28 września Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy budżetowej na rok 2017, przedłożony przez ministra finansów. Głównym celem polityki budżetowej prowadzonej przez rząd pozostaje utrzymanie stabilności finansów publicznych przy jednoczesnym wspieraniu wzrostu gospodarczego.
W projekcie budżetu państwa na 2017 r. zaplanowano:
- dochody budżetu państwa: 325,2 mld zł,
- wydatki budżetu państwa: 384,6 mld zł,
- deficyt budżetu państwa na kwotę nie większą niż: 59,3 mld zł.
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne
- wzrost PKB (w ujęciu realnym o 3,6 proc.),
- średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych (1,3 proc.),
- nominalny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (5,0 proc.),
- wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej (0,7 proc.),
- wzrost spożycia prywatnego (w ujęciu nominalnym o 5,5 proc.).
Maksymalny poziom deficytu ustalono na kwotę nie większą niż 59,3 mld zł. W warunkach porównywalnych nominalny poziom deficytu budżetu państwa nie odbiega od zaplanowanego w latach ubiegłych. Nominalny wzrost wynika z tego, że w przyszłym roku całość niedoboru środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostanie pokryta z budżetu państwa w formie dotacji. W ubiegłych latach jego część była finansowana z pożyczki budżetu, która nie zwiększała prognozowanego deficytu budżetu państwa. Oznacza to, że deficyt nie jest przesuwany do FUS, jak to miało miejsce w poprzednich latach.
Projekt budżetu na 2017 r. spełnia kryteria stabilizującej reguły wydatkowej oraz deficytu sektora finansów (według metodyki unijnej) - niższego niż 3 proc. PKB. Prognozuje się, że deficyt sektora finansów publicznych wyniesie 2,9 proc. PKB.
Wydatki
Głównym zadaniem państwa jest zapewnienie finansowania (zapoczątkowanego w kwietniu 2016 r.), Programu "Rodzina 500+" (ok. 23 mld zł - to rekordowe wsparcie dla polskich rodzin). W projekcie ustawy budżetowej na 2017 r. uwzględniono także m.in.:
- planowane zmiany dotyczące wieku emerytalnego,
- podwyższenie od 1 marca 2017 r. najniższej emerytury do 1000 zł i wprowadzenie gwarantowanej podwyżki waloryzacyjnej o 10 zł,
- zwiększone nakłady na obronę narodową oraz infrastrukturę drogową i kolejową,
- zwiększone wydatki na świadczenia rodzinne, głównie na kolejny etap weryfikacji świadczeń, tj. podwyższenie kryteriów dochodowych oraz niektórych kwot świadczeń (w tym zasiłków rodzinnych),
- kontynuację zadań restrukturyzacyjnych w sektorze górnictwa węgla kamiennego,
- dofinansowanie do bezpłatnych leków dla osób, które ukończyły 75 lat,
- większe dofinansowanie do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
Dochody
Realizacja programu rządu możliwa będzie m.in. dzięki trwającemu procesowi odbudowy wpływów podatkowych państwa i uszczelnianiu systemu podatkowego. Wprowadzone zmiany już w tym roku przynoszą znaczący wzrost dochodów podatkowych (w przypadku VAT po 8 miesiącach nastąpił wzrost o 7,4 proc, czyli przychody zwiększyły się o ok. 5,9 mld zł więcej niż w analogicznym okresie 2015 r.). W 2017 r. spodziewany jest dalszy wzrost dochodów podatkowych (planowana nowelizacja ustawy o VAT, rozszerzenie na kolejne firmy obowiązku przesyłania danych w formacie Jednolitego Pliku Kontrolnego, skuteczniejsza walka z szarą strefą i wyłudzaniem zwrotu VAT).
Projekt ustawy budżetowej na 2017 rok uwzględnia budżet środków europejskich, w którym zaplanowano:
- dochody budżetu środków europejskich: 60,2 mld zł,
- wydatki budżetu środków europejskich: 69,8 mld zł,
- deficyt budżetu środków europejskich: 9,6 mld zł.
