyny gazu są nie tylko rezerwą konieczną w sytuacji kryzysu i zagrożenia brakiem dostaw, pracują także na rzecz stabilizacji całego systemu gazowego. Ich działanie pozwala wyrównywać sezonowe wahania popytu na gaz, który wynika ze wzrostu zapotrzebowania na energię w sezonie grzewczym i spadku zapotrzebowania w sezonie letnim.

Poszerzenie infrastruktury gazowej zwiększa niezależność energetyczną Polski, zmniejszając zależność od importu energii z zagranicy. To może pomóc w uniknięciu sytuacji, w których polityczne lub gospodarcze zmiany wpływają na stabilność dostaw. Ponadto magazyny gazu pomagają w zredukowaniu nagłych skoków cen gazu. Większa elastyczność w dostawach może zapobiec gwałtownym wzrostom cen, co korzystnie wpływa na gospodarkę i konsumentów. Tego typu inwestycje generują też znaczące korzyści dla całej gospodarki, dają impuls do innowacji w sektorze energetycznym, zwiększając aktywności gospodarcze w obszarach związanych z gazem.

Prezes Orlenu podkreślał, że koncern multienergetyczny powstał właśnie po to, aby zapewnić większe bezpieczeństwo dostaw surowców i paliw. Jest to szczególnie cenne obecnie, gdy z powodu pandemii i wojny konieczne są dodatkowe inwestycje w infrastrukturę produkcyjną oraz większe zaangażowanie poszukiwanie i wydobycie węglowodorów. A na to wszystko potrzebne są olbrzymie środki finansowe. Dzięki łączeniu i konsolidacji spółek Orlen jest w stanie realizować przyjętą strategię. W ciągu 7 lat zamierza przeznaczyć 70 mld zł przede wszystkim na eksplorację złóż w Polsce i Norwegii, ale także w takich krajach, jak Kanada czy Pakistan. W sumie spółka przeznacza na inwestycje 36 miliardów złotych w skali roku.

Koncern multienergetyczny to również elastyczność i wsparcie odbiorców w czasie kryzysu. W 2023 r. dzięki wspólnym działaniom rządu i spółki możliwe było utrzymanie niższych cen gazu nie tylko dla 7 milionów gospodarstw, ale również instytucji wrażliwych oraz małych średnich firm.