Śląsk może stracić miliardy złotych z unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Wszystko przez jedną decyję Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 2020 roku. O sprawę zapytaliśmy Jakuba Chełstowskiego, marszałka województwa śląskiego, który rozmawiał z dwójką odpowiedzialnych za przyznawanie tych środków komisarzy KE.
– To było spotkanie z dwójką komisarzy – Panem wiceprzewodniczącym Fransem Timmermansem odpowiedzialnym za Zielony Ład i Panią Elisą Ferreirą, która jest odpowiedzialna za politykę spójności i reformy. To dwie kluczowe osoby jeśli chodzi o wdrażanie środków unijnych z Funuduszu Sprawiedliwej Transformacji – powiedział marszałek Jakub Chełstowski. – Była to rozmowa o transformacji sektora węglowego i wykorzystaniu środków z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – dodał.
Koncesja, która może zablokować miliardowe dopłaty
Koncesja w Mysłowicach, o której mówi marszałek, została wydana w listopadzie 2020 roku przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, a starał się o nią prywatny podmiot. Koncept przewiduje, że kopalnia powstanie do 2029 roku. Sprawa toczy się więc tak naprawdę wyłącznie o pozwolenie na wydobycie, gdyż żadne prace jeszcze na tym złożu nie ruszyły.
Feralna koncesja została wydana jednak na 20 lat, co oznacza, że od wybudowania kopalni, będzie ona mogła pracować aż do 2049 roku. Właścicielem spółki Brzezinka, która otrzymała pozwolenie na pracę na tym złożu, jest grupa kapitałowa ECI.
– Rozmawialiśmy też o koncesji Brzezinka 3 w Mysłowicach, która zaniepokoiła urzędników w Brukseli jeśli chodzi o wygaszanie sektora węglowego na Śląsku. Przez to, że ta koncesja została wydana, mimo że nie ma tam żadnej produkcji, to Komisja Europejska mówi, że może odebrać środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Spotkałem się z komisarzami, aby wytłumaczyć, że nie było to dobre rozwiązanie. Walczymy o to, aby nikt nie był wykluczony i środki były wdrażane na poziomie regionalnym – powiedział marszałek Jakub Chełstowski.
Śląsk może stracić miliardy złotych
A może o poważnych kwotach. W grę wchodzą dotacje na poziomie 2 mld euro, czyli 9,16 mld złotych.
– To była bardzo merytoryczna rozmowa, zupełnie niepolityczna. Rozmawialiśmy o sposobie wdrażania zmian, doświadczeniach regionu i o tym, że Śląsk w Europie postrzegany jest tak, że jak u nas uda się odejście od węgla, to uda się też w pozostałych krajach – w Rumunii, czy Bułgarii – które też przed tym wielkim procesem stoją. Porażka na Śląsku będzie rezonowała w innych krajach. Nie możemy do tego dopuścić. Ta transformacja z punktu widzenia celu klimatycznego, jest nieuchronna – dodał marszałek.
– Nie chcemy, aby przez tę jedną koncesję, z którą my nie mieliśmy nic wspólnego, Mysłowice i inne miasta tego podokręgu miały kłopoty. Apelowaliśmy do komisarzy o inne podejście do tej sprawy. Frans Timmermans powiedział, że w jeszcze w listopadzie, albo zaraz na początku przyszłego roku odwiedzi Śląsk, aby branżowo porozmawiać z różnymi środowiskami. Trzymam go za słowo, bo to by była bardzo poważna wizyta – przyznał Chełstowski.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie decyzji
Marszałek zwrócił się do ministra Michała Kurtyki o ponowne rozpatrzenie decyzji i przynaniu koncesji na wydobycie węgla ze złoża Brzezinka 3.
– Z uwagi na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z maja 2021 roku, wystąpiliśmy do ministra Michała Kurtyki, aby rozpatrzył tę decyzję jeszcze raz i dopuścił Urząd Marszałkowski do postępowania. Jeśli tak się stanie, to będziemy wydanie koncesji negowali. Nie chcemy tutaj nowej kopalni, a już szczególnie prywatnej – powiedział marszałek.
Czytaj też:
Komisja Europejska wezwie Polskę do zapłaty zaległych kar. Wiceszef MSZ komentuje