Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała o zakończeniu postępowań dotyczących banków-panelistów przekazujących dane do obliczania wskaźnika referencyjnego WIRON. Postępowania były efektem audytu przeprowadzonego przez GPW Benchmark w 2022 roku, który ujawnił nieprawidłowości w danych używanych do kalkulacji indeksu.
Reforma wskaźników
Reforma wskaźników referencyjnych w Polsce, przyspieszona w 2022 r., miała zastąpić WIBOR nowym indeksem zgodnym z międzynarodowymi standardami. Pierwotnie wybór padł na WIRON, jednak ostatecznie zdecydowano się na POLSTR. Zanim WIRON został formalnym wskaźnikiem, GPW Benchmark obliczał jego wartości na podstawie danych przekazywanych przez banki. Właśnie wtedy ujawniono odchylenia w wynikach.
Audyt obejmujący okres od stycznia 2019 r. do grudnia 2022 r. wykazał, że ponad połowa notowań WIRON (524 z 1007 obserwacji) wymagała rewizji. W większości przypadków korekty były minimalne – obniżenia o średnio 1,2 punktu bazowego lub podwyższenia o 0,5 pb. Zaledwie w trzech przypadkach odchylenia przekroczyły 10 pb. GPW Benchmark podkreślał, że błędy wynikały z opóźnień lub korekt danych, a nie z manipulacji wskaźnikiem.
Decyzja KNF
KNF, badając sprawę, opierała się na przepisach rozporządzenia BMR, które nakładają na instytucje finansowe obowiązek zapewnienia rzetelności i dokładności przekazywanych danych. W toku postępowania Komisja uznała jednak, że nie ma podstaw do nałożenia kar. Jak wyjaśnił rzecznik UKNF Jacek Barszczewski, działania nadzorcze KNF, GPW Benchmark oraz samych banków pozwoliły ograniczyć ryzyko powtórzenia się podobnych sytuacji w przyszłości.
W maju 2025 r. o umorzeniu postępowań informowały już w raportach m.in. PKO BP, Pekao, Santander, ING, mBank, Millennium i BNP Paribas. Decyzja KNF potwierdza, że ewentualne nieścisłości w danych miały charakter techniczny i proceduralny, a nie celowy.
Według GPW Benchmark odchylenia były konsekwencją błędnych klasyfikacji kontrahentów transakcji lub niedopasowań w systemach informatycznych. Wnioski z audytu posłużyły do wprowadzenia nowych procedur i lepszego nadzoru nad procesem przekazywania danych.
Czytaj też:
Banki kontra kredytobiorcy. Gorący spór po opinii TSUE w sprawie WIBORCzytaj też:
Polskie sądy i tak zaleją „wiborowe” pozwy. Pierwszy wyrok po opinii TSUE