Działalność badawczo-rozwojowa to, zgodnie z unijną definicją, praca twórcza podejmowana w sposób metodyczny, która ma przyczynić się do zwiększenia zasobów wiedzy oraz tworzenia nowych zastosowań dla istniejącej wiedzy. Prowadzi ona do powstawania nowej wiedzy, a następnie do nowych produktów mających szansę na komercjalizację.
Nabory dostępne w ramach programu FENG 2021-2027 to: „Startup Booster Poland – SMART UP”, „Rozwój oferty klastrów dla firm”, „Ścieżka SMART 2 nabór 2023” oraz „Ścieżka SMART – nabór tematyczny Dostępność”. Udział w nich może zapewnić finansowanie całego procesu B+R+I i wsparcie na każdym etapie rozwoju, a także przyczynić się do rozwoju infrastruktury badawczo-rozwojowej przedsiębiorstwa. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Wsparcie dla startupów
Założeniem konkursu „Startup Booster Poland – SMART UP” jest pomoc startupom w drodze programów rozwojowych o charakterze akceleracyjnym i post-akceleracyjnym. Ma to zwiększyć szanse sukcesu dla innowacyjnych przedsiębiorstw na wczesnym etapie ich działalności.
O dofinansowanie z konkursu mogą ubiegać się podmioty działające na rzecz innowacyjności, w tym centra transferu technologii, centra innowacji, inkubatory technologiczne, akademickie inkubatory przedsiębiorczości oraz parki technologiczne.
W ramach „Startup Booster Poland – SMART UP” możliwe jest uzyskanie dofinansowania w wysokości maksymalnie 18 mln zł. Środki przeznaczone na dofinansowanie projektów w naborze to 91 mln zł.
Uwaga – do zakończenia naboru wniosków pozostało niewiele czasu. Procedura trwa do 14 września 2023 r.
Wzmocnienie współpracy
„Rozwój oferty klastrów dla firm” to konkurs, któremu przyświeca idea wzmocnienia potencjału oraz profesjonalizacji działalności koordynatorów klastrów, zwłaszcza poprzez poszerzanie innowacyjnej oferty usługowej w zakresie badań, rozwoju, innowacji (B+R+I) na rzecz członków klastra. Projekt konkursowy może także skupiać się na rozwijaniu usług związanych z internacjonalizacją oraz transferem wiedzy i dobrych praktyk w klastrze.
O dofinansowanie mogą ubiegać się koordynatorzy krajowych klastrów kluczowych oraz koordynatorzy ponadregionalnych klastrów wzrostowych. Wydatkowanie funduszy może być związane z rozwojem infrastruktury badawczej, jak też z działaniami związanymi z podnoszeniem potencjału kadrowego (udział w targach, seminariach, kongresach i konferencjach).
Wsparcie finansowe może wynosić nawet do 85 proc., a całkowity budżet naboru wynosi 66 mln zł. Nabór wniosków trwa do 29 września 2023 roku.
Wsparcie innowacyjnych przedsiębiorstw
Celem „Ścieżki SMART” jest rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych polskich firm. O dofinansowanie mogą ubiegać się tylko małe i średnie przedsiębiorstwa, które mają potencjał do wprowadzania innowacji oraz chcą rozwijać swoje możliwości badawcze i innowacyjne.
Wsparcia udziela się na realizację projektów obejmujących: prowadzenie prac badawczo-rozwojowych i wdrażanie wyników tych prac, rozbudowę infrastruktury badawczej, transformację cyfrową lub zieloną przedsiębiorstwa, a także internacjonalizację przedsiębiorstwa oraz podnoszenie kompetencji kadry.
Projekty w ramach „Ścieżki SMART” mogą składać się maksymalnie z siedmiu różnych modułów. Dla firm z sektora MŚP wniosek o dofinansowanie musi obowiązkowo obejmować co najmniej jeden z dwóch modułów: moduł B+R lub moduł wdrożenie innowacji. Pozwala to skoncentrować wsparcie na kluczowych obszarach rozwoju dla MŚP.
Budżet konkursu wynosi 890 mln zł. Nabór wniosków trwa do 30 października 2023 roku.
Dostępność dla osób ze szczególnymi potrzebami
W konkursie „Ścieżka SMART – nabór tematyczny Dostępność” można zgłaszać wnioski związane z zaspokajaniem potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami, eliminacją barier i umożliwieniem im pełnego dostępu do różnych sfer życia.
Projekt może składać się maksymalnie z siedmiu różnych modułów, które również mogą być realizowane w sposób linearny lub nielinearny.
Budżet konkursu wynosi 222 mln zł. Planowany termin zakończenia składania wniosków to 30 października 2023 roku.
Innowacyjność polskich firm
Jak wynika z 4. edycji przeprowadzonego przez PARP badania „Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw”, w 2021 roku aż 79,6 proc. działających w Polsce firm było aktywnych innowacyjnie. To znaczy, że albo z sukcesem wdrożyły, albo prowadziły działania wdrożeniowe dotyczące przynajmniej jednej innowacji w ich działalności.
Badanie wskazuje, że firm innowacyjnych, czyli takich, które wdrożyły przynajmniej jedną innowację w obrębie produktu lub procesu, było z kolei 75,1 proc. Uczestnicy badania deklarowali, że podejmowane przez nich działania innowacyjne w 2021 r. najczęściej przyczyniły się do ogólnego rozwoju firmy (odpowiedzi „Raczej tak” i „Zdecydowanie tak” stanowiły 90,8 proc.) oraz do podniesienia jakości usług i wyrobów (83,6 proc.), a także do zwiększenia wydajności pracy (83,4 proc.).
Polscy przedsiębiorcy w 2021 r. chętnie sięgali po wsparcie publiczne w postaci dotacji ze środków unijnych. Aż 45,9 proc. firm uczestniczących w badaniu, w tym 58 proc. firm innowacyjnych, skorzystało z europejskich dotacji na rozwój swojej firmy. Instrumenty te zostały także wskazane jako najbardziej pożądane w przyszłości rodzaje finansowania działalności innowacyjnej (83,8 proc. wskazań).
Główny Urząd Statystyczny podaje, że nakłady krajowe brutto na działalność badawczo-rozwojową, ściśle powiązaną z nowatorskimi pomysłami, wyniosły w 2020 r. 32,4 mld zł. Za 62,8 proc. tych nakładów odpowiadały przedsiębiorstwa.