- Obligacje indeksowane inflacją – co to jest?
- Obligacje indeksowane emitowane przez Skarb Państwa
- Zalety inwestowania w obligacje indeksowane inflacją
- Wady inwestowania w obligacje indeksowane inflacją
- Czy warto inwestować w obligacje indeksowane?
- Obligacje indeksowane inflacją – gdzie kupić?
- Jakie są rodzaje obligacji?
Obligacja to dłużny papier wartościowy, który służy do udzielania pożyczek wysokiej wartości dużym podmiotom, takim jak Skarb Państwa, gmina czy przedsiębiorstwo. Emisja obligacji jest formą zaciągnięcia kredytu, zaś emitent obligacji jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza). Emisja obligacji i pozyskanie inwestorów (wierzycieli – obligatariuszy) gwarantuje emitentowi zdobycie środków finansowych do realizacji własnych celów. Obligatariusz ma prawo do uzyskiwania określonej kwoty wypłacanej przez emitenta wraz z ustalonymi odsetki.
Obligacje indeksowane inflacją – co to jest?
Obligacje indeksowane inflacją (obligacje indeksowane) posiadają dwie charakterystyczne cechy. Ich oprocentowanie nie jest stałe, stąd wysokość płatności kuponowych jest zmienna i zależy od wysokości stopy inflacji. W przypadku tego rodzaju obligacji stopa inflacji zastępuje stopę WIBOR czy LIBOR, na których oparte jest oprocentowanie tradycyjnych obligacji. Natomiast jeżeli chodzi o wypłatę kapitału, to zostaje on urealniony o wysokość stopy inflacji podczas całego okresu kredytowania. Zatem obligacje indeksowane inflacją pozwalają de facto zabezpieczyć zainwestowane środki, przed spadkiem wartości nabywczej pieniądza.
Przede wszystkim emitentem obligacji indeksowanych są rządy państw, natomiast obligacje tego typu emitowane przez przedsiębiorstwa należą do rzadkości. Jeśli się jednak zdarzają, to zazwyczaj ich emitentami są duże podmioty międzynarodowe. Warto podkreślić, że obligacje indeksowane są chętnie nabywane przez fundusze emerytalne i towarzystwa ubezpieczeniowe, ponieważ te instytucje zobowiązują się do dokonywania wypłat uwzględniających wskaźnik inflacji, a obligacje indeksowane inflacją ułatwiają wypełnienie tego zobowiązania.
Obligacje indeksowane emitowane przez Skarb Państwa
W związku z wysoką i wciąż rosnącą inflacją, Ministerstwo Finansów podjęło pewne działania, mające na celu zachęcenie inwestorów do zakupu obligacji. Dlatego też w maju 2022 r. Ministerstwo zapowiedziało, że podniesie oprocentowanie obligacji indeksowanych, które będą sprzedawane w czerwcu 2022 roku. Zgodnie z komunikatem resortu finansów ma ono wynieść odpowiednio:
- 5,50 proc. dla obligacji 4-letnich
- oraz 5,75 proc. dla obligacji 10-letnich.
Rodzinne obligacje indeksowane 6- i 12-letnie, kierowane wyłącznie do osób korzystających z programu „Rodzina 500+”, oprocentowane będą w wysokości:
- 5,7 proc.,
- i 6 proc. w pierwszym roku oszczędzania.
Zalety inwestowania w obligacje indeksowane inflacją
Niewątpliwie najistotniejszą zaletą inwestowania środków finansowych w obligacje indeksowane jest ochrona kapitału w obliczu rosnącej inflacji, ponieważ wartość takich obligacji rośnie wraz ze wzrastającą miesięczną inflacją. Może to być zatem atrakcyjny sposób na oszczędzanie pieniędzy i dywersyfikację portfela. Warto wiedzieć, żew przypadku obligacji indeksowanych oferowanych przez Skarb Państwa, oprocentowanie jest równe sumie inflacji w danym roku i marży odsetkowej. Stanowi to gwarancję, że zysk obligatariusza będzie zawsze przewyższał wartość inflacji. Takie obligacje są dostępne w ciągłej sprzedaży, a ich cena jest niezmienna i wynosi 100 zł za jedną obligację.
Wady inwestowania w obligacje indeksowane inflacją
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na długi okres trwania inwestycji. Dostępne są oferowane przez Skarb Państwa warianty 4-, 6-, 10- i 12-letnie, co oznacza zamrożenie oszczędności na długi czas. Naturalnie zawsze istnieje możliwość wykupu przedterminowego, jednak może się to okazać nieopłacalne z powodu dodatkowych opłat transakcyjnych z tym związanych. Należy również pamiętać, że obligatariusz może liczyć na wymierny zysk jedynie w przypadku wzrostu inflacji. Dodatkowo takie obligacje mają gorszą płynność niż inne instrumenty finansowe – nie można ich umorzyć ani sprzedać na rynku wtórnym, a ponadto są one wrażliwe na tempo zmian inflacji.
Czy warto inwestować w obligacje indeksowane?
