Przyjęcie projektu przez Radę Ministrów planowane jest na III kwartał 2020 roku.
„Polska znajduje się na przedostatnim miejscu w Europie pod względem zasobów wodnych. W Polsce na jednego mieszkańca przypada ok. 1600 m sześć./rok (ilość wody odpływającej z danego kraju na jednego mieszkańca na rok). W trakcie suszy wskaźnik ten spada poniżej 1000 m sześć./rok/osobę. […] Nasz kraj należy do grupy państw zagrożonych deficytem wody” – czytamy w informacji.
Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie do systemu prawnego katalogu rozwiązań służących mitygacji lub ograniczaniu skutków suszy.
Proponowane są przedsięwzięcia i mechanizmy o różnej skali (lokalne, regionalne, krajowe) i różnym charakterze (inwestycyjnym, utrzymaniowym, organizacyjnym, finansowym), kierowane do szerokiego grona użytkowników wód i podmiotów mający wpływ na kształtowanie zasobów wodnych.
Dotyczą one przyspieszenia prac związanych z przygotowaniem do realizacji inwestycji lub prowadzenia prac utrzymaniowych w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy, w odniesieniu do obiektów wodnych, uproszczenia realizacji działań, służących zatrzymaniu wody na każdym poziomie (od gospodarstwa do dużych inwestycji retencyjnych).
Obecnie przygotowanie inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy wymaga wszczynania szeregu postępowań administracyjnych, których ostateczne i prawomocne zakończenie może trwać nawet kilkanaście miesięcy.
Projekt ustawy przewiduje szereg uproszczeń w procedurze przygotowania i realizacji inwestycji, w tym:
-
wprowadzenia do systemu prawnego, wydawanej przez właściwego wojewodę decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy, która ma być instrumentem całościowo regulującym kwestię realizacji inwestycji i jej poszczególnych części, co doprowadzi do minimalizacji liczby postępowań oraz czasu potrzebnego na wydanie aktów administracyjnych niezbędnych do realizacji inwestycji
-
uproszczenia procedury uzyskiwania decyzji poprzedzających decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy, np. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji ww. inwestycji
-
przyśpieszenia postępowań administracyjnych przez określenie czasu na wydanie przez organy administracyjne poszczególnych rozstrzygnięć
-
wprowadzenia przepisów pozwalających inwestorowi na skuteczne uzyskanie prawa do nieruchomości niezbędnych do realizacji inwestycji, przy jednoczesnym zapewnieniu odszkodowania z tytułu wywłaszczenia bądź odszkodowania za ograniczenie praw do nieruchomości
-
umożliwienia inwestorowi wejścia na teren nieruchomości w celu wykonania pomiarów, badań lub innych prac niezbędnych do sporządzenia karty informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
- wyłączenia w określonym zakresie zastosowania przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w przypadku przygotowywania inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy
Projekt wprowadza pakiet rozwiązań, które mają wiązać się ze zmianą aktów prawnych, regulujących kwestie gospodarowania zasobami środowiska (m.in. prawo wodne, ustawa o ochronie przyrody), a także przepisów dot. zagospodarowania przestrzennego, techniczno-budowlanych czy fiskalnych.
Zmiany w ustawie Prawo Wodne
W ustawie Prawo wodne wprowadzone mają zostać zmiany dot. m.in. zmniejszenia progu powierzchni, od której liczy się opłatę za utratę naturalnej retencji terenowej, jak również zwiększenia udziału tej opłaty w przychodach gmin z warunkiem przeznaczenia części tych przychodów na rozwój retencji.
Planowane jest także zwolnienie właścicieli gruntów rolnych z ponoszenia opłaty za utratę naturalnej retencji terenowej, ponieważ nieruchomości należące do właścicieli gruntów rolnych znajdują się w zdecydowanej większości na terenach przepuszczalnych, pozamiejskich, w sąsiedztwie gruntów rolnych, gdzie nie występuje problem związany z podtopieniami oraz nadmiernym odpływem wód z danego terenu.
Wprowadzone mają zostać uproszczenia dotyczące gromadzenia wody na cele rolnicze, w tym budowy stawów wodnych oraz zmiany w funkcjonowaniu systemu zarządzania urządzeniami melioracji wodnych. Gminy mają być odpowiedzialne za tworzenie systemu planowania, realizacji i finansowania utrzymania urządzeń melioracyjnych. Mają także zostać uproszczone procedury, dotyczące budowy urządzeń wodnych na terenach leśnych.
Projektowane przepisy mają uprościć procedury i ułatwić realizację zadań, zwiększających retencję.
Zmiany - jak wynika z wykazu - obejmą także przepisy dotyczące planowania przestrzennego i retencji terenowej, ochrony środowiska, procedur dot. prawa budowlanego i prawa wodnego, w tym legalizację istniejących urządzeń do poboru wody. Przepisy obejmują także obszary dotyczące melioracji wodnych, w tym ich utrzymania przez gminy, spółki wodne, wykorzystania i zagospodarowania wody na potrzeby rolnictwa.
W obszarze koordynacji proponowane przepisy mają na celu umożliwić wpływ ministra ds. gospodarki wodnej na kształt planów inwestycyjnych na poziomie regionalnym oraz na zapewnienie środków europejskich na ten cel poprzez obowiązek uzgadniania wybranych dokumentów z uwzględnieniem właściwego bilansu wodnego.
Projekt ustawy wprowadza także rozwiązania, które mają wzmocnić rolę ministra gospodarki wodnej związaną z pracami Komitetu do spraw Umowy Partnerstwa oraz realizowanymi w ramach wieloletnich planów inwestycyjnych województwa, co ma pozwolić na zapewnienie większego wsparcia dla inwestycji mających na celu przeciwdziałanie skutkom suszy od strony finansowej.
Czytaj też:
Susza spędza sen z powiek rolnikom. Biologizacja nowym rozwiązaniem