W 2022 roku, tzw. penetracja Internetem stacjonarnym wynosiła 63,2%. Co ciekawe, w 2022 r. przybyło 491,26 tys. użytkowników stacjonarnego dostępu do Internetu. Oznacza to, że usługi dostarczane były dla 9,16 mln klientów. Odnotowany wzrost wobec poprzedniego roku wyniósł 5,7%. Raport UKE, wyraźnie pokazuje również istotny wzrost wartości, wyrażonej w mld złotych dla rynku Internetu w Polsce. Jak się okazuje, wartość tego rynku wyniosła aż 7,67 mld zł i było to o 7,4% więcej niż w 2021 r.
W strukturze udziałów poszczególnych rodzajów dostępu do Internetu pod względem liczby użytkowników na pierwsze miejsce wysunęła się technologia światłowodowa FTTH (Fiber To The Home – światłowód do domu). Udział technologii FTTH w strukturze dostępowej wyniósł już 38,3%, co oznacza wzrost o 5,4 punktu procentowego w stosunku do roku 2021. Na drugim miejscu uplasował się dostęp za pośrednictwem telewizji kablowej. Z kablowych modemów TVK korzystało 32,5% odbiorców Internetu stacjonarnego. Technologią, która wyraźnie traci udziały, jest xDSL, z którego w 2022 r. korzystało już tylko 14% użytkowników dostępu stacjonarnego, czyli o 3,2 punkty procentowe mniej niż rok wcześniej. Liczba osób z dostępem xDSL spadła zaś o 13,8% rok do roku. Jak podano w raporcie UKE, firma analityczna Analysys Mason prognozuje, że liczba łączy światłowodowych będzie systematycznie rosła, średnio w roku o 11,5%. Zgodnie z szacunkami tej firmy, liczba dostępów światłowodowych w Polsce w 2027 r. wyniesie 6,79 mln.
Światłowody w Polsce
Lock-down i pandemia COVID-19 sprawiły, że zapotrzebowanie na usługi telekomunikacyjne, zwłaszcza dotyczące dostępu do Internetu, gwałtownie wzrosło. Związane to było nie tylko z przymusową kwarantanną, pracą zdalną i nauką z domu, ale również z tym, że jakiekolwiek sprawy urzędowe, bankowe czy związane z codziennym funkcjonowaniem w społeczeństwie, trzeba było wówczas załatwiać on-line. Mało tego, zaczęliśmy, jako społeczeństwo, masowo korzystać z telekonferencji (platformy Zoom i Microsoft Teams), a także z dostarczanej streamingowo rozrywki. Takie serwisy, jak Netfix czy YouTube zaczęły notować niespotykane wcześniej, liczone w setkach milionów, ilości użytkowników korzystających z ich usług.
Zaczęliśmy też na masową skalę korzystać z e-handlu i komunikować się ze znajomymi za pośrednictwem serwisów społecznościowych. Innymi słowy, z powodu pandemii gwałtownie przeszliśmy do ery masowej cyfrowej komunikacji. Zjawisko to wyraźnie też widać w badaniach konsumenckich wspomnianego już Urzędu Komunikacji Elektronicznej. U 58,2% respondentów wzrosło bowiem zapotrzebowanie na usługi telekomunikacyjne z związku z COVID-19, a 78,2% badanych osób korzysta już z komunikatorów internetowych. Warto też wspomnieć o tym, że obecnie z Internetu korzysta 89,1% obywateli naszego kraju.
Wróćmy jednak do światłowodu. Obecnie dostęp do Internetu w technologii światłowodowej świadczy 1185 firm, z czego powyżej 1% udziału w liczbie klientów uzyskało 7 przedsiębiorców. Największym z nich jest Orange Polska, a firma ta dostarcza usługi dla co trzeciego użytkownika technologii światłowodowej (32,6%). Drugie i trzecie miejsce (po 6%) zajmują Inea i Netia. Na czwartej pozycji uplasował się zaś T-Mobile (2,4%).
