Ministerstwo Finansów opublikowało najnowsze dane dotyczące realizacji tegorocznego budżetu. Brakuje w nim już 172 mld zł, czyli 59,6 proc. budżetowego planu. W całym 2025 roku dochody budżetu mają wynieść prawie 632,85 mld zł, wydatki – 921,62 mld zł, a deficyt ma nie przekroczyć 288,77 mld zł.
To powód, dla którego na początku września agencja ratingowa Fitch ogłosiła decyzję o zmianie perspektywy ratingu dla Polski na negatywną.
Małe wpływy z podatku od firm i od Polaków
Dochody państwa po sierpniu wyniosły 362,78 mld zł (57,3 proc. planu budżetowego), a wydatki to 534,8 mld zł (58 proc.). Z tytułu podatków do budżetu państwa wpłynęło około 321,1 mld zł, z czego największą część stanowi podatek akcyzowy (59 mld zł). Wpływy z tytułu CIT, czyli podatku dochodowego od osób prawnych to 44,1 mld zł, a banki wpłaciły 4,6 mld zł.
Inaczej jest z podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Ministerstwo Finansów obliczyło jego ściągnięcie na minus 11,2 mld zł, co tłumaczy zmianami w ustawie o dochodach samorządów, która weszła w życie od października 2024 roku i wprowadziła inny podział między samorządami a budżetem państwa.
Polacy odczują negatywną perspektywę ratingu Polski
Dane o wykonaniu budżetu oraz sytuacja polityczna w Polsce zostały jednoznacznie ocenione przez agencję retingową Fitch, która ogłosiła zamiar zmiany perspektywy ratingu Polski na negatywną. Powodem jest zwiększanie deficytu budżetowego od 2024 roku, a także coraz większe „wyzwania polityczne”, które należy tłumaczyć jako brak porozumienia i współpracy między rządem a prezydentem. Taki splot okoliczności w ocenie agencji skomplikuje zdolność Polski do przywrócenia równowagi budżetowej przed kolejnymi wyborami parlamentarnymi w 2027 roku. Zauważono, że od momentu inauguracji na początku sierpnia 2025 roku prezydent zawetował szereg ustaw, publicznie wyraził sprzeciw wobec podwyżek podatków i przedstawił propozycje ich obniżek.
Agencja przewiduje także, że wyższy deficyt fiskalny doprowadzi do szybszego wzrostu długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, zmierzającego do 68 proc. PKB do 2027 roku.
Negatywny rating lub negatywna perspektywa oznacza ostrzeżenie dla inwestorów, że ryzyko związane z zamiarem inwestycji lub pożyczką dla Polski wzrosło i przewiduje się, że sytuacja finansowa kraju może się w przyszłości jeszcze pogorszyć. Podobna sytuacja miała miejsce w 2016 roku, kiedy agencja S&P obniżyła Polsce perspektywę ratingu do negatywnego.