Dokonując podsumowania zebranych powyżej faktów, można stwierdzić, że jeżeli inwestor nabywa obligacje indeksowane w okresie niskiej bądź umiarkowanej inflacji i przewiduje jej stopniowy (lecz nie skokowy!) wzrost, to ten instrument finansowy może okazać się trafną inwestycją. Warto pamiętać, że generalnie obligacje indeksowane przynoszą mniejszy zysk niż standardowe obligacje, jednak gwarantują inwestorowi ochronę przed stratą oszczędności związaną z postępującą inflacją. Co prawda obligacje indeksowane nie cieszą się taką popularnością, jak standardowe obligacje, natomiast mogą stanowić atrakcyjną formę ulokowania kapitału oraz wartą dostrzeżenia alternatywę dla długoterminowych lokat bankowych.
Obligacje indeksowane inflacją – gdzie kupić?
Zakup obligacji Skarbu Państwa indeksowanych inflacją to nic trudnego. Może je nabyć każda osoba fizyczna, fundacja wpisana do rejestru sądowego oraz stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna czy zawodowa. Obligacje indeksowane inflacją można kupić przez internet lub telefonicznie, jak również w oddziałach w oddziałach PKO Banku Polskiego oraz w Punktach Obsługi Klientów Biura Maklerskiego PKO BP. Możliwy jest również zakup takich obligacji przez konto Inteligo. Najbliższe punkty sprzedaży obligacji Skarbu Państwa można sprawdzić na stronie obligacjeskarbowe.pl. Warto pamiętać, że dalsza obsługa zakupionych obligacji może odbywać się w dowolnym oddziale PKO BP lub Punkcie Obsługi Klientów Biura Maklerskiego PKO BP, natomiast bezpieczny i prosty w obsłudze internetowy system sprzedaży pozwala on na dokonywanie wszystkich operacji bez wychodzenia z domu.
Jakie są rodzaje obligacji?
Wyróżnia się rodzaje obligacji podzielone na trzy kategorie: rodzaj emitenta, okres wykupu oraz oprocentowanie. Ze względu na rodzaj emitenta rozróżnia się:
- obligacje skarbowe – emitowane przez Skarb Państwa. Dla obligatariusza jest to inwestycja praktycznie bez ryzyka, ponieważ mało prawdopodobne jest, aby kraj, który emituje obligacje, zbankrutował w najbliższej przyszłości. Brak ryzyka przekłada się jednak na bardzo niskie zyski z inwestycji;
- obligacje komunalne – emitowane przez gminy (w tym miasta) w celu sfinansowania inwestycji lokalnych. Posiadają nieco wyższy poziom ryzyka niż obligacje skarbowe;
- obligacje korporacyjne – emitowane przez przedsiębiorstwa w celu pozyskania środków finansowych na rozwój i działalność bieżącą. Obligacje tego rodzaju posiadają najwyższy poziom ryzyka, jednak wiąże się to także z wyższym oprocentowaniem dla obligatariusza.
Ze względu na okres wykupu wyróżnia się obligacje:
- krótkoterminowe – charakteryzują się terminem wykupu nie dłuższym niż jeden rok. Zazwyczaj tego rodzaju obligacje emitowane są przez rządy państw oraz banki centralne – nazywane są wtedy bonami skarbowymi lub bonami pieniężnymi;
- średnioterminowe – są płatne w okresie od jednego roku do pięciu lat. Zazwyczaj są to obligacje skarbowe lub korporacyjne, lecz nie bankowe;
- długoterminowe – emitowane są na okres powyżej pięciu lat. Ze względu na długi okres wykupu są one obarczone największym ryzykiem, jednak pozwalają uzyskać dobry zwrot z inwestycji. Takie obligacje są zazwyczaj emitowane przez skarb państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub instytucje finansowe. Długoterminowe obligacje korporacyjne są domeną wyłącznie największych podmiotów z sektora prywatnego;
- wieczyste – zazwyczaj obligacje skarbowe, które są emitowane bez ustalonego terminu wykupu. Istnieją jednak okoliczności, w których może dojść do konieczności wykupu tego rodzaju obligacji, np. postawienie emitenta w stan likwidacji, upadłości lub opóźnienie w spłacie odsetek. Mogą także zdarzyć się przypadki emisji tych papierów z prawem wykupu w przypadku zajścia określonych zdarzeń. Takie obligacje posiadają wysokie oprocentowanie.
Według oprocentowania wyróżnia się:
- obligacje o stałym oprocentowaniu – emitent dokonuje regularnego wypłacania kuponów wyliczanych na podstawie stałej wartości, zgodnie z umową zawartą z obligatariuszem;
- obligacje o zmiennym oprocentowaniu – ich wartość jest zależna od stopy WIBOR;
- obligacje o zerowym oprocentowaniu – w celu zarobienia na nich pieniędzy inwestor musi kupić dane obligacje po cenie niższej niż cena nominalna, a wtedy różnica stanowić będzie jego zysk. Z tego rodzaju obligacjami nie wiążą się żadne dodatkowe odsetki.