Co nam daje światłowód?
Jak widać, liczba użytkowników łączy światłowodowych z roku na rok rośnie. Zastanówmy się więc dlaczego warto korzystać ze światłowodu. Na początku spróbujmy jednak odmitologizować technologię światłowodową. Światłowody w telekomunikacji wykorzystywane są od końca lat 70 ubiegłego wieku. Pierwsze światłowodowe łącze telefoniczne na świecie pojawiło się w 1977 roku, a pierwszy światłowód w Polsce zainstalowany został zaledwie rok później. Są też znacznie lepsze i dużo bardziej wydajne od tradycyjnych łączy kablowych, a także od transmisji bezprzewodowej.
Oferują kilkuset krotnie większe prędkości transmisji, dużo wyższą jakość przesyłania danych i są wyjątkowo niezawodne. Mogą pracować np. po zalaniu budynku wodą podczas powodzi, działają w wysokich temperaturach, a także podczas ekstremalnych mrozów i intensywnych opadów śniegu, czego nie można powiedzieć o łączach kablowych i radiowych. Obecnie jest to bardzo dojrzała i najbardziej niezawodna technologia telekomunikacyjna.
Światłowód bazuje na transmisji światła. Dzięki temu nie emituje on pola elektromagnetycznego i nie reaguje na istniejące w pobliżu pola na przykład pochodzące od sprzętu AGD. Co to oznacza? Przede wszystkim przekłada się to na zwiększenie stabilności transmisji, a sam Internet światłowodowy jest całkowicie odporny na działanie czynników zewnętrznych. Jest to szczególnie ważne np. na terenach wiejskich, gdzie trudno doprowadzić jest łącze internetowe do punktu końcowego.
Czytaj też:
Polska dostępność cyfrowa
Kolejną zaletą Internetu światłowodowego jest jego wysoka przepustowość. Internet światłowodowy umożliwia szybkie przesyłanie danych z nawet odległych lokalizacji nawet z prędkością do kilkuset gigabajtów na sekundę. Dzięki temu bez najmniejszego problemu można jednocześnie oglądać kilka filmów (np. domownicy, każdy na swoim laptopie) w rozdzielczości 4K, a nawet 8K. Innymi słowy, Internet światłowodowy to gwarancja szybkiego łącza, dzięki któremu można swobodnie korzystać błyskawicznie z dowolnych usług dostępnych sieci.
W przypadku Internetu światłowodowego nie trzeba się też obawiać o czynniki atmosferyczne, w przeciwieństwie do spotykanego na terenach wiejskich Internetu radiowego, gdzie jakość sygnału w znacznej mierze zależy od warunków pogodowych takich jak deszcze, burze czy nawet śnieg. Ponadto technologia światłowodowa izoluje dwa różne potencjały napięcia. Nie musimy się więc martwić o prawidłowe uziemienie i stan instalacji elektrycznej. Jest to też idealne rozwiązanie na terenach, gdzie często występują wyładowania elektryczne.
Nowoczesne technologie telekomunikacyjne
Z punktu widzenia użytkownika końcowego, oprócz technologii światłowodowej, inną przyszłościową technologią dostępu do Internetu jest technologia 5G. Jak podkreślają analitycy rynku telekomunikacyjnego, jest to technologia komplementarna do technologii światłowodowej. Pozwola ona uelastycznić dostęp do Internetu. Przykładem mogą być tu sieci osiedlowe, lub szerzej tzw. sieci kampusowe, gdzie w domu korzystamy z łączy światłowodowych, dostarczających Internet do routera Wi-Fi, z którego korzystają domownicy, a poza domem, np. w drodze do osiedlowego sklepu czy do szkoły skorzystać można z ze współpracującej z siecią osiedlową sieci 5G, która pozwala w sposób płynny przekierować ruch w miejsca, gdzie znajduje się aktualnie użytkownik, w taki sposób, że nie zauważy on w ogóle, że przełączył się on na inny rodzaj transmisji danych. Z jego punktu widzenia będzie to po prostu ciągły dostęp do Internetu. i.
