Na razie, jak wynika z nieoficjalnych informacji, jednym z obostrzeń będzie rozszerzenie nauki zdalnej na uczniów klas 4-8. Jeśli tak się stanie, nastąpi konieczność wypłacania zasiłków opiekuńczych dla rodziców, którzy zmuszeni będą zaopiekować się dziećmi w godzinach pracy.
Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy?
Zapomoga przysługuje, jeśli nie można pracować, bo opiekuje się zdrowym dzieckiem, które ma mniej niż 8 lat, lub dzieckiem niepełnosprawnym, które ma mniej niż 18 lat, oraz: jest się jego rodzicem, rodzicem adopcyjnym, rodzicem zastępczym, opiekunem prawnym lub osobą wychowującą i utrzymującą nie swoje dziecko.
Żeby ubiegać się o zasiłek opiekuńczy trzeba mieć ubezpieczenie chorobowe i:
-
być pracownikiem (umowa o pracę),
-
być zleceniobiorcą (umowa agencyjna, umowa zlecenie lub inna umowa o świadczenie usług, także jeśli pracuje się na podstawie umowy uaktywniającej jako niania),
-
współpracować ze zleceniobiorcą,
-
wykonywać pracę nakładczą na podstawie umowy nakładczej,
-
prowadzić działalność pozarolniczą albo współpracować z taką osobą,
-
być członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
-
być osobą duchowną.
Kiedy przysługuje zasiłek opiekuńczy?
Kiedy musisz zostać w domu z dzieckiem, które ma mniej niż 8 lat, bo:
-
niespodziewanie zamknięto żłobek, klub dziecięcy, przedszkole albo szkołę dziecka,
-
zachorowała niania, która podpisała umowę uaktywniającą, albo zachorował dzienny opiekun dziecka,
-
inspektor sanitarny podejrzewa, że dziecko jest nosicielem choroby zakaźnej, i wydał decyzję o izolacji dziecka,
-
twój małżonek lub rodzic dziecka, który do tej pory zajmował się dzieckiem, jest chory lub przebywa w szpitalu,
-
matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem.
Konieczne dokumenty, by dostać zasiłek opiekuńczy
Żeby dostać zasiłek opiekuńczy trzeba przygotować:
-
wniosek o zasiłek opiekuńczy Z-15A,
-
dokument, który potwierdzi konieczność opieki nad dzieckiem:
-
oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat na formularzu ZAS-36 lub samodzielnie napisane oświadczenie, w którym wyjaśnisz, dlaczego zostajesz w domu z dzieckiem
-
decyzję inspektora sanitarnego o konieczności izolacji dziecka – jeśli istnieje podejrzenie, że twoje dziecko może być nosicielem choroby zakaźnej,
-
zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku osobie, która na stałe opiekuje się dzieckiem (małżonkowi lub rodzicowi dziecka) – jeśli taka osoba jest chora, leczy się w szpitalu lub w innej placówce albo z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem,
-
dokument, który potwierdza, że niania lub dzienny opiekun są chorzy, na przykład kserokopia wydruku e-ZLA, który niania dostała od lekarza, albo kserokopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku dla niani lub dziennego opiekuna (napisz, że kopia jest zgodna z oryginałem) oraz oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat na formularzu ZAS-36 lub samodzielnie napisane oświadczenie, w którym wyjaśnisz, że taka osoba choruje i nie może opiekować się twoim dzieckiem – jeśli niania lub dzienny opiekun jest na zwolnieniu lekarskim,
-
dokument, który potwierdza niepełnosprawność dziecka, czyli orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności łącznie z poniższymi wskazaniami:
-
konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji,
-
konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w jego leczeniu, rehabilitacji i edukacji,
-
zaświadczenie płatnika składek – jeśli wiesz, że to ZUS wypłaci ci zasiłek:
-
Z-3 – jeśli jesteś pracownikiem, Z-3b – jeśli masz pozarolniczą działalność, współpracujesz z osobą, która ma pozarolniczą działalność, jesteś osobą duchowną, Z-3a – w pozostałych przypadkach,
-
dokument tożsamości – na przykład dowód osobisty albo paszport – jeśli składasz dokumenty osobiście w jednostce ZUS.
Zasiłek opiekuńczy. Czy można złożyć wniosek z opóźnieniem?
Możesz złożyć wniosek o zasiłek za okres, który już minął. Zrób to do 6 miesięcy od ostatniego dnia, za który można było dostać zasiłek. Jeśli z jakichś powodów nie możesz złożyć wniosku w tym terminie (na przykład ze względu na chorobę) – możesz złożyć wniosek w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym te powody przestały istnieć.
Wniosek o zasiłek opiekuńczy. Gdzie składa się dokumenty?
-
U płatnika składek – na przykład pracodawcy – jeśli płatnik zatrudnia powyżej 20 osób,
-
U płatnika składek albo w jednostce ZUS odpowiedniej dla siedziby płatnika składek – jeśli płatnik zatrudnia do 20 osób,
-
W jednostce ZUS odpowiedniej dla siedziby płatnika składek – jeśli masz własną działalność pozarolniczą, współpracujesz z taką osobą albo jesteś osobą duchowną.
Dokumenty możesz wysłać pocztą, złożyć osobiście lub przez pełnomocnika. Jeśli zasiłek wypłaca ZUS, wniosek o zasiłek możesz złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS). Zaświadczenie Z-3, Z-3a i Z-3b płatnik składek może także złożyć przez PUE ZUS.
Jak długo czeka się na zasiłek opiekuńczy i ile on wynosi?
Zasiłek dostaje się do 30 dni kalendarzowych od złożenia wszystkich dokumentów. Wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Wysokość zasiłku wylicza ZUS albo płatnik składek.
Z kolei podstawa wymiaru zasiłku to przeciętne miesięczne wynagrodzenie (brutto) z ostatnich 12 miesięcy przed miesiącem, w którym powstała niezdolność do pracy (od tej kwoty trzeba odjąć składki na ubezpieczenia społeczne w części, którą się opłaca). Jeśli nie jest się pracownikiem to podstawą wymiaru zasiłku jest przeciętny miesięczny przychód z ostatnich 12 miesięcy przed miesiącem, w którym powstała niezdolność do pracy (od tej kwoty trzeba odjąć jeszcze 13,71 proc.). Z kolei jeśli ma się ubezpieczenie chorobowe krócej niż 12 miesięcy, wtedy podstawę wymiaru zasiłku wylicza się na podstawie pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia przed miesiącem, w którym powstała niezdolność do pracy. A jeśli prowadzi się działalność gospodarczą pozarolniczą lub współpracujesz z taką osobą albo jest osobą duchowną, sprawę regulują inne szczególne zasady.
Czytaj też:
Jesteś na kwarantannie? ZUS sam pozyska informacje i wypłaci świadczenia