Centrum Martyrologii Niepodległościowej ma być odpowiedzią na fakt, że w Muzeum Więzienia Pawiak brakuje już miejsca na eksponaty. Jest ono bowiem zbudowane w bardzo charakterystyczny sposób. Miejsca dostępne dla zwiedzających znajdują się niemal wyłącznie w podziemiach. Pracownia FAAB Architektura Białobrzeski Figurski zaproponowała więc zbudowanie w tym miejscu nowoczesnego pawilonu muzealnego, w którym zmieści się dużo więcej eksponatów, a ponadto ożywi on okolicę, a także otworzy dla mieszkańców mało uczęszczany Skwer gen. Jana Jura-Gorzechowskiego leżący w tym samym pasie Skwer Imienia Mieczysława Apfelbauma. Oba miejsca są obecnie zupełnie oddzielone od Pawiaka ze względu na brak przejścia dla pieszych przez al. Jana Pawła II. Projekt zakłada stworzenie takiego przejścia oraz powstanie na sąsiednim skwerze wertykalnego ogrodu. Ma on stanąć w miejscu, gdzie kiedyś znajdował się oddział żeński więzienia tzw. Serbia.
Kontrowersje
Władze Muzeum Więzienia Pawiak zaznaczają, że obiekt w obecnej formie przestał spełniać założenia nowoczesnej placówki muzealnej oraz jest zbyt ciasny, aby mógł działać zgodnie ze swoim potencjałem.
– Jeżeli rozbudowa będzie realizowana według tej lub podobnych koncepcji, będzie to równoznaczne z całkowitym przekształceniem, albo wręcz rozbiórką powojennego Mauzoleum wg projektu inż. arch. Mieczysława Mołdawy (pod kierunkiem Romualda Gutta). Przypomnę tylko, że ta realizacja o bardzo symbolicznej, minimalistycznej wymowie, została w całości wpisana do rejestru zabytków. – napisał Michał Krasucki, stołeczny konserwator zabytków.
