Frankowicze mają przewagę na chwilę obecną?
Mec. Agnieszka Sobczyk: Można już tak śmiało powiedzieć. Pod koniec roku 2023 było ok. 342 000 zł rachunków osób z kredytami hipotecznymi powiązanymi z CHF, jako jedną z walut obcych do których indeksowano lub denominowano kredyty w latach 2004-2009. Jednocześnie przełom roku 2023/2024 był dla banków wyścigiem z czasem, by tych, którzy złożyli przeciwko nim roszczenia w związku z występowaniem klauzul nieuczciwych pozwać o zwrot kapitału, waloryzację, a czasem nadal – wynagrodzenie za korzystanie z kapitału.
Jak Pani sądzi, ile osób jeszcze się waha czy złożyć pozew?
Agnieszka Sobczyk: Myślę, ok 20% kredytobiorców skierowało swoje sprawy do sądów w celu objęcia ich ochroną Dyrektywy 93 na chwilę obecną. Oznacza to nadal, że ponad 80% klientów uwikłanych w kredyty z waloryzacją walutą obcą (bo nie tylko CHF) nadal ze swoimi sprawami nic nie zrobiło.
Czy mamy jakieś statystyki, które mówią o tym ile procent z tych co złożyli pozew wygrywa w sądzie?
Agnieszka Sobczyk: Tak, to prawie 98% pozwów o nieważność wygrywają tzw. „frankowicze”.
Jak Pani sądzi, co powstrzymuje frankowiczów w takim razie przed decyzją o zakończeniu przygody z bankiem?
Wydaje się, że to kontrpozwy banków budziły do tej pory wśród konsumentów niepokój. Niepokoju tego nie usunął wyrok C-520/21 wydany przez TSUE. Nadal bowiem część polskich sędziów widziała podstawy, by zasądzać na rzecz banku od klienta inne świadczenia ponad wypłacony kapitał. Ale z odsieczą dla konsumentów przyszedł TSUE.
No właśnie, co zmieniło się w styczniu 2024 roku?
W dniu 12.01.2024 r. Trybunał wydał postanowienie, w którym wskazał, że Dyrektywa 93 wprost sprzeciwia się zasądzeniu od konsumenta na rzecz banku, który do umowy wprowadził nieuczciwe regulacje umowne, waloryzacji kapitału po stwierdzeniu, że umowa jest nieważna. Trybunał unijny kolejny raz podkreślił, że jedyne roszczenia, które przysługują bankowi wobec konsumenta to zwrot wypłaconego mu kapitału wraz z odsetkami za opóźnienie. Żadne inne roszczenia, które mogłyby w jakimkolwiek zakresie rekompensować bankowi dolegliwości wynikające z wprowadzenia do umowy postanowień niezgodnych z prawem i Dyrektywą 93, nie zasługują na uwzględnienie.
I jeszcze raz wypowiedział się TSUE kilka dni później, prawda?
W dniu 18.01.2024 r. zapadło na korzyść konsumentów kolejne korzystne rozstrzygnięcie. Wyrok jest szczególnie doniosły, bo dotyczy tych konsumentów, którzy w ustawowym terminie nie zaskarżyli nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Sprawa jest o tyle istotna, że na gruncie polskiej procedury zaskarżenie tego rozstrzygnięcia na etapie postępowania przeciwegzekucyjnego nie może dotyczyć faktów i okoliczności poprzedzających wydanie nakazu więc m.in. informacji o ryzyku, czy postanowień niedozwolonych. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjne może z urzędu badać potencjalnie nieuczciwy zapis w umowie.
Czy czekamy jeszcze na jakieś orzeczenie TSUE, które ma znaczenie dla frankowiczów?
W obszarze tzw. frankowiczów najwięcej osób czeka na wyrok w sprawie powiązanej z upadłością Getin Noble Bank S.A. Na zmianie podejścia sądów do spraw tzw frankowych skorzystali wszyscy konsumenci. Teraz raczej należałoby się spodziewać pytań odnośnie kredytów złotowych. Cóż, wszystko przed nami