Wigilia 2025 po raz pierwszy została wpisana na listę oficjalnych dni wolnych od pracy, ale nie obejmuje to wszystkich zatrudnionych. Choć zmiana przepisów przynosi ulgę milionom pracowników, liczne i dokładnie opisane w Kodeksie pracy. Mówi o tym artykuł 151 (10). Wyjątki sprawiają, że część osób 24 grudnia nadal musi pojawić się w pracy. I to właśnie te odstępstwa od zasady wolnego święta budzą największe emocje.
Decyzja ustawodawcy była jasna – święto wprowadzono, ale listy zawodów, które mają prawo wykonywać obowiązki także w dni wolne, nie zmodyfikowano. W efekcie jedni powitają dzień wolny z radością, inni znów nastawią budzik o świcie.
Pytanie „kto 24 grudnia musi iść do pracy?” zadają sobie w końcówce roku miliony Polaków. Zgodnie z przepisami praca w dni świąteczne jest dopuszczalna jedynie w określonych sektorach – większość z nich to branże kluczowe dla bezpieczeństwa i funkcjonowania państwa.
Kto odpocznie w Wigilię?
Służby ratunkowe – funkcjonariusze nie mają prawa do wolnej Wigilii
Jednostki odpowiedzialne za bezpieczeństwo i ratowanie życia pracują niezależnie od kalendarza. Dyżury pełnić będą między innymi straż pożarna, policja, pogotowie ratunkowe i ratownicy medyczni, Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR) i Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR), straż graniczna, wojsko (służby operacyjne i dyżury).
Służba zdrowia – szpitale i ośrodki nie mogą się zatrzymać
Opieka zdrowotna działa również w dni wolne, co oznacza obecność na dyżurach. Mówi o tym art. 151 (10) pkt 9 lit. f–g). Obejmuje on lekarzy i pielęgniarki, ratowników medycznych, położnych, diagnostów laboratoryjnych, personel pomocniczy i techniczny, pracowników domów pomocy społecznej oraz opiekunów całodobowych.
Dla wielu z nich Wigilia to jeden z najbardziej wymagających emocjonalnie dyżurów w roku.
Transport i energetyka – państwo musi działać
Transport publiczny i lotniczy pracuje normalnie.
Pociągi, autobusy, tramwaje, metro i lotniska funkcjonują również w święta, o czym przeczytać możemy w art. 151 (10) pkt 5. W Wigilię pracować będą:
- maszyniści,
- kierowcy komunikacji miejskiej,
- operatorzy tramwajów i metra,
- obsługa lotnisk, kontroli bezpieczeństwa i ruchu,
- pracownicy portów i dworców,
- kolejarze oraz dyspozytorzy.
To dzięki nim wiele rodzin dotrze tego dnia do swoich bliskich.
Energetyka i usługi komunalne – fundament codziennego życia
Prąd, woda i ogrzewanie muszą działać także 24 grudnia. Zgodnie z art. 151 (10) pkt 2 dyżury pełnią elektrownie i elektrociepłownie, sieci energetyczne, wodociągi i kanalizacja, gazownie oraz Miejskie Przedsiębiorstwa Oczyszczania i służby komunalne.
Ich praca zwykle pozostaje niewidoczna – aż do chwili, gdy coś przestaje działać.
Gastronomia, turystyka, kultura i handel – gdzie jeszcze pracują 24 grudnia?
Hotele i restauracje także działają pełną parą.
W Wigilię dyżury pełnią kucharze i pomoc kuchenna, kelnerzy, recepcjoniści, pracownicy obiektów turystycznych czy obsługa hoteli i stref wellness.
W wielu miejscach to jeden z najbardziej intensywnych i dochodowych dni zimy.
Kultura i turystyka – zaskakująco szeroki zakres
W święta mogą działać także:
- kina,
- teatry i filharmonie,
- muzea i galerie,
- ośrodki narciarskie i wypoczynkowe.
Duża część tych miejsc notuje 24 grudnia wysokie zainteresowanie.
Handel – zakaz, ale z wieloma wyjątkami
Mimo zakazu handlu otwarte będą między innymi:
- stacje paliw,
- apteki i punkty dyżurowe,
- kioski i punkty sprzedaży prasy, biletów czy gier,
- kwiaciarnie,
- sklepy z dewocjonaliami i pamiątkami,
- placówki pocztowe,
- sklepy na dworcach i lotniskach,
- sklepy prowadzone przez właściciela lub rodzinę.
To oznacza pracę między innymi dla farmaceutów, kasjerów na stacjach benzynowych i sprzedawców w małych punktach handlowych.
Zleceniobiorcy i samozatrudnieni – Wigilia jak każdy inny dzień
Nowe święto nie obejmuje osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych lub na własnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zleceniobiorcy pracują, jeśli wymaga tego zleceniodawca, osoby na B2B mają Wigilię traktowaną jako zwykły dzień pracy, a wynagrodzenia i wolne ustalane są wyłącznie w umowach.
To jedna z najbardziej kontrowersyjnych kwestii związanych z nowym świętem.
Kto ma wolne 24 grudnia 2025? Ponad 12 milionów Polaków
W wolną Wigilię odpoczną między innymi pracownicy administracji i biur, urzędnicy, nauczyciele i pracownicy oświaty, sektor korporacyjny, produkcja niewymagająca pracy ciągłej oraz duży handel (który pozostanie zamknięty).
Dla większości z nich Wigilia przypadająca w środku tygodnia oznacza nawet pięć dni wolnego z rzędu.
Choć wprowadzenie dnia wolnego 24 grudnia 2025 roku to ważny krok w kierunku większego komfortu pracowników, rzeczywistość pokazuje, że święta w Polsce wciąż mają dwa oblicza. Dla jednych Wigilia stanie się upragnioną chwilą wytchnienia i dłuższego odpoczynku, dla innych – kolejną służbą, dyżurem, nocną zmianą czy pracą, bez której państwo i gospodarka nie mogłyby funkcjonować.
Nowe przepisy przyniosą ulgę milionom Polaków, ale jednocześnie obnażają, jak wiele zawodów działa w cieniu, niezależnie od kalendarza i tradycji. To oni zadbają o bezpieczeństwo, transport, energię, zdrowie i codzienne potrzeby społeczne, gdy reszta kraju zasiądzie do stołów. I to właśnie ich praca sprawia, że Wigilia – także ta pierwsza oficjalnie wolna – może być spokojna, ciepła i bezpieczna.
Czytaj też:
Niedziele handlowe tuż przed świętami. Sprawdź, kiedy zrobisz zakupyCzytaj też:
Długie weekendy 2026: jak jednym urlopem zyskać nawet 11 dni wolnego