W ramach X Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach odbyła się debata poświęcona znaczeniu inwestycji dla Polski w kontekście lokalnym. W dyskusji udział wzięli przedstawiciele rządu, samorządu oraz reprezentanci różnych sektorów gospodarki, w tym energetyki, finansów oraz przemysłu cementowego. Paneliści skupili się na kluczowych obszarach inwestycyjnych, które mogą napędzać rozwój kraju, a jednocześnie przyczyniać się w najbliższych latach do rozwoju Polski.
Debata pokazała, że kluczowe dla rozwoju kraju są nie tylko konkretne projekty infrastrukturalne czy energetyczne, ale przede wszystkim inwestycje w kapitał ludzki, innowacje i zrównoważony rozwój. Eksperci zgodzili się, że potrzebna jest lepsza koordynacja działań między rządem, samorządami i biznesem, aby skutecznie realizować strategiczne inwestycje.
Szczególną uwagę zwrócono na sektor energetyczny, gdzie konieczne jest wypracowanie długoterminowej strategii i jasno określonego miksu energetycznego. Podkreślono również potrzebę wspierania polskich przedsiębiorców w procesie inwestycyjnym, aby mogli skutecznie konkurować z firmami zagranicznymi.
Znaczenie inwestycji
Stanisław Sobczyk, wiceprezes zarządu Holcim Polska S.A., podkreślił podczas debaty znaczenie zasobów ludzkich w projektach inwestycyjnych, a także to dlaczego kompetencje ludzi stanowią tak naprawdę fundament rozwoju gospodarczego. Podzielił się swoim bogatym doświadczeniem międzynarodowym i zwrócił uwagę na kluczową rolę wykwalifikowanej kadry w pozyskiwaniu inwestycji:
„Cztery lata temu zgłosiliśmy do naszego globalnego zarządu chęć realizacji projektu inwestycyjnego w Cementowni Małogoszcz w województwie świętokrzyskim, wartego miliard złotych. Pierwszą odpowiedzią było pytanie o zespół i kompetencje umożliwiające bezpieczne inwestowanie. Wskazaliśmy na kluczowych menedżerów, którzy mają międzynarodowe doświadczenie. To właśnie doświadczeniem i kompetencjami przekonaliśmy zarząd do tak dużych inwestycji. Kolejne pytanie dotyczyło historii współpracy z samorządami. Bo skoro cementownia istnieje 50 lat, padło pytanie o konflikty i współpracę z lokalną społecznością. Dowiedliśmy, że zawsze dialog społeczny prowadziliśmy tak, by kompromis był osiągany" – powiedział.
Sobczyk zwrócił również uwagę na inwestycje w nowe technologie i ochronę środowiska w sektorze cementowym. Podkreślił, że nowa cementownia w Małogoszczu zużywa o 30% mniej energii elektrycznej i emituje o 20% mniej CO2. Ponadto jest to pierwsza cementownia w Polsce z odzyskiem energii termalnej z gazów wylotowych z pieca tzw. Waste Heat Recovery, co pozwala produkować 3,5MW energii elektrycznej. Zaznaczył także, że sektor cementowy w Polsce odchodzi od paliw kopalnych, wykorzystując ponad 90% paliw alternatywnych ze źródeł odnawialnych.
Transformacja i bezpieczeństwo energetyczne
Z kolei Miłosz Motyka, wiceminister klimatu, skupił się na kwestiach związanych z transformacją energetyczną i bezpieczeństwem energetycznym kraju. W szczególności podkreślił znaczenie inwestycji w odnawialne źródła energii i energetykę jądrową.
„Dzisiaj w Polsce budowane są nowe gałęzie gospodarki w sektorze jądrowym, przemysłowym, energetycznym i wszystkich tych powiązanych z tymi branżami. Te sektory są dla nas kluczowe zarówno w krótkim, jak i dłuższym horyzoncie czasowym Na pewno potrzebujemy specjalistów w tych dziedzinach. I w tych obszarach fabryki będą powstawać. Ponadto otrzymujemy sygnały od inwestorów zagranicznych, którzy chcą wejść na polski rynek. Zwracają się oni do nas z pytaniami o wyzwania i ograniczenia konkurencyjne, zwłaszcza jeśli chodzi o ceny energii. Ważne, aby partycypowali oni w tym procesie, aby ceny te były niższe " – powiedział.