Rada Ministrów przyjęła strategię zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2017-2020, przedłożoną przez ministra finansów. Strategia, obejmująca czteroletnią prognozę zarządzania długiem Skarbu Państwa, jest przygotowywana corocznie. Założenia makroekonomiczne i fiskalne przyjęte w dokumencie są zgodne z założeniami projektu ustawy budżetowej na 2017 r. Celem strategii jest minimalizacja kosztów obsługi długu.
Planuje się, że w latach 2016-2017 relacja państwowego długu publicznego do PKB wzrośnie do 52,3 proc., a następnie będzie się stopniowo obniżać do 49,5 proc. w 2020 r. Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) do PKB wzrośnie do 55,0 proc. w 2017 r. i utrzyma się na tym poziomie w 2018 r., a następnie będzie się obniżać i w horyzoncie strategii osiągnie poziom 53,0 proc.
Przyjęty w projekcie ustawy budżetowej na 2017 r. limit kosztów obsługi długu będzie niższy od limitu na 2016 r., zarówno w ujęciu nominalnym, jak i w relacji do PKB i wyniesie odpowiednio 30,4 mld zł (wobec 31,8 mld zł) oraz 1,56 proc. PKB (wobec 1,71 proc. PKB). Założono, że relacja kosztów obsługi długu do PKB w horyzoncie strategii obniży się do poziomu 1,38 proc. - 1,43 proc.
Dla realizacji strategii przyjęto, że:
- utrzymane zostanie elastyczne podejście do kształtowania struktury finansowania pod względem wyboru rynku, waluty i instrumentów, przy ograniczeniach wynikających z przyjętych poziomów ryzyka,
- głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy,
- udział długu nominowanego w walutach obcych będzie obniżany do poziomu poniżej 30 proc.,
- priorytetem polityki emisyjnej będzie budowanie dużych i płynnych emisji o oprocentowaniu stałym na rynku krajowym i rynku euro,
- średnia zapadalność długu krajowego utrzymywana będzie na poziomie nie niższym niż 4 lata, a docelowo dążyła będzie do osiągnięcia poziomu 4,5 roku,
- średnia zapadalność długu Skarbu Państwa utrzymywana będzie na poziomie zbliżonym do 5 lat.
Rada Ministrów przyjęła trzyletni plan limitu mianowań urzędników w służbie cywilnej na lata 2017-2019, przedłożony przez szefa Służby Cywilnej. Ustalono trzyletni limit mianowań urzędników w służbie cywilnej: w 2017 r. - 280 osób, w 2018 r. - 350 osób, w 2019 r. - 420 osób. Państwo potrzebuje zmotywowanych do pracy i wysoko wykwalifikowanych urzędników, którzy będą profesjonalnie wykonywać powierzone im zadania. Zapewnia to mianowanie, które zawsze jest poprzedzone trudnym sprawdzianem kompetencji. Stopniowe podnoszenie limitu mianowań w służbie cywilnej powinno zahamować odchodzenie z administracji rządowej młodych pracowników, a w rezultacie przyczynić się do odtworzenia kadry urzędników mianowanych, z których coraz więcej odchodzi na emeryturę.
Rada Ministrów przyjęła wniosek w sprawie wypłaty 70 proc. zaliczek dopłat bezpośrednich za 2016 r., przedłożony przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Komisja Europejska zgodziła się na podwyższenie do 70 proc. wysokości wypłacanych w 2016 r. zaliczek dopłat bezpośrednich, co wynika z troski o rolników unijnych mających poważne trudności finansowe i problemy z płynnością finansową.
Biorąc to pod uwagę Rada Ministrów zgodziła się na rozpoczęcie przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaty 70 proc. zaliczek dopłat bezpośrednich - od 17 października do 30 listopada 2016 r. Refundacja wydatków poniesionych na wypłatę tych zaliczek nastąpi ze środków Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji w pierwszych dniach 2017 r.