Sieć 5G to rodzaj sieci komórkowej, która oprócz rozmów głosowych i usług operatorskich takich jak np. możliwość przesyłania SMS-ów, pozwala na bardzo szybki transfer danych, a więc oferuje również dostęp do szybkiego i stabilnego połączenia w ramach bezprzewodowego Internetu. Wykorzystano tu fale radiowe o wyższej częstotliwości, co pozwala, wraz z innymi technikami, takimi jak np. Massive MIMO, na przesyłanie znacznie większej ilości danych w krótszym czasie. Dodatkowo, dzięki odpowiedniemu kształtowaniu wiązki, sygnał precyzyjnie trafia w kierunku urządzenia odbiorczego, co poprawia stabilność połączenia. Również i tu możliwe jest strumieniowe przesyłanie filmów 4K i 8K.
Oczywiście sieć 5G to prawdziwa rewolucja, która otwiera wiele możliwości dotyczących rozwoju usług internetowych. To dzięki tej technologii już wkrótce powstaną inteligentne miasta, jeździć będą autonomiczne samochody, wyrosną niemal całkowicie zautomatyzowane i zrobotyzowane fabryki, a dane dotyczące wszystkich aspektów produkcji, dostaw, działania sklepów itp. zbierane będą z czujników montowanych w rozsianych, wszędzie tam gdzie potrzeba, urządzeniach Internetu Rzeczy. Jednak, aby sieć 5G działała, niezbędne są maszty z nadajnikami. W wypadku terenów słabo zurbanizowanych stawianie infrastruktury nadawczo-odbiorczej będzie zazwyczaj nieopłacaln e.
Bezpieczeństwo
W dzisiejszych czasach, gdy przez Internet załatwiamy szereg urzędowych spraw, korzystamy z bankowości elektronicznej i kupujemy w sklepach internetowych coraz więcej produktów, to bezpieczeństwo sieci wysuwa się na plan pierwszy. Zarówno sieć 5G, jaki sieci światłowodowe są bardzo bezpieczne. Nie mówimy tu o oczywiście cyber zagrożeniach, takich jak wirusy, hakerzy czy różnego rodzaju malware, a nawet ataki typu Denial of Service. Te zagrożenia działają bowiem na innym, wyższym poziomie, a nie na poziomie sieci jako takiej.
Zagrożenia zewnętrzne dla sieci 5G i sieci światłowodowych są identyczne, jak w sieciach poprzednich generacji, ale mechanizmy bezpieczeństwa są na znacznie wyższym poziomie. W sieciach światłowodowych operatorzy Internetu obligatoryjnie stosują obecnie algorytmy szyfrujące, co nie pozwala w jakikolwiek sposób podsłuchać transmisji danych, nawet jeśli intruz wpiąłby się bezpośrednio w światłowód, co jest dość trudne bez odpowiedniego zaplecza technicznego. W sieciach 5G mechanizmy bezpieczeństwa również znacznie lepiej chronią prywatność i dane użytkownika, które przesyłane są radiowo. Oprócz szyfrowania stosuje się silniejsze mechanizmy uwierzytelniania urządzeń. Trudniejszy jest również dostęp do urządzeń zarządzających pracą sieci 5G.
Jak widać nowoczesne technologie telekomunikacyjne, w tym technologie światłowodowe i sieć 5G, to technologie, które odmieniają już dziś oblicze dostępu do Internetu. Jeszcze niedawno z trudem mogliśmy oglądać strumieniowo filmy w rozdzielczości Full HD, dziś bez problemu możemy cieszyć się materiałami 8K. Szybki dostęp do sieci staje się też coraz ważniejszy ze względu na pojawiające się autonomiczne technologie, zarówno dotyczące zbierania danych (Internet Rzeczy), jak i samochodów czy inteligentnych fabryk. Bez niego niebyła by też możliwa praca i nauka zdalna czy rozwój handlu internetowego.