Sejm uchwalił w piątek nowelizację ustawy w sprawie tzw. wdowiej renty. To rozwiązanie, które zakłada, że owdowiała osoba może łącznie pobierać swoje świadczenie oraz rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Impulsem do zajęcia się zmianą przepisów był obywatelski projekt, który powstał z inicjatywy ponad 20 organizacji, w tym Porozumienia Ogólnopolskiego Związku Zawodowego oraz z udziałem Lewicy. Pod tym rozwiązaniem podpisało się ponad 200 tys. obywateli.
Tak jest dziś
Obecnie w razie zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych obowiązuje zasada wypłaty jednego z nich. Dlatego po śmierci małżonka osoba owdowiała może zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym. Stawia to w bardzo trudnej sytuacji osoby starsze, którym nagle z domowego budżetu ubyła połowa wpływów (emerytura zmarłego małżonka), a rachunki związane z utrzymaniem domu przecież nie spadły.
Renta wdowia – warunki
Aby uzyskać prawo do renty wdowiej, trzeba będzie spełnić równocześnie trzy przesłanki.
-
osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 (czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn);
-
pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
-
nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1.
Nie będzie miało znaczenia, w jakim systemie emerytalnym byli małżonkowie. Jeśli mąż ma emeryturę z KRUS, a żona z ZUS, to każdemu z nich po śmierci małżonka będzie przysługiwać renta wdowia, o ile spełniają powyższe warunki.
Wniosek o rentę wdowią
Wdowia renta będzie wypłacana wyłącznie na wniosek. Wzory nie są jeszcze gotowe, ale wiadomo, że będzie je można składać w formie elektronicznej i papierowej. Wnioski będzie można składać od 1 stycznia 2025 r., ale prawo do świadczeń będzie od 1 lipca 2025 r.
Renta wdowia w okresie od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. wyniesie 15 proc. (będzie można wziąć 15 proc. świadczenia zmarłego małżonka obok własnego świadczenia lub 15 proc. własnego i 100 proc. zmarłego małżonka). Z kolei od 1 stycznia 2027 r. będzie to docelowa wartość 25 proc. W projekcie obywatelskim jest to 50 proc.
Szef rządu pytany o źródła finansowania renty wdowiej wskazał, że „według różnych szacunków projekt ten będzie kosztował od 13 do 25 mld złotych”.
Czytaj też:
Nietypowe pieniądze na wkład własny. Współfinansuje to Twój pracodawcaCzytaj też:
Obniżenie wieku emerytalnego nie miało sensu? Coraz więcej uprawnionych pracuje