Wsparcie przedsiębiorców
Leszek Stypułkowski, Członek Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, zwrócił uwagę na potrzebę koordynacji działań i wspierania polskich przedsiębiorców w procesie inwestycyjnym. Podkreślił rolę instrumentów wsparcia i odpowiednio skonstruowanych przetargów.
„Aby polskie przedsiębiorstwa mogły się rozwijać i polska gospodarka rosła, musimy włożyć więcej wysiłku w procesy zakupowe i dialogi techniczne. Należy starannie przejrzeć ofertę rynkową, zwracając uwagę na to, co mają do zaoferowania polscy dostawcy i lokalni producenci. Procedury zakupowe muszą być w pełni transparentne i konkurencyjne, tak aby nie eliminować mniejszych polskich firm, które nie mają takiej wyporności kapitałowej jak duże międzynarodowe koncerny” – powiedział.
Problemy samorządów
Michał Missan, prezydent Elbląga, zwrócił uwagę na wyzwania, przed jakimi stoją samorządy w kontekście inwestycji i konkurencyjności polskich firm. Przedstawił przykład przetargu na wagony tramwajowe, gdzie oferta tureckiej firmy była znacznie tańsza od polskiej.
„Przeprowadziliśmy przetarg na 10 wagonów tramwajowych w Elblągu. Chcieliśmy dopuścić dużo firm, a stanęły zaledwie dwie. Jedna polska, druga turecka. Turecka, która buduje na podzespołach Siemensa, czyli europejskich. Oferta turecka była tańsza aż o 35 milionów zł. Jak byśmy wybrali polską ofertę, kierując się tym, że to jest w granicach Unii Europejskiej, to musielibyśmy dołożyć grube kilkadziesiąt milionów do inwestycji. Samorządu na takie podejście nie stać" – powiedział.
Potencjał biogazowni
Tomasz Strzelecki, Członek Zarządu Polskiej Grupy Biogazowej, podkreślił potencjał biogazowni jako źródła zielonej energii i korzyści dla samorządów.
„Z jednej biogazowni można zasilić aż 3000 domostw. Oczywiście są także inne korzyści, jak choćby to, że biogazownia przetwarza odpady, produkuje poferment, czyli nawóz, zatrudnia ludzi, płaci podatki. W Polsce aktualnie takich instalacji łącznie jest około 400, w Niemczech 11 tysięcy. Potencjał mamy więc ogromny. Liczymy tutaj na odwagę też samorządów, że razem z firmami, takimi jak my, podejmą tego typu inwestycje" – powiedział.
Brak długofalowej strategii
Agnieszka Pląska, Prezes Zarządu wpd Polska, zwróciła uwagę na brak jasno określonego miksu energetycznego dla Polski i potrzebę długoterminowej strategii w sektorze energetycznym.
„Największym problemem jest to, że my nie do końca wiemy, jak ten miks energetyczny ma wyglądać. Jako branża staramy się teraz inicjować dyskusję na ten temat, aby strategia państwa była bardziej dopasowana w tym obszarze. Nie ma jednej dobrej wizji, bo na razie dyskusja na temat miksu nie istnieje" – powiedziała.
Wnioski z debaty „Inwestycje strategiczne dla Polski a kontekst lokalny" wskazują, że Polska stoi przed wieloma wyzwaniami, ale ma również ogromny potencjał rozwojowy. Kluczem do sukcesu będzie umiejętne wykorzystanie dostępnych zasobów, inwestowanie w nowe technologie i dbałość o środowisko, przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności gospodarki. Władze państwa powinny zaś zwrócić szczególną uwagę na wspieranie partnerstw pomiędzy biznesem a przedsiębiorstwami, a także na budowanie spójnej strategii w obszarze miksu energetycznego.